Kinetika kombinovanog sušenja dunje (Cydonia oblonga Mill.)

Sušenje dunje kao voćne vrste u praksi nije uobičajeno, zbog povišene vrijednosti tvrdoće i čvrstoće. Prethodna istraživanja sušenja dunje, pokazala su da se osmotskim sušenjem u okviru kombinovane tehnologije sušenja dobijaju povoljnije mehaničke osobine sušenih proizvoda. Na osnovu plana obavljeni su eksperimenti osmotskog i konvektivnog sušenja dunje u obliku četvrtina. Eksperiment osmotskog sušenja je obavljen kao trofaktorni, gdje su uticajni faktori: temperatura rastvora, koncentracija rastvora i vrijeme trajanja sušenja. TakoĎe, eksperiment konvektivnog sušenja je obavljen kao trofaktorni, a uticajni faktori su: primjenjeni predtretman, temperature vazduha za sušenje i brzina strujanja vazduha ispred sloja. Na osnovu rezultata mjerenja eksperimenta osmotskog sušenja, zaključeno je da sa porastom temperature i koncentracije rastvora postiže se veća brzina sušenja, što se i očekivalo. Disperzionom analizom osmotskog sušenja je ispitan uticaj faktora na brzinu sušenja i zapreminsko skupljanje četvrtina dunje. Sa statističkom vjerovatnoćom od 99% je dokazano da postoji uticaj svih faktora na brzinu sušenja uzoraka. Dokazano je sa statističkom vjerovatnoćom od 99% da vrijeme trajanja osmotskog sušenja ima uticaj na zapreminsko skupljanje četvrtina dunje, dok uticajni faktori temperatura i koncentracija rastvora imaju uticaj sa statističkom vjerovatnoćom od 95%. Analizom rezultata mjerenja veličina tokom eksperimenta konvektivnog sušenja evidentno je da se sa višom temperaturom vazduha postiže brže sniženje vlažnosti četvrtina dunje. Povećanjem vremena trajanja osmotskog predtretmana, smanjuje se brzina konvektivnog sušenja. UtvrĎeno je da korišćenje osmotskog predtretmana sa višom temperaturom rastvora i većom koncentracijom rastvora dovodi do smanjenja brzine konvektivnog sušenja. Na osnovu disperzione analize konvektivnog sušenja sa statističkom vjerovatnoćom od 99% dokazano je da postoje uticaji predtretmana i temperature vazduha na brzinu sušenja i zapreminsko
Drying of the quince as a fruit species is not common in practice due to its increased hardness and firmness. Previous researches on quince drying have indicated that osmotic drying, within the combined drying technology, enables favourable mechanical properties of dried products. Planned experiments of the osmotic and convective drying of quince quarters were conducted. The osmotic drying experiment was based on three significant experimental factors: the temperature of osmotic solution, the concentration of osmotic solution, and the duration of osmotic drying. The convective drying experiment was also based on three experimental factors entailing the applied pretreatment, the temperature of drying air and the velocity of drying air in front of material layers. The measurement results obtained during the osmotic drying experiment indicate that an increase in the temperature and the concentration of osmotic solution accelerates the drying process, as expected. A dispersion analysis of the osmotic drying indicated the effects of experimental factors on the drying speed and the volume shrinkage of quince quarters. With a statistical probability of 99%, it was proven that all factors influence the speed of drying. Moreover, with a statistical probability of 99%, it was proven that the duration of osmotic drying influences the volume shrinkage of quince quarters, whereas the significant factors such as the temperature and the concentration of osmotic solution exert influence with a statistical probability of 95%. The analysis of measurement results obtained during the convective drying experiment shows that an increase in the air temperature accelerates a decrease in the moisture content of quince quarters. An increase in the duration of osmotic pretreatment decelerates the convective drying process. It was determined that the application of the osmotic pretreatment with higher solution temperature and concentration decelerates the convective drying. On the basis of a d