Search

In this study, the performances of the 23 enterprises includedin the Borsa Istanbul Metal Goods, Machinery Index between 2012-2016 were measured using Ratio Analysis and Economic Value Added (EVA) method. The ratios used in the study are the operating profit margin,total equity / total assets, current ratio, earning before interest,taxes depreciation and amortisation (ebitda) margin, liquidity ratio, net profit margin, price-earning ratio, market value / book value, profit per share, financial debt / equity. The Promethee process, which is one of the Multi Criteria Decision Making Techniques, was used to compare the enterprises whose performance was measured according to the ratio analysis and EVA methods. According to the findings, the results of the rate analysis and EVA analysis differ between years and the outputs of the two methods should be evaluated differently. Key Words: Firm Performance, Multi-Criteria Decision Making, Promethee Method. JEL Classification: C44 , C65 , G10

Finansal tablolar, işletmenin başarısını yansıtarak, piyasa değerini belirleyen en önemli göstergedir. Finansal tabloların işletmenin gerçek durumunu yansıtacak şekilde sunulması, finansal bilgi kullanıcılarının doğru kararlar almasında önemli rol oynamaktadır. Bu doğrultuda raporlanan kâr tutarının, sermaye piyasalarında hem fiyatlamada hem de kaynak dağılımında, şirket paylarının değerinin tespiti ve şirket ile diğer ilgili taraflar arasındaki sözleşmelere konu olması, şirket ve yöneticileri ile finansal tabloları kullanan başta yatırımcılar olmak üzere ilgili tarafların menfaatlerinin çatışmasına ve bunun doğal sonucu olarak yönetim tarafından gerek finansal raporlama standartlarının sunduğu esneklikler kapsamında finansal raporlama standartları içerisinde, gerekse finansal raporlama standartlarına aykırı olarak finansal raporlama standartları dışına çıkılarak kâr yönetimi uygulamaları ile olduğundan farklı gösterilebilmektedir. Temelde kâr yönetimi iki şekilde uygulanır: Tahakkuk esaslı kâr yönetimi ve işlem esaslı kâr yönetimi. İşlem esaslı kâr yönetiminde yöneticiler muhasebeye konu olan işlemleri dizayn eder. Tahakkuk esaslı kâr yönetiminde ise, muhasebeye konu olan işlemler ayarlanmaz. İşlem gerçekleştikten sonra muhasebeye konu edilirken muhasebeye ilişkin kurallar çerçevesinde esnekliklerden veya eksikliklerden yararlanılarak kâr istenilen seviyeye getirilir.Bu çalışmanın amacı, İran'da halka açık şirket yöneticilerinin kâr yönetim uygulamalarının firma değeri üzerine etkisi olup olmadığını araştırmaktır. Bu doğrultuda; tahakkuk ve işlem esaslı kâr yönetimini inceleyerek, bu yöntemlerin serbest nakit akımı, ekonomik katma değer ve piyasa katma değeri yöntemlerinden elde edilen modern firma değerleme yöntemleri üzerine etkisini incelemektedir. Bu bağlamda çalışmanın amaçlarına ulaşmak için oluşturulan regresyon modelleri, 2007-2017 yıllarını kapsayan 11 yıllık dönemde Tahran Borsası'na kayıtlı 180 şirketin 1980 gözleminden oluşturulmuştur. Yapılan korelasyon analizlerinde ise, 2007-2017 yıllarını kapsayan dönemde örnekleme dahil edilen şirketlerin verilerine göre değişkenler arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Çalışmada, kâr yönetiminin firma değeri üzerine etkisinin olup olmadığı, belirtilen şirketler için oluşturulan 12 model ile panel veri analizi yöntemi yardımıyla test edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; kâr yönetimi ve firma değeri arasında değişkenlere göre ilişkinin farklılık gösterdiği gözlemlenmiştir. Kâr yönetimi bir modelde firma değerini pozitif yönlü etki ederken, diğer modelde ise negatif yönlü etki etmektedir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar ışığında, kâr yönetimi uygulamalarından yatırımcıların ve finansal tablo kullanıcılarının ya da daha geniş perspektiften ülke ekonomisinin zarar görmemesi için, yetkili kurumlarca önlemlerin alınması uygun olacaktır. Çünkü finansal tablo kullanıcıları, yöneticilerin sunmuş oldukları finansal tablolara bağlı olarak karar almaktadırlar. Finansal tablolar gerçeği yansıtmadığında yatırımcılar, işletmenin pay senetlerine fazladan bir bedel öderken; borç verenler ise, işletmenin gerçek değerinden haberdar olmadıklarından riskli bir pozisyon alacaklardır. Bu nedenle kâr yönetimi uygulamaları, işletmenin değeri hakkında finansal tablo kullanıcılarını yanlış yönlendirebilmektedir. Bu doğrultuda, yasalar ve yönetmeliklerin güçlendirilmesi, muhasebe standartlarının oluşturulmasında kurallara dayalı standartlardan, ilkelere dayalı standartlara yönelik yaklaşımlara geçilmesi, hissedarların çıkarlarını korumak amacıyla denetçilerin bağımsızlığı ve kurumsal yönetimin vurgulanması ve sermaye piyasasında muhasebe ve denetim meslek disiplininin düzenlenmesi kâr yönetimini azaltmada etkili olabilecek önlemler arasında sayılabilir. Bu önlemler, iç denetim faaliyetlerinin artırılması, yönetim kurulunun yapısını değiştirip yeniden yapılandırması ve denetim komitesinin kurulması gibi kurum içi mekanizmalarla birlikte desteklemelidir.Anahtar Kelimeler: Firma Değeri, İşlem Esaslı Kâr Yönetimi, Tahakkuk Esaslı Kâr Yönetimi, Piyasa Katma Değeri, Ekonomik Katma Değeri, Serbest Nakit Akımları. Financial statements are the most important indicator that determines the market value by reflecting the success of the business. The presentation of financial statements in a way that reflects the real situation of the company plays an important role in making the right decisions of financial information users. In this respect, the amount of the reported profit in both the pricing and resource distribution in the capital markets, determination of the value of the company shares and subject to the agreements between the company and other related parties, conflict between the company, managers and the interests of related parties, especially investors, which use financial statements and as a natural consequence of this. Whether accordance with the financial reporting standards within the scope of the financial reporting standards, or against financial reporting standards, out of financial reporting standards, earnings management practices can be shown differently than they are.Basically, earnings management is implemented in two ways: Accrual-based earnings management and real earnings management. In real earnings management, managers design transactions that are subject to accounting. In accrual-based earnings management, transactions subject to accounting are not adjusted. When subject to accounting after the transaction, profit is brought to the desired level by taking advantage of flexibility or deficiencies within the framework of accounting rules.The aim of this study is to investigate whether the earnings management practices of publicly traded companies in Iran have an impact on the firm value. In this direction, it is examined the effect of accrual and transaction based profit management on modern firm valuation methods derived from free cash flow, economic value added and market value added methods. In this context, the regression models which were created to reach the objectives of the study, were tested according to the data of 1980 observations of 180 companies registered in the Tehran Stock Exchange over a 11 year period covering 2007-2017. In the correlation analyzes, the relationships between the variables were investigated according to the data of companies included in the sampling during the period of 2007-2017.In this study, whether the earnings management had an impact on the firm value was tested with the help of the panel data analysis method with 12 models for the mentioned companies. According to the findings; the relationship between earnings management and firm value was observed that the relationship was different according to the variables. In a model, earnings management has a positive effect on the value of the firm while the other model has a negative effect.In the light of the results obtained from the study, it will be appropriate to take measures by the authorized institutions in order to prevent the damage of the investors and financial statement users or from the wider perspective to the national economy from the earnings management practices. Because the users of the financial statements make decisions based on the financial statements presented by the managers. When the financial statements do not reflect the truth, investors pay an extra price to the shares of the enterprise; lenders will take a risky position as they are not aware of the actual value of the enterprise. Therefore, earnings management practices may mislead users of financial statements about the value of the firm. In this direction, the strengthening of laws and regulations, changes in accounting standards approach from standards-based approach to standards based on the principles. In order to protect the interests of shareholders, the independence of the auditors and the emphasis on corporate governance and the regulation of the accounting and auditing professional discipline in the capital market are among the measures that may be effective in reducing earnings management. These measures should support together with internal mechanisms such as increasing internal audit activities, changing the structure of the board of directors and restructuring and establishing an audit committee. Key Words: Accrual Based Earnings Management, Economic Value Added, Firm Value, Free Cash Flows, Market Value Added, Real Earnings Management. 295

Yönetebilmenin ilk şartı ölçmektir. Türk Ekonomisinin lokomotif sektörü olan çimento sektöründe de özellikle son yıllarda şirketlerin finansal performanslarının ölçülmesinin önemi artmış bulunmaktadır. Bunda en önemli sebep hissedar beklentileridir. Bu nedenlerden dolayı genellikle firma performansına yönelik ölçüm yapan klasik ölçüm yöntemleri geçerliliğini yitirmeye başlamıştır. Bunların yerine, değer bazlı ölçümü temel alan ve hissedar beklentilerini göz ardı etmeyen ölçüm yöntemleri geliştirilmiştir.Nakit Katma Değeri, Nakit Akımı Getiri, Düzeltilmiş Ekonomik katma Değer, Hissedar Katma Değeri, Balanced Scorecard ve Ekonomik Katma Değer başlıca değer bazlı ölçüm yöntemleri olarak özetlenebilir. Özelikle Ekonomik katma değer yöntemi geçtiğimiz yıllarda kolay kullanımı nedeni ile oldukça popüler olmaya başlamıştır. Temel olarak Ekonomik katma değer yöntemi, bir firmanın ilgili faaliyete yatırdığı sermayenin maliyeti ile o faaliyetten elde ettiği kar arasındaki fark olarak tanımlanabilir.Bu çalışmanın amacı Finansal performans ölçümünde kullanılan Ekonomik Katma Değer Yönteminin gelişimi, teorisi ve uygulanabilirliğinin irdelenmesidir. Uygulama bölümünde, inşaat sektörünün temel yapı taşını oluşturan ve BİST 100'de işlem gören çimento sektörü firmalarının ekonomik katma değerleri hesaplanmıştır. The first condition to manage is to measure. In the cement sector, the locomotive sector of the Turkish Economy, the importance of measuring the financial performance of companies has increased in recent years. The most important reason for this is shareholder expectations. Because of these reasons, classical measurement methods, which usually measure the performance of the firm, have begun to lose their validity. Instead, methods that doesn't ignore shareholder expectations and measure value have been developed.Some of the value-based measurement method can be summarized as Cash Value Added, Cash Flow Return, Adjusted Economic Value Added, Shareholder Value Added, Balanced Scorecard, and Economic Value Added. Especially the economic value added method has become very popular due to its easy use in the past years. Basically economic value added method can be defined as the difference between the cost of a capital invested by a firm and the profit from that activity.The purpose of this study is to investigate the development, theory and feasibility of the Economic Value Added method that measures financial performance. In the application section, the economic value added of the cement sector companies, which constitute the basic building block of the construction sector and traded in the BİST 100, has been calculated. 185

Mevcut İnternet'in en iyi çabalı hizmeti doğası, bir video hizmetinde yer alan tüm taraflar, yani ağ hizmeti sağlayıcıları (NSP), üst düzey (OTT) video servis sağlayıcıları (VSP) ve kullanıcılar (istemciler), için verimsizliklere yol açmaktadır. NSP tarafından bakılırsa, NSP'ler genellikle en iyi çabalı İnternet hizmeti için aylık bir abonelik ücreti aldığından, video hizmetlerinin artan hacmi gelirlerine katkıda bulunmaz. OTT VSP'nin perspektifinden bakılırsa, özel bir IP ağı üzerinden yönetilen IPTV hizmetlerinden farklı olarak, kullanıcılarına belirli bir deneyim kalitesi (QoE) vaat edemezler çünkü NSP'ler tarafından sunulan en iyi çabalı İnternet üzerinden servis vermektedirler. Son kullanıcılar tarafından bakılır ise, ekstra bir ücret karşılığında bir miktar QoE ile video hizmetleri alma seçeneği mevcut sistemlerde mümkün değildir. Bu tezde, bu eksikliklerin farkında olarak, farklı hizmet düzeyleri ve hizmet seviyesinde kullanıcı farkındalığı da dahil olmak üzere, açık çoklu-hizmet arası ağ oluşturma vizyonunu uygulayarak, 5G ağları için anahtar bir teknoloji olan yazılım tanımlı ağlar (SDN) üzerinde yönetilebilen video hizmeti mimarileri önerilmektedir.Öncelikle, NSP, VSP ve kullanıcılar arasında, hizmet kalitesi (QoS) ayrılmış ağ dilimleriyle SDN üzerinden NSP tarafından yönetilen veya VSP tarafından yönetilen akış hizmetleri sağlamak için merkezi ve dağıtılmış mimariler öneriyoruz. QoS rezervasyonunun, kullanıcı başına QoE dalgalanmalarını ve heterojen video istemcileri arasındaki adaletsizliği gidermek için tek başına yeterli olmadığını ve son kullanıcıların adil paylaşım bit hızlarını bilerek TCP gelen veri penceresi uyarlamalarını kullanmaları gerektiğini gösteriyoruz. Bunun için NSP tarafından yönetilen (merkezi) ve VSP tarafından yönetilen (merkezi veya dağıtılmış) hizmet modellerini öneriyoruz.İkinci olarak, NSP'lerin birden fazla hizmet seviyesi ve ilgili iş modelleri de dahil olmak üzere tek operatörlü SDN üzerinde katma değerli video hizmetleri (VAVS) sunabilmelerini sağlamak için bir video hizmeti mimarisi ve yeni bir kaynak ayırma optimizasyonu çerçevesi öneriyoruz. Bu amaçla, küçük bir grup akış için (yeni servis talepleri ve bazı mevcut olanlardan oluşan) kaynakların (yol, bit hızı ve kabul kontrolü) tahsislerinin aynı anda gerçekleştirildiği yeni bir parti optimizasyon çerçevesini sunuyoruz. Dinamik kaynak tahsislerini çevrimiçi olarak hesaplamak için, toplam NSP gelirini en üst düzeye çıkarırken, aynı hizmet düzeyine sahip bir grup talepler arasında kaynakların adil bir şekilde tahsis edilmesini amaçlayan, sezgisel grup kısıtlamalı en kısa yol prosedürünü öneriyoruz.Üçüncü olarak, her bir NSP'nin kendi ağ kaynaklarını yönetirken bireysel olarak e2e QoS garantileriyle birlikte operatörler arası hizmetler sunmasını sağlayan, çoklu operatör ağları üzerinden uçtan uca (e2e) QoS yollarının dinamik optimizasyonu için SDN üzerinde dağıtımlı bir açık değişim çerçevesi öneriyoruz. Önerilen sistemde, tüm NSP'lerin SDN denetleyicileri, birbirleriyle iletişim kurarak, kendi ağları üzerinden bir dizi QoS yolunun satış fiyatlarının bildirilmesi için iletişim kurarlar. Her bir NSP, duyurusu yapılan QoS yollarının bir alt kümesine teklif vererek müşterileri için en iyi e2e fiyat performans yolunu dinamik olarak belirleyerek, NSP ağları üzerindeki bu yollar birleştirilir ve uçtan uca yollar oluşturulur. The best effort nature of the current Internet leads to inefficiencies for all parties involved in a video service; namely, network service providers (NSP), over-the-top (OTT) video service providers (VSP), and users (clients). From the perspective of the NSP, increasing volume of video services does not contribute to their revenues since NSPs commonly charge a flat monthly subscription fee for the best-effort Internet access. From the perspective of OTT VSP, unlike IPTV services that are offered over a managed private IP network, they cannot promise specific quality of experience (QoE) to their users as they rely on the best-effort service offered by some NSP. From the perspective of end-users, they do not have a choice to receive video services with some level of QoE for an extra-cost. In this thesis, recognizing these shortcomings, we investigate the vision of open multi-service inter-networking, including different service-levels and service-level awareness of users, and propose managed video service architectures using software defined networking (SDN) that is a programmable networking paradigm and a key technology for 5G networks.First, we propose centralized and distributed architectures for collaboration between NSP, VSP and users to provide NSP-managed or VSP-managed streaming services over SDN with quality-of-service (QoS) reserved network slices. We show that QoS reservation alone is not sufficient to overcome QoE fluctuations per user and unfairness between heterogeneous video clients, and clients also need to employ TCP receive-window adaptation knowing their fair-share bitrate through collaborative streaming service models that are NSP-managed (centralized) and VSP-managed (centralized or distributed).Second, we propose a video service architecture and a novel resource allocation optimization framework to enable NSPs to offer value-added video services (VAVS) over single operator SDN including multiple service-levels and associated business models. To this effect, we introduce a new batch-optimization framework, where resource (path, bitrate and admission control) allocations for a small group of flows (consisting of new service requests and some existing ones) are performed simultaneously. In order to compute dynamic resource allocations online, we propose a heuristic group-constrained-shortest-path procedure that aims for a fair allocation of resources among a group of requests with the same service level, while maximizing the total NSP revenue.Third, we propose an SDN-enabled distributed open exchange framework for dynamic optimization of end-to-end (e2e) QoS paths over multi-operator networks, which enables individual NSPs to offer inter-operator services with e2e QoS guarantees while allowing each NSP to manage their own network resources. The SDN controllers of all NSPs communicate with each other to advertise a set of QoS-enabled paths across their own network with ask prices, and each NSP dynamically selects the best e2e price-performance path for its customers by bidding on a subset of these advertised paths, and form e2e paths by concatenating them. 122

Şirketlerin finansal performansının geleneksel ölçütlerden farklı, değer odaklı ölçütlerle ölçülebilmesi için farklı performans ölçütleri geliştirilmiştir. Söz konusu ölçütler arasında bilinirliği ve kullanımı en yaygın olan ekonomik katma değer (Economic Value Added-EVA) ve piyasa katma değeri (Market Value Added-MVA)'dir. Çalışma EVA'nın, MVA üzerindeki etkilerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla; değer ve değerlemeye ilişkin kavramlara yer verilmiş, muhasebeye dayalı geleneksel performans ölçütleri ve değere dayalı çağdaş finansal performans ölçütlerinden ekonomik katma değer, pazar katma değeri, nakit katma değer (Cash Value Added-CVA), hissedar katma değeri (Shareholder Value Added- SVA) ve yatırımın nakit akım getirisine (Cash Flow Return on Investment-CFROI) yer verilmiştir. Çalışmanın özünü oluşturan EVA ve MVA detaylı bir şekilde incelendikten sonra EVA-MVA ilişkisini ortaya koymaya yönelik ekonometrik analiz yapılmıştır. Analiz sonuçlarında, EVA'nın MVA üzerinde hem uzun dönemde hem de kısa dönemde negatif yönlü etkisinin olduğu tespit edilmiştir., Recently a number of value-based performance evaluation tools have been developed in order to measure the financial performance of firms, apart from traditional accounting-based tools. The most popular and most widely used of these tools are Economic Value Added and Market Value Added, denoted by EVA and MVA, respectively. This study aims to find out -if any- the possible effect of EVA on MVA. Throughout this aim, firstly, concepts related to firmvalue and valuation are given; and some value-based financial performance evaluation tools such as EVA, MVA, Cash Value Added (CVA), Shareholder Value Added (SVA) and Cash Flow Return on Investment (CFROI) are informed. After a detailed review of EVA and MVA, the relationship between EVA and MVA is empirically analyzed. The empirical findings of the study indicate a statistically negative relationship between EVA and MVA, in both short- and long-run.

Teknolojik gelişmeler, 21.yy başından itibaren küreselleşmeyi hızlanmıştır. Bilgiye ulaşmanın yolu her geçen gün daha da kolaylaştığından dolayı içinde bulunduğumuz döneme `Bilgi Çağı` adı verilmiştir. Bilgiye verilen önemin hızla artması entelektüel sermaye kavramının önemini de arttırmıştır. İşletmeler, son yıllarda hızla artan rekabet ortamında entelektüel sermaye düzeylerini arttırmak için önemli çalışmalar yapmıştır. Entelektüel sermayelerini geliştiren şirketler rekabette avantajlı konuma gelmiştir. Bundan dolayı rekabette avantaj sağlayan entelektüel sermaye, bütün endüstriler için önem kazanmıştır. Önem kazanan bu endüstrilerden biri ise spor endüstrisidir. Spor endüstrisi son yıllarda ekonomi içinde önemli bir konuma gelmeyi başarmış, milyar dolarlık hâsılatlara ulaşmıştır. Spor endüstrisinin en popüler dallarının başında futbol gelmektedir. Futbol; futbolcu transferleri, yayın hakları, sponsorluklar, forma satışı vb gibi faaliyetlerle endüstri haline gelmiş ve her geçen gün daha büyük cirolara ulaşmayı başarmıştır. Çalışmamızda sporun endüstrileşme süreci, sporun ekonomiye mikro ve makro etkileri, spor ve entelektüel sermaye arasındaki ilişki, entelektüel sermaye ve iktisadi kalkınma arasındaki ilişki, futbolun katma değer yaratma potansiyeli gibi konular araştırılmıştır. Ayrıca entelektüel sermaye ve futbol takımları üzerine bir uygulama yapılmıştır. Lig seviyesi arttıkça entelektüel sermaye düzeyinin arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Technological developments have accelerated globalization since the beginning of the 21st century. Since the way of accessing information has become easier each day, the period is called as `Information Age`. The rapid increase in the importance given to knowledge has also increased the importance of intellectual capital. Organizations have made important work in recent years to increase intellectual capital levels in a rapidly increasing competitive environment. Companies that develop their intellectual capital have gained a competitive advantage. Therefore, intellectual capital, which has a competitive advantage, has gained importance for all industries. One of these industries is the sports industry. In recent years, the sports industry has come to an important position in the economy, reaching billions of dollars worth of revenues. Football is at the forefront of the sport industry's most popular branches. Football; with the activites of football player transfers, publishing rights, sponsorships, sales in the jersey etc. has become the industry and with each passing day, it has achieved to reach a huge endorsement.In our study, the subjects such as sports industrialization process, micro and macro effects of sports to economy, relationship between sports and intellectual capital, intellectual capital and economic development, and potential of creating added value of football have been investigated. In addition, an application has been made on intellectual capital and football teams. It is resulted that as the league level increases, the level of intellectual capital is increased. 88

Sanayi ötesi toplumda bilgi ve teknolojinin önemi tartışılmaz bir gerçektir.Bilgiye bağlı unsurlar işletmelerde mal ve hizmet üretimini önemli derecedeetkilemektedir. İşletmelerin geçmişten gelen tüm bilgi ve becerilerinin toplamı olaraktanımlanan entelektüel sermaye, günümüzde tüm organizasyonlar için belirleyiciüretim faktörü konumundadır. Dünyada son otuz yıllık süreçte önemi ve etkisitartışılan entelektüel sermaye, Türkiye'deki işletmeler için de son derece önemlidir.Bu kapsamda, özellikle katma değer oluşturma anlamında entelektüel sermayeninönemi incelenmeli ve bu konuda her sektörde araştırmalar yapılmalıdır. Entelektüelsermayenin işletmelerdeki katma değere ve performansa olan etkilerini inceleyen buçalışmada Türkiye'deki büyük ölçekli kimya sektörü işletmeleri ele alınmıştır.Çalışma kapsamında kimya sektörü işletmelerinin 2006 – 2016 yılları arasındaki onyıllık dönemlerine ait mali ve finansal verileri incelenmiştir. Söz konusu işletmelerinentelektüel sermaye hesaplamasında `Entelektüel Katma Değer Katsayısı`yönteminden yararlanılmıştır. İşletmelerin ekonomik katma değer, verimlilik,büyüme, karlılık ve aktif devir hızı gibi performans göstergeleri ile entelektüelsermaye katsayıları arasındaki istatistiksel ilişkiler test edilmiştir. Gerçekleştirilenanaliz sonucunda; katma değer, karlılık ve verimlilik parametreleri ile entelektüelsermaye katsayısı arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. The importance of knowledge and technology in knowledge society is anindisputable truth. The factors related to the information affect the production ofgoods and services significantly in business. The intellectual capital, described as thesum of all the knowledge and skills of businesses coming from the past, is thedeterminant factor of production for all organizations nowadays. The intellectualcapital, which has been discussed its influence and importance in the last thirty yearsin the world, is also highly important for businesses in Turkey. In this context, theimportance of intellectual capital should be examined and researchs should be carriedout in every sector on this subject, especially in the sense of forming value added.Large-scale chemical industry businesses in Turkey were discussed in this study thatexamines the effects of intellectual capital on the value-added and performance ofbusinesses. The financial data of the chemical sector businesses were examinedwhich belongs to the ten years between 2006-2016, in the scope the study.`Intellectual Value Added Coefficient` method was used in the calculation ofintellectual capital of mentioned businesses. The statistical relationships betweenperformance indicators such as economic value added productivity, growth,profitability and asset turnover of the businesses with the intellectual capitalcoefficients have been tested. As a result of the analysis, significant relationshipsbetween value added, profitability and productivity parameters and intellectualcapital coefficient were determined. 256

Son yıllarda üretim sektöründe yaşanan büyük sanayi gelişimleri ve devrimleri üzerine devletler rekabet edebilmek adına kendilerini bu hızlı değişim furyasına uydurmak mecburiyetinde hissetmiş ve bu bağlamda bazı stratejiler geliştirmişlerdir. Endüstri 4.0 ise 2011 yılında gündeme gelmeye başlamış olan bu stratejilere verilmiş olan isimdir. Makineleşme, internet ve otomasyon sistemlerinde bir üst seviyeyi işaret eden bu kavramın ortaya çıkışının temelleri üreticilerin her zaman olduğu gibi yüksek verimlilik ve katma değer artışı arayışı ile atılmıştır denilebilir.Bütün büyük ekonomilerin ve gelişmekte olan ekonomilerin başarılı şekilde bu stratejilere uyum sağlayabilmesi onların gelecekte uluslararası konjonktürde yer alacakları konum açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada da Endüstri 4.0'ın günümüze getirdikleri ve gelecekte getirmesi beklenen katma değerlerin analiz edilebilmesi adına dünyada ve Türkiye'de endüstriyel devrim çağları incelenerek yeni oluşumlar anlaşılmaya çalışılacaktır. Major improvements and reforms in production sector which have been taking place at recent years, forced governments to adapt themselves to these fast changing developments in order to be able to compete with other international economical actors. For this purpose, they started to develop some new strategies. Industry 4.0 is the name of one of these strategies which started to take place in 2011. One step forward on mechanization in production processes, internet and otomation are the concepts which Industry 4.0 refers to. It may be said that these developments and related strategies are coming from the need of high productivity and search for new added values.Whole major economies and developing economies would have a powerful status in international conjuncture if only they can manage to integrate their processes to the fast changing world. In this study, in order to analyze the current and also future returns and profits of Industry 4.0; industrial periods and reform ages will be examined in whole world. The outcomes of these examinations will be compared to Turkey's economy and this study will try to make an assesment of the current situation of our country in the context of Industry 4.0. 97

Dünya çapında yaşanan ekonomik gelişmeler işletmeleri daha karmaşık ve rekabetin hız kazandığı iş çevrelerinde çalışmaya zorlamaktadır. Bu zorluğu aşmanın en önemli yolu işletmelerin sürdürülebilir katma değer yaratması ile mümkündür. İşletmeler ancak yaratacakları katma değerle üstünlük sağlayabilmektedirler. Bu bağlamda değere dayalı performans ölçüm yöntemleri ön plana çıkmaktadır. Değere dayalı performans ölçüm yöntemleri arasında hem uygulanabilme kolaylığı hem de açık ve anlaşılır olması sebebiyle en kabul gören yöntem EKD' dir. Bu çalışmada en çok katma değer yaratma eğiliminde olduğu düşünülen; Borsa İstanbul (BİST) 'da işlem gören bilişim sektörü ele alınarak EKD performans ölçüm yöntemi TOPSİS yöntemiyle entegrasyonu sonucunda işletme faaliyetlerinin işletmenin değer yaratmasına ne derece katkı sağladığı ortaya koymak amaçlanmıştır Uygulamada ulaşılan EKD değerleri sonucunda performans ölçme tekniklerinden TOPSİS yöntemi uygulanarak EKD değerlerinin sıralanması sağlanmıştır. EKD' nin temel basamakları olan vergi sonrası net faaliyet karı(VSNFK), yatırılan sermaye ve ağırlıklı ortalama sermaye maliyetinin (AOSM) EKD değerini elde etmede ki katkıları ölçülmeye çalışılmıştır. Yapılan çalışma neticesinde EKD değerini oluşturmada; vergi sonrası net faaliyet karının ve yatırılan sermayenin EKD değeri ile pozitif yönlü bir ilişkisi olduğu gözlemlenmiş, ağırlıklı ortalama sermaye maliyetinin ise negatif bir ilişkiye sahip olduğu gözlemlenmiştir.Yatırılan sermayenin genel itibariyle pozitif yönlü olduğu kanısına varılsa da getiri sağlaması önem arz etmektedir. Elde edilen bulgular doğrultusunda sonuçlar yorumlanarak öneri ve eleştirilerde bulunulmuş, iyi bir finansal yönetim ve performans değerleme açısından önemli bulgulara ulaşılmıştır., World wide economic developments force businesses to work in more complex and competitive business environments. The most important way to overcome this challenge is through the creation of sustainable added value. Businesses can only provide superior value with added value. In this context, value-based performance measurement methods are at the forefront. EKD is the most widely accepted performance measurement method because it is both easy to implement and clear and understandable. In this study, it is aimed to show how the business activities contribute to the value of the business as a result of the integration of the EKD method with the TOPSİS method by considering the information sector traded in the Borsa İstanbul (BİST), which tends to create the most added value. As a result of EKD values reached in practice, TOPSİS method is applied from performance measurement techniques to order EKD values.It has been tried to measure the net operating profit after tax (VSNFK), the basic steps of EKD, and the contribution of the invested capital and weighted average capital cost (AOSM) to achieve EKD value. EKD value is formed in the result of the study made; it was observed that the post-tax net operating profit and the invested capital had a positive relationship with the EKD value and weighted average capital cost has a negative relation. Although it is believed that the invested capital is positive in general, it is important to provide returns. The results were interpreted in the direction of the findings, suggestions and criticisms were made and important findings were obtained in terms of proper financial management and performance Evaluation.

Erzurum, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış önemli bir ilimizdir. Tarihi İpek Yolu'nun üzerinde bulunduğu için, amansız mücadelelerde kilit rol oynamıştır. Türkiye'nin rakım bakımından en yüksek ili olan Erzurum, adeta bir baykuş yuvasını andıran eşsiz coğrafi konumuyla, tarihte yol güvenliği ve yolun denetlenmesi açısından önemli bir yere sahip olmuştur. Osmanlı döneminde önemli bir gümrük noktası olan Erzurum'un ekonomik yapısı Cumhuriyetle beraber değişmiştir. Türkiye'de ekonomik koşulların gelişmesiyle doğru orantılı olarak gelişmeye devam etmektedir. Kış turizmi açısından çok önemli bir merkez olan Erzurum, mükemmel bir marka şehir olmayı amaçlamaktadır. Sahip olduğu nüfusu güçlü bir dinamizme çeviren Erzurum, bölgenin önde gelen ticari noktalarından biri olmuştur. Erzurum, Kafkasya'ya açılan en önemli ticaret merkezlerinden biridir. Ayrıca Erzurum'un ticari ilişkilerinde, İran ve Irak da önemli bir paya sahiptir. Kafkas ülkeleri ve Ortadoğu ülkeleriyle olan ticari ilişkiler, Erzurum'a büyük katkı sağlamaktadır. Erzurum'un bu ülkelerle olan ticari ilişkileri her geçen gün artarak devam etmektedir. Erzurum is a city which is hosted lots of different cultures throughout the history and all of the give real importance to the city. It was located on Silk road so Erzurum played a key role with ruthless struggles. Erzurum which has highest altitude of Turkey and with its unique geographical location, it resembles bowl nest. It is also noteworthy because of its historical background, especially in security of trade roads and their control. During the Ottoman Empire, Erzurum was a significant custom point but it changed its economic structure by the republic. It continues to develop proportionally with the growing economical conditions in Turkey. Erzurum which is a capital of winter tourism and it aims to be excellent brand city. Now, Erzurum is the most important point of trade in its own area because of its dinamic population.Erzurum is a city which has power to keep the most important trade centers to Caucasus. Also Iran and Iraq are great partners in these trade relations. The relations with these countries like Middle East and Caucasus countries, it provide a great contribution to the Erzurum. The trade relations of Erzurum to these countries are growing day by day. 207

Küreselleşme ile birlikte sınırların ortadan kalkması, ekonomik sistemleri ve işletmeleri derinden etkilemektedir. Yoğun rekabetin yaşandığı bu süreçte işletmelerin varlıklarını sürdürebilmeleri neredeyse imkansız hale gelmektedir. Yeni ekonomik sistem, ülkemizde şirket evlilikleri olarak da bilinen birleşme ve satın alma işlemlerini gündeme getirmiştir. Hemen hemen tüm sektörlerde yoğun bir şekilde gerçekleşen bu işlemler, turizm sektöründe de görülmektedir. Turizm sektöründe faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde sabit yatırım maliyetlerinin yüksekliği, ilk kuruluş aşamasında ciddi bir sermaye gerektirmesi, sektör riskini azaltmak ve rekabet edebilirlik gibi faktörler yatırımcıları, birleşme ve satın alma işlemlerine yöneltmektedir.Birleşme ve satın alma işlemlerinde en önemli sorun taraflar açısından şirket değerinin gerçeğe uygun bir şekilde belirlenmesidir. Satıcı taraf işletmesini olabildiğince yüksek tutardan satmak isterken alıcı taraf da olabildiğince düşük tutardan satın alma işlemini gerçekleştirmek istemektedir. İşte bu noktada şirket değerinin en uygun (gerçeğe uygun) şekilde tespit edilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, birleşme ve satın alma işlemi yapan halka açık olmayan bir konaklama işletmesinin değerinin tespit edilmesidir. Bu kapsamda çalışmada, Alanya'da faaliyet gösteren bir konaklama işletmesi örnek alınmış, birden fazla yöntem (indirgenmiş nakit akımları ve ekonomik katma değer) kullanılarak işletmenin satış değeri tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, şirket değerinin her iki yöntemde de aynı sonuçlar verdiğini ve işletmeye pozitif katma değer kazandırdığını göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Şirket Değerleme, Değerlemede Kullanılan Yöntemler, İndirgenmiş Nakit Akımları Yöntemi, Ekonomik Katma Değer Yöntemi, Birleşme ve Satın Alma İşlemleri Disappearence of borders with globalisation has deeply affected the economic systems and enterprises. In this process where fierce competition exists, for enterprises to continue their existence has almost become impossible. The new economic system has made coalitions and acquisitions, also known as mergers, a current issue. These transactions actualised intensively in almost every sector are also seen in the tourism sector. High fixed investment costs, notable capital requirement, sector risk mitigation and competitiveness in accommodation enterprises operating in tourism sector direct investors to merging and acquisition.With regard to the parties, the most important problem in merging and acquisition is the realistic assessment of firm value. While the selling part wishes to sell its enterprise with premium price, the non-selling party wishes to acquire it with a rock bottom price. At this juncture, the most realistic assessment of the firm value looms large. The aim of this study is the value assessment of a non-public accommodation enterprise which merges and acquires. In this context, an accommodation enterprise operating in Alanya has been taken as an example and the disposal value has been assessed using more than one method such as discounted cash flow and economic value added. The data obtained indicates that the firm value gives the same results with either methods and add positive value to the enterprise.Keywords: Firm Valuation, Valuation Methods, Discounted Cash Flow Method, Economic Value Added Method, Mergers and Acquisitions. 195

Tedarik zinciri sistemi iyi tasarlanmış olan ve sistem içindeki paydaş ilişkilerini iyi bir şekilde yönetebilen işletmeler yoğun rekabet ortamında önemli bir avantaj elde ederler. Başarılı bir tedarik zinciri yönetimi sisteminin anahtarı, sistemin performans ölçümlemesinin doğru yapılmasıdır. Son zamanlarda artan rekabet, ekonomik koşulların değişmesiyle birlikte geleneksel performans ölçüm yöntemleri yetersiz kalmış, değere dayalı performans ölçümleri ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı tedarik zinciri performansının ölçümünde, değer tabanlı bir ölçüm yöntemi olan Ekonomik Katma Değer (EKD) yönteminin analiz edilmesidir. Çalışmanın literatür taramasında EKD'nin son yıllarda Faaliyet Tabanlı Maliyet Yöntemi (FTMY) ile entegre olarak kullanıldığı ancak FTMY-EKD entegrasyonuyla lojistik faaliyetlere yönelik tedarik zinciri performansının ölçümünde büyük eksikliklerin olduğu görülmüştür. Literatürde yer alan Pohlen ve Coleman (2005)'ın geliştirdiği ikili EKD yapısının adımları kullanılarak bir lojistik firmasının tedarik zinciri performansının nasıl ölçüleceği analiz edilmiştir. Bunun için, ikili EKD yapısına lojistik performans ölçüm kriterleri eklenerek ve lojistik firmaların faaliyetlerine uyarlanarak literatüre katkıda bulunulmuştur. Bu çalışmada ayrıca, EKD'nin finansal bir performans ölçütü olmasının sınırlılıklarından kurtulmak için FTMY-EKD entegrasyonuna Dengeli Performans Karnesi yönteminin de dahil edilmesi önerilmektedir. Enterprises that have well designed supply chains obtain a significant advantage in intense competitive environment. The key of a successful supply chain management system is the performance measurement. Recently, with increased competition and changing economic conditions traditional performance measurement methods have been inadequate, and value-based performance measures have emerged.This study aims to analyze Economic Value Added (EVA) as a value-based measurement method in measuring the performance of the supply chain. It has been observed that EVA is used as integrated with Activity Based Costing (ABC) in literature in recent years, however there are gaps in measuring of supply chain performance for logistics activities with integration ABC-EVA. Using the steps of a dual EKD structure that literature located Pohlen and Coleman (2005) has developed it has been analyzed how to measure supply chain performance of a logistics company. For this, it has been contributed to the literature to a dual EKD structure by adding logistics performance measurement criteria and by adapting activities of logistics companies. In this study also, to overcome the limitations of EVA of being a financial performance measure, it has been recommended that Balanced Scorecard method is included in integrated ABC-EVA. 131

Yatırımcıların pay senetleri seçiminde en önemli sorunlarından biri, pay senedine yatırım yaparken nelere dikkat etmesi gerektiği sorunudur. Bu soruya cevap aramak amacı ile yatırımcılar, riski minimize ederek en yüksek getiriyi sağlamaya yönelik bazı yöntemler ve finansal yönetim modelleri üzerine yoğunlaşmışlardır. Finansal yönetim modellerinden değere dayalı yönetim bu amaç doğrultusunda geliştirilmiştir. Bu gelişim çerçevesinde değere dayalı finansal ölçütler önem kazanmıştır. Bu ölçütlerin önem kazanmasının ana nedeni firma yöneticilerini ve yatırımcıları değer çatısı altında aynı amaç için birleştirmesi ve her birini birer paydaş olarak değerlendirmesidir.Değere dayalı yönetim ölçütlerinden en yaygınlarından olan Ekonomik Katma Değer, Market Katma Değeri, Nakit Katma Değer ve Yatırımın Nakit Akım Karlılığı hissedar değeri ölçümlerinde kullanılmaktadır. Bu çalışmada, söz konusu ölçütlerin hissedar değerlemesinin yanında pay senetleri seçiminde kullanılarak başarılı bir portföy oluşturulabileceği düşüncesinden yola çıkılmıştır. Bu bağlamda portföyü oluşturacak pay senetlerinin seçiminde söz konusu ölçütler kullanılmış, sınai endeksi getirisinden daha yüksek getiri elde edilebilecek portföyler oluşturmak amaçlanmıştır.BIST sınaî endeksinde işlem gören firmalar üzerinde yapılan bu çalışmada, değer tabanlı ölçütlerden EVA, MVA, CVA ve CFRIO değerleri 2010-2014 yılları arasındaki verilere göre hesaplanmıştır. En yüksek değerleri veren firmalar ile ayrı ayrı tüm ölçütlere göre portföyler oluşturulmuştur. Oluşturulan portföylerin getirileri yıllara göre her yıl için ayrı olarak hesaplanmış getirileri sınai endeksi getirileri ile karşılaştırılmıştır. Portföylerin hissedar değeri yaratabilme yeteneği ve söz konusu ölçütler kullanılsaydı karlı bir portföy oluşturulup oluşturulmayacağı analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, değer tabanlı finansal ölçütlerin portföy seçim modeli olarak kullanılması ile portföylerde sınai endeksine göre daha çok getiri elde edilmiştir. Bu sonuç neticesinde, yatırımcıların yatırımlarını yaparken finansal yönetim modellerine alternatif olarak değer tabanlı finansal ölçütleri kullanılabilirliği gösterilmiştir.Anahtar Kelimeler: Pay Senedi, Değer, Portföy, Değer Tabanlı Ölçütler, Ekonomik Katma Değer, Market Katma Değer, Nakit Katma Değer, Yatırımın Nakit Akım Karlılığı One of the most important problems of investors in the selection of share certificates, the question is what should pay attention to when investing in shares. Investors seeking answers to this question, minimizing the risk aiming to achieve the highest return, focused on some methods and financial management models.Value-based management from financial management models has been developed for this purpose. Within this development framework, financial criteria based on values gained importance. The importance of these criteria is that the main leading company managers and investors combine for the same purpose under the value frame and evaluate each one as a stakeholder.The most common value-based management measures, Economic Value Added, Market Value Added, Cash Value Added, and Cash Flow Profitability of Investment, are used to measure shareholder value. In this study, in addition to the said shareholder valuation criteria, in the selection of share certificates, a successful portfolio could be created. In this context, the criteria used in the selection of the stocks that will constitute the portfolio are aimed to create a portfolio that yields higher returns than the industrial index.In this study of firms that are traded on the BIST Industrial Index, EVA, MVA, CVA and CFRIO values are calculated according to the years 2010-2014. The companies that give the highest values, according to all the criteria separately portfolios were created. The returns of the created portfolios are compared with the respective indices of the industrial indices calculated each year for different years. The ability of portfolio to create shareholder value and whether a profitable portfolio could be created if the mentioned methods were used, was analyzed.As a result of the analyzes made, value-based financial measures portfolio selection model, more returns were obtained in portfolios than in the industrial index. As a result of this, the use of value-based financial measures has been shown as an alternative to financial management models when investors invested.Keywords: Share, Value Added, Portfolio, Value Based Criteria, Economic Value Added, Market Value Added, Cash Value Added, Cash Flow Profitability of the Investment 125

Varlıkların değerinin belirlenmesi kavramı geçmişten günümüze kadar önem arz eden konulardan bir tanesidir. Finans dünyasında önemli bir yere sahip olan firma değeri kavramı, son yıllarda firmaların kar maksimizasyonundan ziyade firma değeri maksimize etmeye önem vermeleriyle daha da kritik bir konu haline gelmiştir. Çalışma kapsamında, günümüzde yaygın olarak kullanılan şirket değerleme yöntemleri incelenerek, bir uygulamayla yöntemler örneklendirilmeye çalışılmıştır. Şirket değerleme yöntemleri Aktif Bazlı, Piyasa Bazlı ve Gelir Bazlı olmak üzere üç başlık altında toplanmaktadır. Çalışma kapsamında Borsa İstanbul' da işlem gören bir şirket İndirgenmiş Nakit Akımları, İndirgenmiş Kar Payları, Ekonomik Katma Değer ve Piyasa Değeri Yaklaşımı ile değerlemeye tabi tutulmuştur. Firma değerlemesinde sadece geçmişteki finansal performans değil, özellikle gelir bazlı yöntemlerde, gelecekte beklenen finansal performans da dikkate alınır. Bu nedenle, şirket değeri belirlenirken, bahsedilen yöntemlerde araştırmacının varsayımları çok büyük önem taşımaktadır. Çalışmanın amacı, benzer varsayımlar altında, aynı firma için farklı değerleme yöntemleriyle bulunan sonuçlar arasında farklılık olup olmadığının ortaya koyulmasıdır. Bu nedenle, yöntemler uygulanırken, her bir ayrı yöntem için kullanılan varsayımlar yöntemin imkânları dâhilinde aynı olacak şekilde belirlenmiştir. Bu şekilde, aynı firma için farklı değerleme yöntemleriyle ölçülen firma değerleri arasında farklılık olup olmadığının bulunması amaçlanmıştır. The concept of asset valuation is one of the most important notions from past to present. In finance, firms are now aiming to maximize firm value rather than maximizing profit, which makes firm valuation more important and more crucial than ever. Concordantly, in this study, the most common valuation methods are examined and explained with an application. Firm valuation methods are categorized under three headings which are Asset-Based Valuation Models, Discounted Cash Flow Models and Relative Valuation Models. In this study, a Borsa Istanbul-listed company is assessed through following models: Discounted Cash Flows, Discounted Dividend Flows, Economic Value Added Model and Market Value Approach.Valuation methods not only focus on past financial performance but also consider expected financial performance. Therefore, researcher's assumptions stand as keystones of firm valuation techniques. Purpose of this study is to explore whether different firm valuation methods provide different outcomes under same assumptions, or not. Herewith, environment of methods are structured such that each study would have similar assumptions as much as possible. Consequently, a listed company is evaluated with various methods based on similar assumptions to find out whether there is a discrepancy. 101

Çalışmada serbest bölgelerin ekonomik etkilerinin Bursa Serbest Bölgesi özelinde incelenmesi amaçlanmıştır. Serbest Bölgeler içinde gerek önemli bir ticaret hacmine sahip olması gerekse de istihdamdaki payı açısından dikkat çeken Bursa Serbest Bölgesi'ne ilişkin oldukça sınırlı sayıda çalışmanın olması da bu konunun seçilmesinin ana nedeni olarak belirtilebilir. Anket çalışması yardımıyla Bursa Serbest Bölgesi'ndeki firmaların Bursa Serbest Bölgesi'nde faaliyette bulunmalarının ve yatırım yapmalarının nedenleri incelenmiş ve firmaların serbest bölgede yaşadıkları sorunlardan hareketle çözüm önerilerine yer verilmiştir. The aim in our paper is to investigate the economic impact of free zones and in particular Bursa Free Zone. Bursa Free Zone has a significant volume of trade and employment. Also there are limited studies about Bursa Free Zone. Thats the main reason why we choosed the topic. By the help pf survey we examined the reasons why companies preferred free zones and Bursa Free Zone to make an investment. We also tried to determine problems of Bursa Free Zone and gave solutions to those. 125

Günümüz küresel ekonomik koşullarında firmaların performansa dayalı olarak yönetilmesi hayati bir önem taşımaktadır. Özellikle son 20 yılda küresel ekonomik görünümdeki köklü değişiklikler ve bunlara bağlı olarak ortaya çıkan finans kuramındaki gelişmeler, ilgiyi kar maksimizasyonundan hissedar değeri anlayışına, bir başka deyişle değer maksimizasyonuna kaydırmıştır. Muhasebe uygulamalarında var olan zayıflıklardan özsermaye maliyetinin raporlanmaması, paranın zaman değerinin yeterince dikkate alınmaması ve bazı giderlerin aslında birer yatırım olarak algılanmaması yönündeki bakış açısı, konuya verilen önemin artmasının başlıca sebepleri arasındadır. Değer yaratımı anlayışı çerçevesinde geliştirilmiş önemli ve güncel bir performans ölçütü olan Ekonomik Katma Değer (Economic Value Added - EVA) basitçe işletmenin vergi sonrası faaliyet karı ile bu karı elde etmek için yatırılan sermaye maliyeti arasındaki fark olarak tanımlanabilir. EVA'nın kara bakışı, muhasebecilerinkinden ziyade ekonomistlerin bakış açısına yaklaşmaktadır. EVA, performans hakkında önemli bilgiler önerebilmekte, iş süreçleri, verimsiz faaliyetler ve yatırımın yapılabilirliği hakkında öneriler sunabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, Borsa İstanbul (BİST) Bankacılık Endeksi'nde 01.01.2004-31.12.2013 döneminde işlem gören on iki ticari bankanın ürettiği EVA tutarları ile piyasa değerleri arasında ilişki olup olmadığını tespit etmektir. Bunun için geleneksel Ekonomik Katma Değer (Economic Value Added) performans ölçütünün yerine banka performans ölçümlerinde daha doğru bilgi veren ve yaygın kullanılan Özsermayenin Ekonomik Katma Değeri (Equity Economic Value Added) ölçütü esas alınmıştır. Genel olarak sonuçlar değerlendirildiğinde Türk bankacılık sektöründe yer alan halka açık bankaların değişik düzeylerde EVA ürettiği ve üretilen EVA ile firma değeri arasında güçlü ve anlamlı bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Performance based management is vital for competing firms in the contemporary global economy. Especially, in last 50 years fundamental developments in global economic view and studies in financial economics have attracted the attention from profit maximization to shareholder value comprehension or value maximization. Some weaknesses of current accounting practices that is equity costs are not reported currently, time value of money is not taken enough into account and some expenses shouldn't be seen as investments have led to an increasing emphasis of the topic. The economic value added (EVA), a key and contemporary performance measure of value creation, can be defined simply as the difference between firms net operating profit after tax and its weighted average cost of capital used. Instead of accountants' approach, the EVA approaches to the profit with the economist's point of view. EVA can propose some vital information for performance and make suggestions on working procedures, unproductive activities and investment feasibility. The purpose of this study is to determine whether or not there is a relation between the EVA created by twelve commercial banks traded on Borsa İstanbul (BİST) in the period of 01.01.2004 - 31.12.2013 and the firm value of these banks. For this purpose, instead of the traditional EVA performance metrics, Equity of Economic Value Added which is providing more accurate information and is practicing more widely on the measurement of the bank performances was used. Overall, when the results were evaluated, it was identified that the public banks created different levels of EVA in the Turkish banking sector and there was as strong and significant correlation between created EVA and the firm value. 340

Bu çalışmada şirket ve hisse performansını ölçen Ekonomik Katma Değer yöntemi incelenmiştir. Ekonomik Katma Değer (EKD) kavramını ortaya çıkaran temel sebep şirket yatırımcılarının doğru bilgi ihtiyacıdır. Bu kişiler şirkete yatırım yapmak ve bunun karşılığında kar elde etmek istemektedirler. Bu nedenle işletme sermayesinin gelişimini dönemsel olarak doğru bir şekilde izlemeleri gerekmektedir. Çalışmamızda, tüm bu temel ihtiyaçlara cevap verebileceği iddiasıyla ortaya konulan EKD hakkındaki teorik yaklaşımlara yer verilmiş, nasıl hesaplandığı, kavramı oluşturan faktörler üzerinde durulmuştur. EKD'nin piyasa katma değeri (PKD) ile ilişkisi irdelenmiş ve diğer performans ölçütleri hakkında bilgi verilmiştir.Teorik bilgilerden hareketle, hisse senetleri BIST'te işlem gören Metal Eşya, Makina Endeksinde işlem gören firmaların hisse senedi fiyatları ile Ekonomik Katma Değerleri arasındaki ilişkinin doğruluğu araştırılmıştır. Çalışmada, hisse senedi getirisi ile EKD arasında bir ilişki olmadığı, hisse senedi getirisini EKD ile açıklamada yetersiz kalacağı sonucuna ulaşılmıştır. In this research project identifies whether there is a relationship between Economic Value Added (EVA) and stock prices. The main reason of occurrence of Economic Value Added is company inventors' need of correct information. These people are investing in the company and they want to earn a profit in return. Therefore it is necessary to monitor the development of working capital periodically correctly. In our study, all laid out on the claim that the EVA answer these basic needs that are given to the theoretical approach, how it is calculated, focused on the factors that constitute the concept. The relationship between the EVA and market value added (MVA) were examined, also information was given about the other performance measures.Moving from theoretical knowledge, it is studied that the accuracy of the relationship between stock prices and Economic Value Added of the firms operating in Metal Products, Machinery and Equipment Construction Sector which stock shares are traded on BIST. In this study, it was seen that there was no relationship between stock returns and EVA and we can't explain stock returns by using EVA.Key words: Financial Performance, Share Certificate, Economic Value Added. 180

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Bu çalışmada şirket ve hisse performansını ölçen Ekonomik Katma Değer yöntemi incelenmiştir. Ekonomik Katma Değer (EKD) kavramını ortaya çıkaran temel sebep şirket yatırımcılarının doğru bilgi ihtiyacıdır. Bu kişiler şirkete yatırım yapmak ve bunun karşılığında kar elde etmek istemektedirler. Bu nedenle işletme sermayesinin gelişimini dönemsel olarak doğru bir şekilde izlemeleri gerekmektedir. Çalışmamızda, tüm bu temel ihtiyaçlara cevap verebileceği iddiasıyla ortaya konulan EKD hakkındaki teorik yaklaşımlara yer verilmiş, nasıl hesaplandığı, kavramı oluşturan faktörler üzerinde durulmuştur. EKD'nin piyasa katma değeri (PKD) ile ilişkisi irdelenmiş ve diğer performans ölçütleri hakkında bilgi verilmiştir. Teorik bilgilerden hareketle, hisse senetleri BİST'te işlem gören Metal Eşya, Makina Endeksinde işlem gören firmaların hisse senedi fiyatları ile Ekonomik Katma Değerleri arasındaki ilişkinin doğruluğu araştırılmıştır. Çalışmada, hisse senedi getirisi ile EKD arasında bir ilişki olmadığı, hisse senedi getirisini EKD ile açıklamada yetersiz kalacağı sonucuna ulaşılmıştır., In this research project identifies whether there is a relationship between Economic Value Added (EVA) and stock prices. The main reason of occurrence of Economic Value Added is company inventors' need of correct information. These people are investing in the company and they want to earn a profit in return. Therefore it is necessary to monitor the development of working capital periodically correctly. In our study, all laid out on the claim that the EVA answer these basic needs that are given to the theoretical approach, how it is calculated, focused on the factors that constitute the concept. The relationship between the EVA and market value added (MVA) were examined, also information was given about the other performance measures. Moving from theoretical knowledge, it is studied that the accuracy of the relationship between stock prices and Economic Value Added of the firms operating in Metal Products, Machinery and Equipment Construction Sector which stock shares are traded on BIST. In this study, it was seen that there was no relationship between stock returns and EVA and we can't explain stock returns by using EVA.

21. yüzyılda hızla gelişen teknoloji ile beraber hammadde ihtiyacı da hızla artmıştır. Teknolojiye dayalı üretimin kaynağı olan petrol ise zamanla daha değerli hale gelmiştir. Ancak sınırlı petrol kaynakları, farklı sorunlara neden olmuştur. Ülkeler arası ekonomik, siyasi, etnik, kültürel birçok çatışmaya neden olmuştur. Bu sebepten dolayıdır ki petrol ve petrol havzaları paylaşılamaz bir hale ulaşmıştır. Petrol havzalarına sahip olmanın yanında petrolü işleyecek teknolojinin ve sermayenin de olması önem kazanmıştır. Bulunduğumuz yüzyılda petrol değerli bir maden olmaktan ziyade, bir güç kaynağı haline gelmiştir. Bu gücü elde etmek için gerekli sermayeyi bulmak önemlidir. Bulunan bu sermayeyi üretime kazandırmak için doğru yatırım tercihlerini saptamak gerekir. Bu yatırım tercihleri sırasında zamanı, alternatif yatırımları dikkatle incelemek gerekecektir. Sermayenin getirisini göz önünde bulundurarak riskler de dikkate alınmalıdır. Farklı bölge ve ülkelerdeki yasalar ele alınarak karşılaşılacak anlaşma ve sözleşmelerin yatırım kararlarına etkisi belirlenmelidir. Ayrıca makine satın alma ve kiralama alternatifleri arasında doğru seçim yapılmalıdır. Bu çalışmayla bir proje; sermaye maliyetini, beklenen getirisini, karlılık durumunu ve karar aşamasını olağan senaryolar ve farklı finansal yöntemlerle analiz edilmiştir. Projenin zaman değerini ön planda tutarak daha çok nakit giriş ve çıkışları dikkate alınmıştır. Kaynak maliyetinden ziyade proje maliyeti üzerinde durulmuştur., With the rapidly developing technology in 21st century, the need of raw material has also increased rapidly. Petrol as reserve of production depending on technology has become more valuable over time. But scarce petroleum reserves have led to various international conflicts as economic, political, cultural, ethnic and so on. That’s why petrol and petrol reserves cannot be shared. Besides owning petroleum reserves, having technology and capital to process petrol has become important, as well. In this century we are in, petrol has been a power resource rather than a precious metal. It is important to find the required capital to have this power. True investment preferences must be made to turn the found capital into production. It will be a necessity to scrutinize time and alternative investments during these investment preferences. Risks must be regarded by considering return on capital. The encountered agreement and contract effects to the investment decision must be determined by considering rules in different regions and countries. Moreover, right choices must be made between machinery purchasing and leasing alternatives. By this study; cost of capital, expected return, determination state, decision phase were analysed with use of usual scenarios and different finance methods. Cash inflows and outflows have been mostly regarded by prioritising time value of the project. The project cost has been emphasized rather than the resource cost.

Çalışmada ilk olarak bankacılık kavramı, bankaların ekonomideki temel fonksiyonları ile finansal performanslarının ölçümünde kullanılan belli başlı yöntemlere yer verilmiş, bilinen bu yöntemlerden farklı olarak değere dayalı bir ölçüt olan ekonomik katma değer yaklaşımının temel özellikleri ve hesaplanması konuları anlatılmaya çalışılmıştır. Sonrasında Borsa İstanbul'da işlem gören bankaların ekonomik katma değerleri hesaplanarak analiz edilmiştir.Borsa İstanbul'da işlem gören on dört bankanın 2001-2012 yılları arasındaki EVA tutarları, özkaynak karlılık ve EVA/özkaynak oranları hesaplanmıştır. Bankaların özellikle 2001 ve 2008 finansal kriz dönemlerinde daha düşük ekonomik katma değer yarattığı tespit edilmiş ve bankaların ekonomik katma değere göre sıralamalarının, temel performans göstergeleri olarak kabul edilen net kar ve özsermaye karlılığına göre daha farklı bir sıralamanın oluştuğu görülmüştür. Değer tabanlı bir ölçüt olan EVA'nın, bankaların finansal performanslarının belirlenmesine farklı bir bakış açısı getirmesi nedeniyle alternatif bir yöntem olarak dikkate alınmasının faydalı olacağı sonucuna varılmıştır.Anahtar Sözcükler:1.Banka2.Performans Ölçümü3.Ekonomik Katma Değer4.Türk Bankacılık Sektörü5.Özsermaye Maliyeti In this study firstly the concept of banking, main functions of banks in economy, and the main methods that used for assessing financial performances of banks are discussed and also it is tried to explain main properties of economic value added and measurement of it.After that banks',treated in BİST, economic added values are measured and analyzed.EVA values, return on equities and ratios of EVA/equity between years of 2001-2012 of 15 banks treated in BİST are measured.It is determined that specially between the years of 2001 and 2008 financial crises period, banks have lower EVA and also sorting according to EVA is different from sorting according to net profit and return on equity. As a result we can say that EVA,value based criteria, brings a different point of view to the determination of banks' financial performance.Key Words1.Bank2.Performance Measurement3.Economic Value Added4.Turkish Banking Sector5.Equity Capital 115

Rekabetin yoğun bir şekilde yaşandığı günümüz dünyasında işletme yöneticileri maliyetleri azaltarak ve faaliyet verimliliğini arttırarak işletme performansını sürekli geliştirmeye odaklanmışlardır. Bu durum yöneticilerin özellikle maliyet ve yönetim muhasebesi bilgi sistemleri tarafından üretilecek olan stratejik bilgi ihtiyacını da arttırmıştır. Ancak geleneksel maliyet ve yönetim muhasebesi bilgi sistemlerinde kullanılan yöntemlerin zaman içerisinde yöneticilerin ihtiyaç duyduğu doğru ve güvenilir bilgileri sağlamada yetersiz oldukları görülmüştür. Bu çerçevede maliyet ve yönetim muhasebesi bilgi sistemlerinin yöneticilerin ihtiyaç duyduğu bilgileri üretmesi amacıyla birçok yöntem geliştirilmiştir. Bu çalışmada Kurumsal Karne (KK) modeli ile Ekonomik Katma Değer (EKD) modeli, Faaliyet Tabanlı Maliyetleme (FTY) sistemi ve Faaliyet Tabanlı Yönetim (FTY) modeli entegrasyonunun işletme performansının geliştirilmesi açısından fayda sağlayıp sağlamayacağı ve ayrıca söz konusu entegrasyonun işletme yöneticilerinin alacakları stratejik kararlar üzerinde etkili olup olmayacağı araştırılmıştır. Bu doğrultuda yönetsel modeller öncelikle teorik olarak açıklanmış, daha sonra söz konusu entegrasyon perspektifinde örnek bir sanayi işletmesinde uygulamaya yer verilmiştir. Yapılan uygulama ile öncelikle yönetsel modellerin birlikte kullanılmasının mamül maliyetlerinin daha doğru analiz edilmesine ve işletme performansının daha doğru ölçülmesine imkan verdiği görülmüştür. Ayrıca söz konusu entegrasyon aracılığıyla sağlanan bilgilerin yöneticilerin alacakları stratejik kararlar üzerinde etkili olduğu ve işletme performansı hedeflerinin daha doğru şekilde belirlenmesini mümkün kıldığı anlaşılmıştır. Özetle işletmelerde değer yaratma, stratejik amaçlara ulaşma ve rekabet avantajı kazanma konusunda KK modelinin stratejik maliyet ve performans yönetim modelleri ile entegre bir şekilde kullanılması işletme başarısının daha sağlıklı okunmasına katkıda bulunmaktadır.Anahtar Kelimeler: Stratejik Maliyet Yönetimi, Stratejik Performans Yönetimi, Ekonomik Katma Değer (EKD), Faaliyet Tabanlı Maliyetleme (FTM), Faaliyet Tabanlı Yönetim (FTY) ve Kurumsal Karne (KK) In today's world where competition is fierce, managers have focused on constantly improving the business performance by reducing costs and promoting productivity. This situation has also created a need for strategic information that will be produced by cost and management accounting. However, it has been observed that the methods used in traditional cost and management accounting information technology are no longer effective in providing the managers with the correct and reliable information. For this reason, a great many methods have been developed to overcome this situation. In this thesis, whether integration of Balanced Scorecard (BSC) with Economic Value Added (EVA), Activity Based Costing (ABC), and Activity Based Management (ABM) models is useful for improving business performance and whether this integration has an effect on strategic decisions taken by business administrators are examined. Accordingly, administrative models are explained theoretically and then it is decided to apply it to a sample industry enterprise from the mentioned integration perspective. As a result of this application, it is seen that combined use of administrative models lead to better evaluation of product costs and business performance. Moreover, it is understood that the information provided by this integration has an effect on strategic decisions and makes it possible to set better aims for business performance. To sum up, the use of Balanced Scorecard (BSC) integrated with strategic cost and performance management models contributes for more accurate evaluation of business performance in terms of value creating, achieving strategic aims and taking competitive edge.Keywords: Strategic Cost Management, Strategic Performance Management, Economic Value Added (EVA), Activity Based Costing (ABC), Activity Based Management (ABM) and Balanced Scorecard (BSC). 349

Çalışma sermayesi, işletmelerin faaliyet döngüsü bağlamında ve bu faaliyetler sonucu elde edilecek karlılık kavramı açısından önemli konuların başında yer almaktadır. Bu doğrultuda işletmeler için hayati önem taşıyan tedarik-üretim- satış sürecinin kesintisiz bir şekilde yürütülmesi, vadesi gelmiş borçlarını ödeyebilmesi ya da temel amaçlarından biri olan kar elde etme eylemini müspet anlamda geliştirebilmesi adına çalışma sermayesi kritik bir noktayı oluşturmaktadır. Esas olarak çalışma sermayesi yönetiminin ilgi alanını, dönen varlıkların optimal miktar ve bileşiminin ne olacağı ve bu varlıkların nasıl finanse edileceği konuları oluşturmaktadır. İşletmelerin optimal bir çalışma sermayesi düzeyini yakalabilmelerinin doğal olarak işletmenin durumunu yansıtan göstergeler arasında en önemli sayılabilecek karlılığı da bu açıdan etkilemesi beklenir. Bu çalışma esasen işletmelerin karlılıkları ile söz konusu çalışma sermayesi yönetimleri arasındaki ilişkinin irdelenmesi hedefi taşımaktadır. Bu hedef doğrultusunda çalışmanın ilk bölümünde çalışma sermayesi kavramı ve yönetimi bir bütün olarak ve güncel bilgiler ışığında ele alınmıştır. İkinci bölümde ise çalışma sermayesi, söz konusu bütünün temel unsurları olan nakit yönetimi, alacak yönetimi, stok yönetimi ve diğer unsurları açısından kısımlarına ayrıştırılarak incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde konuyla ilintili olarak analiz yöntemleri üzerinde durulmuş ve çalışma metodolojisinde yer alan yöntemler, özellikle karlılık kavramının değerlendirilmesinde daha modern bir perspektif sunan Ekonomik Katma Değer (EVA) konusuna odaklanılmıştır. Son bölümde ise Türkiye'de faaliyet gösteren ve BİST-100'de işlem gören 120 imalat firmasının 10 yıllık (2003-2012) verileri üzerinden regresyon analizi yapılmış ve sonuçları bu açıdan incelenmiştir. Çalışma sermayesini temsilen literatürde çok sayıda değişken kullanılmaktadır. Bu çalışmada çalışma sermayesini temsilen likidite oranlarına başvurulmuş ve işletmenin karlılığını temsil etmek üzere net kar marjı ile ekonomik katma değer yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen neticeler çalışma sermayesi ile karlılık arasında pozitif ve anlamlı bir ilişkinin varlığını teyit edecek şekilde olmuştur. The working capital is one of the most important issue in the context of the firms' activities and the profitability that results in this activity process. In this respect, the working capital constitutes the critical point that is very prominent for corcerns and paying matured debts or developing positively the activity of reapping a profit which is basic for businesses. Essentially, the main concern of the working capital is what will the optimal amount and combination of current assets be and how will they be funded. It will be expected that the profitability which is the most common indicator for observing the situation of a concern can be affected by hitting the target of an optimal level of working capital. This study, indeed, aims to examine the relationship between the working capital and the profitability. For this purpose, in the first chapter the concept and management of working capital is referred as a whole and in the light of current knowledge. In the second chapter, the working capital is examined by seperated into the sections as cash management, receivables management and inventory management which are the parts of that whole. The third chapter of the study is focussed both the analysis methods in the relation with the main topic and the other methods used in the methodology of the study, especially Economic Value Added (EVA) which provide more modern perspective about assessing the profitability. In the last chapter, there is the regression analysis of 120 manufacturing firms of ten years (2003-2012) operating in Turkey and trading in BIST-100. There are too many working capital variables in the literature. In this study, the liquidity ratios are used as working capital variables and the net profit margin (NPM) and economic value added (EVA) as profitability of the concerns. The results show there is a positive and significant relationship between working capital and profitability. 122

Bu çalısmanın temel amacı, deger bazlı performans ölçüm kriterlerindenekonomik katma degerinin (Economic Value Added-EVA) ve piyasa katma degerinin(Market Value Added-MVA) hisse senedi getirileri üzerindeki etkilerini tespitetmektir. Ayrıca çalısmada, ekonomik katma degerinin piyasa katma degeriüzerindeki etkisinin incelenmesi; geleneksel performans ölçüm kriterlerinden aktifkârlılıgı (Return on Assets-ROA), özsermaye kârlılıgı (Return of Equity-ROE), hissebasına kâr (Earnings Per Share-EPS) ve net kârın (Net Income-NI) hisse senedigetirileri ve piyasa katma degeri üzerindeki etkilerinin tespit edilmesi; ekonomikkatma degerinin unsurlarından vergi sonrası net faaliyet kârının (Net Operating ProfitAfter Taxes?NOPAT) ekonomik katma degeri üzerindeki etkisinin saptanması ilevergi sonrası net faaliyet kârı ve yatırılan sermayenin (Invested Capital-InIC) piyasakatma degeri üzerindeki etkilerinin arastırılması amaçlanmaktadır.Amaçların test edilmesinde, SPSS 16.0 istatistik paket programı kullanılarakregresyon ve korelasyon analizleri ile temel istatistiklerden yararlanılmıstır. Sözkonusu analizlerde, stanbul Menkul Kıymetler Borsası Sınai endeksine kayıtlı 75sirketin 2008-2010 yıllarına ait finansal verilerinden olusan toplam 219 gözlemdenolusan bir veri seti kullanılmıstır. Çalısmanın amaçlarına ulasmak için olusturulanregresyon modelleri, 2008-2010 yıllarını kapsayan dönemde MKB Sınaiendeksindeki 75 sirketin 219 gözleminden olusan verilerine göre ve yine ilgilisirketlerin yıllar bazındaki verilerine göre test edilmistir. Analizden elde edilensonuçlara göre; 2008-2010 yıllarını kapsayan dönemde çalısmada yer alan MKBSınai endeksindeki 75 sirketin ekonomik katma degerinin, ilgili yılın hisse senedigetirileri üzerinde negatif yönde bir etkisinin olmasına karsın, bir sonraki yılın hissesenedi getirileri üzerinde pozitif yönde bir etkisinin oldugu; piyasa katma degerinin,ilgili yılın hisse senedi getirileri üzerinde pozitif yönde bir etkisinin oldugu; ekonomikkatma degerinin, piyasa katma degeri üzerinde pozitif yönde bir etkisinin oldugu; netkâr ve hisse basına kârın ilgili yılın hisse senedi getirilerini pozitif yönde etkilemelerine karsın, aktif kârlılıgı ve özsermaye kârlılıgının ilgili yılın hisse senedigetirileri üzerinde istatistiki olarak herhangi bir etkisinin olmadıgı; net kâr ve hissebasına kârın piyasa katma degeri üzerinde pozitif yönde ve aktif kârlılıgının isenegatif yönde bir etkisinin olmasına karsın, özsermaye kârlılıgının piyasa katmadegeri üzerinde istatistiki olarak herhangi bir etkisinin olmadıgı; vergi sonrası netfaaliyet kârının, ekonomik katma degerinin üzerinde pozitif yönde bir etkisinin olduguve vergi sonrası net faaliyet kârı ile yatırılan sermayenin, piyasa katma degerininüzerinde pozitif yönde bir etkisinin oldugu tespit edilmistir. Çalısmanın amaçlarınaulasmak için olusturulan regresyon modellerinin sirketlerin yıllar bazındaki verilerinegöre test edilmesinden elde edilen analiz bulgularına göre, etkilerin yönünün bazıyıllarda farklılık gösterdigi tespit edilmistir. Ayrıca, etkilerin düzeyinin her yıl içinaynı oldugunu söylemek mümkün degildir.Anahtar Kelimeler: Değer bazlı performans ölçüm kriterleri, ekonomik katma değer, piyasa katma değeri, hisse senedi getirisi, geleneksel performans ölçüm kriterleri, aktif kârlılığı, özsermaye kârlılığı, hisse başına kâr, net kâr, vergi sonrası net faaliyet kârı, yatırılan sermaye The aim of this study is to determine the effects of the value-basedperformance measurement criteria of economic value added (EVA) and market valueadded (MVA) on stock return. In the study, also, it is aimed to examine the effect ofeconomic value added on market value added; to determine the effects of traditionalperformance measurement criteria such as return on assets (ROA), return of equity(ROE), earnings per share (EPS), and net income (NI) on stock return and market valueadded; to detect the effect of net operating profit after taxes (NOPAT),which is one ofthe elements of economic value added, on economic value added and to search theeffects of net operating profit after taxes and invested capital (InIC) on market valueadded.The aims listed above were tested through regression, correlation, and basicanalyses by using SPSS 16.0 statistics software package. The analyses were performedusing a set of data including a total of 219 observations of the financial records of 75companies registered in the Industrial Index of the stanbul Stock Exchange Marketover the years 2008-2010. The regression models for the purposes of this study weretested both on the data obtained from the 219 observations of the 75 companiesregistered in the Industrial Index of the stanbul Stock Exchange Market covering theyears 2008-2010 and on records obtained for each year separately. It was understoodfrom the findings of the analyses that, in the 75 companies registered in the IndustrialIndex of the stanbul Stock Exchange Market over the years 2008-2010 that wereincluded in the study, although economic value added had a negative effect on the stockreturn of the relevant year, it affected stock return for the next year positively; marketvalue added had a positive effect on stock return of the relevant year; economic valueadded had a positive effect on market value added; net profit and earnings per share hada positive effect, whereas return on assets and return of equity did not have anystatistically meaningful effect on stock return of the relevant year; while net profit andearnings per share had a positive effect, and return on assets had a negative effect on market value added, return of equity did not have any statistically meaningful effect onmarket value added; net operating profit after taxes had a positive effect on economicvalue added, and net operating profit after taxes and invested capital affected marketvalue added positively. According to the findings of analyses obtained by testing theregression models for the purposes of this study on companies financial data for eachyear, it was found that levels of effect varied by years. Additionally, as shown by thefindings of the analyses performed, it is not possible to say that the level of effect wasthe same for each year.Key Words: Value-based performance measurement criteria, economic value added, market value added, stock return, traditional performance measurement criteria, return on assets, return of equity, earnings per share, net income, net operating profit after taxes, invested capital 140

Son yıllarda iletişim ağlarının hızla gelişmesi dünyayı küreselleştirmiş ve hayatın her alanında büyük değişikliklere yol açmıştır. Bu hızlı gelişimin etkileri özel sektör firmalarında da kendini göstermiştir. Klasik işletme faaliyeti anlayışı yerini, daha hızlı ve ekonomik olan, üretim ve satış maliyetlerini en aza indiren, müşteri memnuniyetini en üst düzeye çıkaran ve bütün pazarlara ulaşmayı hedefleyen bir anlayışa bırakmıştır. Şirket değerinin gerçeğe uygun hesaplanması, faaliyetlerin doğru değerlendirilmesi, performans ölçümünün başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi ve paydaşların servetlerindeki artışların doğru hesaplanması özel sektör işletmelerinde çok önem kazanmıştır.Yaşanan bütün bu gelişmeler ile birlikte geleneksel performans ölçütlerinin yanında, yeni finansal performans ölçütleri de ortaya çıkmıştır. Bunlar arasında Ekonomik Katma Değer (EVA) ve Piyasa Katma Değeri (MVA) yöntemleri en çok tercih edilen ve en popüler performans ölçütleri arasında yer almaktadırlar.Bu çalışmada, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) hisse senetleri işlem gören ve verileri süreklilik arz eden imalat sanayi şirketlerinin 2006-2010 dönemine ait EVA ve MVA değerleri hesaplanmıştır. Ayrıca, araştırma kapsamındaki şirketlere bir bütün olarak, yerli ve yabancı sahiplik durumuna göre ve çalışan sayına göre oluşturulan şirket gruplarına çeşitli istatistiksel analizler uygulanmıştır. Analizler sonucunda, hem EVA oluşturmada, hem de MVA oluşturmada yabancı şirketlerin yerli şirketlerden daha başarılı oldukları belirlenmiştir. Analizlerden elde edilen başka bir sonuç da, hem şirketlerin bir bütün olarak ele alındığı analizde, hem yerli ve yabancı şirketlerin ayrıca incelendiği analizde, hem de büyüklüklerine göre şirket gruplarının ayrı ayrı ele alındığı analizde genel olarak EVA ile MVA arasındaki korelasyonun düşük çıkması ve EVA'nın MVA'yı açıklama gücünün oldukça düşük çıkmasıdır. Çalışmada, elde edilen bulgular ışığında EVA ile MVA arasındaki ilişki analiz edilerek, sonuçlar ayrıntılı olarak yorumlanmaktadır.Anahtar Kelimeler: Ekonomik Katma Değer (EVA), Piyasa Katma Değeri (MVA), İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Yerli Şirketler, Yabancı Şirketler. In recent years, the rapid development of communication networks has globalized the world and led to major changes in all aspects of life. Impacts of this rapid development have shown itself on the private sector firms. Classical business activity sense has left its place to an understanding which is faster and more economical, minimizes production and sales costs, maximizes customer satisfaction and aims to reach all markets. The calculation of the fair value of the company, the correct evaluation of the activities, the successful implementation of performance measurement and the correct calculation of the increases in stakeholder wealth has gained importance in private sector enterprises.Besides all these developments, new financial performance measures have emerged in addition to traditional performance measures. Among these, economic value added (EVA) and market value added (MVA) methods are the most preferred performance measurement criteria.In this study, EVA and MVA values of the Istanbul Stock Exchange listed manufacturing companies, whose data are supplied continuously, are calculated for the period of 2006-2010. In addition, various statistical analyses are applied to all companies and to company groups based on domestic and foreign ownership and number of employees. As a result of the analyses, it is determined that foreign companies are more successful than domestic companies in both EVA and MVA creation.Another results obtained from the analyses are that the relatively lower correlation between EVA and MVA and lower explanatory power of EVA to MVA in both analysis of whole companies and analysis of sub company groups based on domestic and foreign ownership and number of employees. In the light of the findings, the relationship between EVA and MVA is analyzed and the results are interpreted in detail in the study.Key words: Economic Value Added (EVA), Market Value Added (MVA), İstanbul Stock Exchange, Domestic Companies, Foreign Companies. 167

DergiPark: 326236 trakyasobed In changing enviromental conditions, globalization and increasing competition, businesses sustainable actions depend on various factors. An effectively operating Performance Measurement System is one of them. In this context, wide variety of performance measurement methods being used. However the most effective performance measurement systems mostly used in context of managerial accounting are Activity Based Costing (ABC), Balanced Scorecard, and Economic Value Added (EVA). ABC and Balanace Scorecard methods provide the information that needed by the managers for desicion making of creating value. On the other hand EVA is a decision system which provides performance measurement and motivates the management for creating value. In this context, the main objectives of this study are integration of the mentioned systems and the presentation of the value that these systems created on the managements financial operation. The results which are presented in the case study: When ABC, Balanced Scorecard and EVA methods addressed as a whole, the operating profit after tax is calculated as 4.128 TL and EVA profit is calculated as 3.948 TL. The results are more accurate and in terms of decisions to be made more healty informations are produced İşletmelerin değişen çevre koşulları, küreselleşme ve artan rekabet şartları içinde faaliyetlerini sürdürebilmeleri çok çeşitli faktörlere bağlıdır. Bunlardan biri de etkin bir şekilde işleyen performans ölçüm sistemidir. Bu kapsamda çok çeşitli performans ölçüm yöntemleri bulunmaktadır. Ancak yönetim muhasebesi kapsamında kullanılan en etkin performans ölçüm yöntemlerinin başında Faaliyete Dayalı Maliyetleme (FDM), performans arnesi (Balanced Scorecard) ve Ekonomik Katma Değer (EKD) gibi yöntemler gelmektedir. Zira FDM ve performans karnesi, yöneticilere “değer yaratma” kararını vermek için ihtiyaç duydukları bilgiyi sağlarken; EKD bir karar sistemi olup, performans ölçümünü sağlar ve değer yaratmak için yönetimi motive eder. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı söz konusu yöntemlerin entegrasyonu ve bunun sonucunda da işletme finansal işlemleri üzerinde yarattığı değerin gösterilmesidir. Örnek uygulamayla ortaya konan sonuçlar; FDM, performans karnesi ve EKD yöntemlerinin bir bütün olarak göz önüne alındığında, elde edilen sonuçlara göre yapılan örnek bir uygulama sonucuna göre “vergi sonrası faaliyet karı” 4.128 TL iken EKD kârı 3.948 TL olarak hesaplanmış olup elde edilen sonuçlar daha doğru ve alınacak kararlar açısından da daha sağlıklı bilgi üretilebildiği görülmektedir

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi -- Kaynakça var. Bu çalışmada, işletmeler açısından, 1980’ li yılların sonundan başlayarak popüler bir performans ölçüm yöntemi olan Ekonomik Katma Değer (Economic Value Added - EVA) yöntemi anlatılmış, klasik olarak adlandırılan performans ölçüm yöntemleri ve aynı zamanda, modern olarak adlandırılan diğer değer tabanlı performans ölçüm yöntemleri ile karşılaştırılarak, farklılıkları ve varsa üstünlükleri ortaya konmuş ayrıca, daha önce denenmemiş bir biçimde, bütçe hazırlanırken, bütçe verileri üzerinden kullanılmıştır. Çalışmanın uygulama bölümünde, bir işletmenin bütçe verileri üzerinden, faaliyet tabanlı maliyetleme yöntemi ile birlikte EVA analizi yapılmış ve işletmenin daha bütçe hazırlarken değer yaratıp yaratamadığı araştırılmıştır. Sonuçlar, işletme açısından da şaşırtıcı olmuş ve EVA analizi bize, işletmenin gerçekte olduğunu düşündüğü karlılıklardan farklı sonuçlar vermiştir. Bu çalışmanın sonuçlarından esas olarak, daha sonrası için stratejik kararlar alınması aşamasında yararlanmanın mümkün olduğu düşünülmektedir. In this study, EVA ( Economic Value Added) method from the perspective of businesses, which became a popular performance measurement tool after 1980s is introduced, and the differences, along with stronger sides of EVA are compared with those of other value based modern performance mesurement methods, as well as with those of performance measurement tools that are perceived as classical. EVA is also put into use in this study through the means of budgetary data, as was not attempted before. For the application part of this study, budgetary data of a company was used as a sample for the EVA analysis, along with the activity based costing method, to find out whether the business in concern began to create value even as the budget was being prepared. The outcome of this study turned out to be surprising, as the EVA analysis resulted with different profitability figures compared to those considered as the normal business outcome. In summary, given the outcome of this study, it is suggested that, when properly utilised, EVA method may be a very useful tool for strategic decision making process. İÇİNDEKİLER -- Sayfa No. -- Özet (Abstract), iv -- İçindekiler, v -- Tablolar Listesi, vii -- Kısaltmalar, viii -- GİRİŞ, 1 -- 1. EKONOMİK KATMA DEĞER, 5 -- 1.1. Değer Kavramı, 7 -- 1.2. Ekonomik Katma Değer Nedir?, 8 -- 1.2.1. Tarihçesi, 11 -- 1.2.2. EVA’ nın Kullanım Alanları, 11 -- 1.3. EVA’ nın Hesaplanması / EVA’ nın Formülleri, 14 -- 1.3.1. Vergi Sonrası Net Faaliyet Karının Hesaplanması, 15 -- 1.3.2. EVA Hesaplanırken Yapılması Gereken Muhasebe Düzeltmeleri, 16 -- 1.3.3. Sermaye Maliyetinin Hesaplanması, 18 -- 1.3.4. Sermaye Tutarının Hesaplanması, 20 -- 1.3.5. EVA’ nın Hesaplanması, 22 -- 1.3.6. EVA’ nın Pozitif – Negatif Olması, 23 -- 1.4. EVA’ nın Özellikleri, 23 -- 1.4.1. EVA’ nın Güçlü ve Zayıf Yönleri, 25 -- 2. BİR DEĞERLEME YÖNTEMİ OLARAK EVA, 29 -- 2.1. EVA – Piyasa Katma Değeri (MVA) İlişkisi, 30 -- 2.2. Şirket Değerlemede EVA’ nın Kullanımı, 30 -- 3. KLASİK VE DEĞER BAZLI PERFORMANS ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ, 33 -- 3.1. Klasik Performans Ölçüm Yöntemleri, 33 -- 3.1.1. Aktif Getirisi (Return on Assets – ROA), 34 -- 3.1.2. Aktif Getirisi Yöntemi ile Kıyaslandığında EVA’ nın Güçlü Yanları, 36 -- 3.1.3. Özsermaye Getirisi (Return on Equity – ROE), 39 -- 3.1.4. Hisse Başına Kar (Earnings Per Share – EPS), 40 -- 3.1.5. Net Bugünkü Değer (Net Present Value – NPV), 42 -- 3.2. Değer Bazlı Ölçüm Yöntemleri, 43 -- 3.2.1. Nakit Katma Değeri, 44 -- 3.2.2. Yatırımın Nakit Akım Getirisi, 46 -- 3.2.3. Hissedar Katma Değeri, 48 -- 3.2.4. Balanced Scorecard, 49 -- 3.3. EVA’ nın Klasik Performans Ölçüm Yöntemleri ile Kıyaslanması, 50 -- 4. FAALİYET TABANLI MALİYETLEME YÖNTEMİ VE EVA, 55 -- 4.1. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve EVA ile Birlikte Kullanılması, 56 -- 4.2. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yöntemi Uygulaması, 57 -- 4.3. Uygulama Yöntemi, 58 -- 5. BİR BÜTÇE PERFORMANS ÖLÇÜSÜ OLUŞTURMA ARACI OLARAK EVA’ NIN KULLANILMASI : ÖRNEK ÇALIŞMA, 63 -- 5.1. Uygulamaya Konu İşletmenin Tanıtılması, 63 -- 5.2. Üretim Konuları ve Üretim Süreci, 65 -- 5.3. Uygulama Aşamaları, 67 -- 5.4. İşletme Açısından Sonuçların Yorumlanması ve EVA’ yı Artırmanın Koşulları, 93 -- SONUÇ, 96 -- EKLER, 99 -- KAYNAKÇA, 114

Şirketlerin gerçek karını ve başarısını ölçebilecek ölçüm göstergelerine olan gereksinimin artması üzerine Ekonomik Katma Değer(EVA) ve Piyasa Katma Değer(MVA) performans ölçüm göstergeleri gündeme gelmiştir. EVA şirketlerinin emirlerine tahsis edilen yabancı ve öz kaynakların maliyetini dikkate alarak AG & GE ve eğitim gibi harcamaları şirketlerin gelecekte yaratacağı değer olarak ele alır. EVA, şirketin kaynaklarının iç etkinliğini ölçerken; MVA şirketin dış başarısına odaklanmaktadır.EVA Stern & Stewart danışmanlık şirketi tarafından finansal performansın ölçülmesinde kullanılmak üzere geliştirilmiş olup 1990'lı yıllardan günümüze değin şirketlerin etkin yönetilmesi için EVA ve MVA gibi analiz yöntemleri başta Amerikan Şirketleri olmak üzere birçok şirket tarafından kullanılmaya başlanmıştır.Bu çalışma 2001?2009 yılları arasında İMKB-30'daki şirketlerin hisse senedi getirileri ile EVA ve MVA arasındaki ilişki araştırılarak hisse senedi getirilerinin EVA ve MVA'yı açıklama gücü regresyon analizi yardımı ile yapılmıştır. Bu amaçla oluşturulmuş modeller üzerinden bakıldığında hisse senedi getirileri EVA ve MVA tarafından değil ancak bu iki ölçütteki değişim tarafından daha anlamlı bir şekilde açıklanabilmektedir.Türkiye'deki hisse senedi pazarının işlem bakımından üst sıralarında bulunan şirketlerin verilerinin kullanıldığı çalışma sonucunda EVA ve MVA'nın literatür araştırmalarının büyük bir çoğunluğunda sanılanın aksine hisse senedi getirileri üzerinde bir etkisi olmadığı görülmüştür.Ülkemiz açısından düşünüldüğünde, İMKB'nin yeterli finansal etkinliğe sahip olmadığı, hissedar değeri perspektifinin henüz ülkemizin gündemine yeterince gelmediği, finansal performansa bakışın halen büyük ölçüde muhasebe tabanlı ve kısa vadeli olduğu görülmektedir. Ekonomik katma değer hesaplamalarında şirketlerin borçlanma yapılarının neticesi olarak ortaya çıkan faiz oranlarının toplu değerlerinin Türkiye'de açıklanmış değerlerinin olmaması çalışmada mevduat faiz oranlarının kullanılmasını gerektirmiştir. Bu gibi verilerde kullanılan yaklaşımların yanı sıra Türkiye'de sermaye piyasasının zayıf etkinlik düzeylerine sahip olması, ekonomik katma değer ve piyasa katma değer göstergeleri ile hisse senedi getirileri arasındaki ilişkinin kuvvetini düşürücü bir etkiye neden olabilmektedir.Küreselleşme ve AB. adaylık süreci gibi etkenlerin hızlandırıcı etkileri ile kurumsal yönetim Basel 2 gibi küresel standartların etkileri düşünüldüğünde EVA ve MVA'ya ilişkin gelişmelerin izlenmesi ampirik ve teorik çalışmaların yapılması büyük önem taşımaktadır. Upon the increase of interest in measurement indicators which can measure the firms? real profit and performance, the Economic Value Added (EVA) and the Market Value Added (MVA) performance measurement indicators were brought to the agenda. Taking into account the cost of foreign and their own resources allocated to companies, EVA considers expenses such as R&D and training expenses as value to be created by the firms in the future. Whereas EVA measures the internal efficiency of the firms? resources, MVA focuses on firms? external performance.EVA was developed by the consultancy firm Stern & Stewart in order to be used in measuring financial performance, and from the 90s up to the present, analysis methods such as EVA and MVA were used for the efficient management of firms, mostly by many American firms.This study was realized by analyzing the relationship between the proceeds from securities of firms quoted on the Istanbul Stock Exchange (IMKB-30) between the years 2001?2009 and the EVA and MVA; the power of the proceeds from securities to explain EVA and MVA was analyzed by using regression. Considering models created to this end, the proceeds from securities can be explained, not by EVA and MVA, but by the variation in these two criteria, to a more significant extent.As a result of the study where data on firms ranking at the top of the securities market in Turkey, in terms of transactions, were analyzed, it has been observed, contrary to the expectations in most literature on research, that EVA and MVA had no effect on the proceeds from securities. In the case of our country, it is observed that the Istanbul Stock Exchange does not have sufficient financial efficiency, that the shareholder value perspective is not yet on our country?s agenda, and that financial performance is still based mainly on accounting and the short run. In the calculation of the economic value added, as the overall values of interest rates arising from the debt structure of firms are not values declared in Turkey, the use of deposit interest rates in the study was required. Besides approaches used for such data, as the capital market in Turkey has a low level of efficiency, it has a reducing impact on the strength of the relationship between the economic value added and market value added indicators and proceeds from securities.Considering the accelerating impact of factors such as globalization and the EU accession process, as well as the impact of global standards such as Basel 2 corporate management ? the follow-up of developments related to EVA and MVA ? the realization of empirical and theoretical studies bears great importance. 268

Stern Stewart Company tarafından geliştirilen EVA performans ölçüsü, değer anlayışının yerleşmesi ile birlikte geleneksel muhasebe ve geleneksel muhasebe ölçülerine alternatif olarak geliştirilmiştir. Özellikle 1990'lardan sonra sayıları hızla artan modern değer tabanlı ekonomik performans ölçüleri içinde en geniş kabul gören, gerek akademik gerek uygulama tarafında en çok tartışılan ve en çok kullanılan performans ölçüsüdür. EVA, performansların hem ileriye dönük hem geriye dönük değerlendirmesinde iyi bir göstergedir. EVA, genel olarak, bir dönem içinde işletmenin sahip olduğu kaynakları kullanarak yarattığı değeri hesaplamayı amaçlar. Belirli bir döneme ait EVA'nın tek başına ele alındığında firmanın hissedarlarının ve yöneticilerinin gelecek yıllarda pozitif ekonomik katma değer yaratılmasına yönelik beklentilerini yansıtmaktan uzak kaldığı görülmektedir. Değer maksimizasyonu boyutunda, firmanın piyasa değerinin esas belirleyicisi gelecekte yaratılması beklenen EVA'ların net bugünkü değeridir. Bu durumu yansıtan ölçüt ise pazar katma değeri (MVA)'dir. MVA, Stern Stewart Company tarafından geliştirilmiş uzun vadeli bir performans ölçüsüdür. Amaç, işletmenin belli bir miktar sermayeyle ne miktarda değer yarattığını belirlemektir. EVA belirli bir yıl içindeki performans ölçüsüyken MVA gelecek yılların birikimli bir ölçüsüdür.Araştırmanın amacı; İMKB 100 işletmelerinin beş yıllık (2005?2009) EVA ve MVA değerlerinin hesaplanarak aralarında ilişki olup olmadığının, ilişki var ise ne derece olduğunun belirlenmesidir. İMKB 100 işletmelerinden 69 işletme araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler (mali tablolar vs.), başta İMKB olmak üzere çeşitli internet sitelerinden elde edilmiştir. Toplanan verilerle 69 işletmenin EVA ve MVA değerleri hesaplanmış ve bu değerler bilgisayar ortamında SPSS 16.0 (Statistical Package for Social Sciences) paket programıyla değerlendirilmiştir. İlişki korelasyon analiziyle incelenmiştir. Analiz sonucunda EVA ve MVA arasında orta derecede bir ilişki bulunmuştur. Türkiye için ilişkinin varlığını görebilmemiz açısından bu çalışma önemlidir. EVA performance measure which developed by Stern Stewart Company, with inveteracy of the value concept an alternative to traditional accounting and the traditional accounting metrics developed, especially after the 1990s the rapidly increasing numbers of modern value-based measures of economic performance in the most widely accepted, the most discussed and the most widely used measure of performance both academic and the application side. EVA, evaluation of performance in both the forward and backward is a good indicator. EVA, in general, purposes the calculation of value created by using enterprise?s resources within a term. For a particular time period EVA (taken alone) shareholders and managers of the company in future years of the creation of positive economic value added remained far from reflecting the expectations. The size of the value maximization, main determinant of the firm's market value is expected creation of EVAs? net present value in the future. The measure reflects this situation is Market Value Added (MVA). Market Value Added (MVA) is long-term performance measure developed by Stern Stewart Company. The aim is to determine how much value is created with a certain amount of capital of enterprise. EVA is performance measure in a given year, while the MVA is a cumulative measure of the coming years.The aim of the research is to determine İMKB 100 enterprises in five years (2005?2009) whether or not the relationship between EVA and MVA calculated values and what extent if there is a relationship between them. From İMKB 100 enterprises, 69 enterprises have been involved in this research. The data used in this study (financial statements, etc.) has been obtained from internet sites such as İMKB. EVA and MVA values of 69 enterprises calculated with collected data and these values are in computer environment using SPSS 16.0 (Statistical Package for Social Sciences) package program was evaluated. Correlation analysis examined the relationship. As a result of the analysis found a middle level correlation between EVA and MVA. This study is important for Turkey to see the existence of the relationship. 103

Bu çalışmada firma piyasa değerini ve ekonomik kârlılığı ölçen yöntemler incelenmiştir. Şirket değerini inceleyen geleneksel yöntemler ile çağdaş bir finansal performans ölçüm sistemi olan ekonomik katma değer (EVA) yaklaşımının teorik alt yapısı, ve hesaplanması üzerinde durulmuştur. EVA' nın piyasa değeri ile olan ilişkisi irdelenerek, geleneksel muhasebeye dayalı değer ölçütlerine göre üstün yönleri ve zaafları tartışılarak açıklanmıştır. Bu çalışmanın amacı İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) işlem gören firmalar üzerinden, firma piyasa değerinin belirlenmesinde, geleneksel performans ölçüm sistemleri ile ekonomik katma değerin incelenmesi ve karşılaştırılmasıdır. Bu çalışmanın diğer çalışmalardan farkı, İMKB gibi gelişmekte olan bir sermaye piyasasında, farklı analiz teknikleri kullanmasıdır. Bu çalışmada, 2006-2010 yılları arasında İMKB'de işlem gören ve reel sektör firmalarını kapsayan fixed effects panel veri analizi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, piyasa değerinin ekonomik katma değer ile pozitif bir ilişkiye sahip olduğu ve analize dahil edilen geleneksel değer ölçütlerinden varlıkların getirisi dışında, şirketin piyasa değerindeki değişimini açıklayamadığı dolayısıyla söz konusu geleneksel ölçütlerin bir şirketin ve hissedarların değerini aynı zamanda ekonomik kârını ölçmede EVA' dan daha az etkin analiz araçları olduğu sonucuna varılmıştır. In this study, financial measurement systems are investigated with an emphasis on determining economic profitability and value of a company. Conventional performance measures dealing with the value of the company and theoretical approaches on measures like EVA (Economic Value Added) are reviewed. Correlation between EVA and Market Value and market ? value of share (MV) is investigated and the advantages and disadvantages compared to the conventional accounting performance measures are discussed. The purpose of this thesis is to explore and compare how the firm market value is affected by conventional performance measures and economic value added on the firms in Istanbul Stock Exchange (ISE). This thesis is unique because it employs different analysis techniques in a developing market, namely ISE. This study employs panel data analysis on a sample of 320 firm-year observations for Real Sector firms in Istanbul Stock Exchange (ISE) covering the time span of 5 years over the 2006-2010 periods. This study provides that the market valu of the Company has a positive correlation with the economic value added and changes in the market value of the Company cannot be explained by conventional performance measures included in the study except return on equity (roe), and therefore the conventional performance measures are less effective than EVA in measuring financial performance of a company. 97

Günümüzde emek yoğun üretim şeklinin sermaye yoğun hale gelmesiyle üretim maliyetleri içinde genel üretim giderlerinin payı yükselmiştir. Genel üretim giderlerini direkt işçilik ya da direkt ilk madde ve malzeme gibi dağıtım anahtarları kullanarak ürün maliyetlerine yükleyen geleneksel maliyet muhasebesi, bu gelişme karşısında yetersiz kalmakta ve doğru maliyet bilgisi üretmekten ulaşmaktadır. 1980'lerde ortaya çıkan ABC ise genel üretim giderlerini, geleneksel maliyet muhasebesine göre daha doğru dağıtan bir sistemdir. ABC geleneksel maliyet muhasebesinin aksine, giderlerin mamuller için değil faaliyetler için yapıldığını kabul eder. Bu nedenle giderler öncelikle faaliyetlere yüklenerek her bir faaliyetin maliyeti hesaplanır, daha sonra her bir faaliyetten mamullere faaliyetlerden yararlanma derecesine göre pay verilir. Böylece maliyet bilgisindeki bozulma da önlenmiş olur.ABC sisteminde genel üretim giderleri daha doğru bir şekilde dağıtılmakla birlikte faaliyetlerin maliyeti hesaplanırken, sermaye maliyeti dikkate alınmadığı için hangi faaliyetin ya da ürünün değer yarattığı görülemez. Değere dayalı yönetim anlayışına göre bir işletme ancak yatırılan sermayeden daha fazla kazandığında değer yaratır. Bu çalışmanın amacı, ABC sisteminin bu eksikliğini entegre edilmiş ABC-EVA sistemi ile tamamlamaya çalışılmaktadır. Entegre edilmiş ABC-EVA sistemi, bir maliyet ve performans sistemidir ve bu sistemde ABC faaliyetlere odaklanırken EVA, sermaye maliyetine odaklanmakta, böylece her bir faaliyetin ya da ürünün yaratmış olduğu katma değer hesaplanabilmektedir.Tez çalışmasında, önerilen entegre edilmiş ABC-EVA sistemi, Ankara' da faaliyet gösteren bir konaklama işletmesinde uygulanmış ve her bir müşterinin yaratmış olduğu katma değerin, ABC sistemine göre bulunan müşteri başına kardan daha düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. For labour-intensive technique has turned into capital-intensive method, manufacturing overhead costs rates have raised within production cost. Traditional cost accounting which allocates manufacturing overhead costs on product costs through using allocation keys such as direct labour or direct materials falls behinds before such development and goes far away from producing accurate costing information. ABC came out in 1980s is a system of allocating manufacturing overhead costs more accurately in comparison to traditional costing accounting. ABC adopts that expenses are consumed for their activities not for end products in contradistinction to traditional costing accounting. Therefore, costs are initially accounted by allocating expenses to activities; afterwards end products are shared out from each activity in accordance with utilization rate. So such decomposition in costing information is hindered.In ABC systems, manufacturing overhead costs are allocated more accurately, however in accounting of activity costs, it can not be viewed which activities or products create value because of taking no account of capital cost. For value based management view, an enterprise creates value only when it has earned more than invested capital. The objective of this study is to attend to make up the deficiency of ABC system via integrated ABC-EVA system. Integrated ABC-EVA is a system of costing and performance, while ABC focuses on activities EVA centers on capital costs in this system thence, added-value created by each activity or product can be calculated.In this thesis study, proposed integrated ABC-EVA system was applied in an accommodation business and it has been extrapolated that added-value created by each customer is lower than the profit per costumer ascertained in accord with ABC system. 144

Küresel ekonomik koşullarda firmaların performansa dayalı olarak yönetilmesi hayati bir önem taşımaktadır. Bir performans ölçüsünün etkinliğini belirleyen en önemli kriterlerden biri firma değerini belirleme kabileyetidir. Ekonomik Katma Değer (EKD) güncel bir performans ölçüsüdür. EKD, işletmenin vergi sonrası faaliyet kârı ile bu kârı elde etmek için yatırılan sermaye maliyeti arasındaki fark olarak tanımlanabilir. Bu çalışma İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Ulusal Sınai Endeksi'nde 2004-2009 döneminde yer alan firmaları kapsamaktadır. Çalışma sonucunda Ekonomik Katma Değer'in geleneksel performans ölçüm kriterlerine göre hisse senedi verimini belirlemede daha güvenilir bir performans ölçüsü olduğu sonucuna varılmıştır. Performance based management is vital for firms competing in the global economy. One of the most important factors that determines the strength of a firm performance criteria is its ability to measure firm value. Economic Value Added (EVA) is a contemporary measure of firm performance. EVA can be defined as the difference between firms net operating profit after tax and its weighted-average cost of capital used. The study covers Istanbul Stock Exchange (ISE) National Manufacturing firms for the period of 2004-2009. The study results exhibit that EVA is a more reliable performance measure of stock performance compared to traditional measures of firm performance. 200

İşletmelerin değerini ve finansal performansını doğru ölçmek hem yatırımcılar hem de işletme yöneticileri açısından büyük önem arz etmektedir. Firma başarısının ölçülmesinde yıllardır kullanılagelen geleneksel performans ölçütlerinin yanı sıra, son yıllarda gelişen değere dayalı yönetim anlayışı ile birlikte, yaratılan hissedar değerini ölçmek amacıyla akademisyenler ve danışmanlık firmaları tarafından çeşitli sayıda ölçüt literatüre kazandırılmıştır. Bu ölçütlerden en geniş kabul görenleri EVA (Ekonomik Katma Değer) ve CFROI (Yatırımın Nakit Akım Getirisi)'dır.Bu çalışmada geleneksel ve değere dayalı ölçütlerden hangilerinin firma performansını daha gerçekçi ölçtüğü araştırılmıştır. Oluşturulan finansal modeller ile İMKB'de işlem gören 219 firmanın 2004, 2005 ve 2006 verilerinden söz konusu 3 yıla ilişkin 13 performans ölçütünün değerleri hesaplanmıştır. Ardından oluşturulan 32 ekonometrik model ile hisse getirileri ile bu ölçütler arasındaki ilişki firmaların tümü, sektörel gruplanmaları ve büyüklükleri bazında analiz edilmiştir. Uygulama sonucunda, geleneksel olarak adlandırılan ölçütler grubunda yer alan ROA ve ROE'nin hisse getirisini açıklamada hala en güçlü ölçütler olduğu, bu iki ölçüte ilaveten EVA Endeksi, ROS ve kar marjı oranlarının yatırım kararlarının alınması ve başarılı firmaların belirlenmesinde değerlendirme sürecine dahil edilmesinin uygun olacağı belirlenmiştir. EVA gibi bir diğer değere dayalı ölçüt olan CFROI ise getiriyi EVA Endeksine göre daha düşük açıklama gücüne sahip olsa da getiri ile arasındaki ilişkinin azımsanacak düzeyde olmadığı, bu ölçütün ülkemizde kullanılabileceği ve anlamlı bilgiler ürettiği bulunmuştur. It is of utmost importance for investors and corporate managers to measure the value and financial performance of corporations accurately. Alongside the traditional performance metrics that are used to measure firm success for years; recently, with the developing notion of value based management, several new metrics for determining the created shareholder value are introduced to the literature by academicians and consultancy firms. The most widely accepted metrics among these are; EVA (Economic Value Added) and CFROI (Cash Flow Return on Investment).In this study, a comparative analysis between traditional and value based performance metrics in determining company performance, with a view to identify which ones provide more realistic results is conducted. 13 performance metrics for 219 firms those are listed in ISE, for years 2004, 2005 and 2006, using the data from the respective years and the financial models created, are calculated. Successively, with the 32 econometric models created, further analysis of the relationship between the referred metrics and share returns is carried out. The analysis considered the firms under three different categories; as a whole set, as sectoral subsets and subsets w.r.t. firm size. Results of the analysis demonstrates that, ROA and ROE, which are among the traditional metrics, are still the most powerful metrics in explaining share returns, however, it would also be appropriate to include EVA, ROS and profit margin ratios to the decision making processes of investment and identification of successful firms. The results also indicate that CFROI, another value based metric like EVA, although having a lower explanatory power, has a considerable relationship with returns, provides meaningful information and is suitable to be used in Turkish context. 301

Yönetim muhasebesi, küresel değişimler ile birlikte işletmeler için önemli bir fonksiyon haline gelmiştir. Son yıllarda yönetim muhasebesi uygulamaları önemli gelişmeler göstermiştir. İşletmeler faaliyet tabanlı maliyetleme, ekonomik katma değer, balanced scorecard ve hedef maliyetleme gibi stratejik yönetim muhasebesi araçlarını kullanmaya başlamışlardır.Yönetim muhasebesinin gelişimi ve değişimi ile ilgili literatürde farklı görüşler vardır. Fakat ortak olan görüş; küreselleşmenin birçok gelişmeyi beraberinde getirdiği ve bilgi çağının bir gereği olarak bilgiye olan ihtiyacın artmaya devam ettiğidir. Yönetim muhasebesinin gelişimini ve değişimini etkileyen birçok faktör vardır. Teknoloji, üretim sistemleri ve yönetim tekniklerindeki gelişmeler yönetim muhasebesini etkilemiştir. Küreselleşme müşteri kavramı ile yönetim muhasebesi yöntemlerini de ilişkilendirmiştir. Yönetim muhasebesi tüm bu gelişmeler, sosyal ve kültürel olaylarla birlikte daha farklı bir yere ve öneme sahip olmuştur.Bu gelişmeler ışığında çalışmanın amacı, yönetim muhasebesinde meydana gelen değişimi literatür yardımıyla ortaya koymak ve bu değişimin önemli ayaklarından birini oluşturan faaliyet tabanlı maliyetleme tekniği temelinde başabaş ve karlılık analizinin önemini ortaya koymaktır.Bu amaçla çalışmada yönetim muhasebesindeki değişim üzerine literatür araştırması yapılarak, değişimi etkileyen faktörler incelenmeye çalışılmıştır. Öncelikle, geleneksel yönetim muhasebesi, yönetim muhasebesinin tarihi ve stratejik yönetim muhasebesi araçları incelenmiş, sonrasında bir üretim işletmesinin verilerinden faydalanılmak suretiyle farklı üretim seviyelerinde faaliyet tabanlı maliyetleme temelinde maliyet bütçeleri oluşturularak, başabaş ve karlılık analizleri yapılmıştır. Böylece bir işletmenin farklı üretim seviyelerindeki karlılık durumlarını görmelerine ve risk değerlendirmesi yapabilmelerine olanak verecek bir yapı ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: Ekonomik Katma Değer, Faaliyet Tabanlı Maliyetleme, Stratejik Yönetim Muhasebesi,Yönetim Muhasebesi Tarihi. By global changes, managerial accounting has become an important function for companies. The management accounting practices have shown significant developments in recent years. Companies started to use strategic management accounting tools likes Activity Based Costing, Economic Value Added, Balance Scorecard and target costing etc.There are some different opinions about the change and development of management accounting in literature. However, the common view is so, that globalization has brought many improvements and as a requirement of the need of knowledge continous to increase. There are many factors that affect the development and change of management accounting. Advances in techonology, production system and management techniques have influenced over management accounting. Globalization associated both the consept of customers and the methods of management techniques. Nowadays, management accounting has got more important and different place because of all these developments together with the culture and social events, as it used to have been.Light of these developments in the study, management accounting occurring in the exchange of literature, with the help to clarify these changes important pillar is one of the activity-based costing techniques on the basis of breakeven and profitability analysis, the significance is to reveal.This study aims on the change in management accounting research literature is made, the factors that influence change are studied. First, the traditional management accounting, management accounting history and strategic management accounting tools are examined and then a manufacturing firm data for the benefit by way of different production levels of activity-based costing based on cost budget by creating, breakeven and profitability analysis was performed. Different production levels so that the profitability of a business to see status and risk assessment has indicated a structure that enables.Keywords: Activity Based Costing, Economic Value Added, History of Managenet Accounting, Strategic Management Accounting, 172

İşletmelerin finansal performansının nasıl ölçülmesi gerektiği, finansal performansın gerçek ve doğru göstergelerinin neler olması gerektiği, finansal ekonomi kuram ve uygulamasında asırlardır tartışılmakla birlikte halen görüş birliğine varılamamış, her zaman güncelliğini koruyan bir argüman olmuştur. Muhasebe tabanlı kâr ölçüleri, uzun süre finansal performansın ölçüsü olarak baskınlığını korumuştur. Aslında kârı ençoklamak olarak ifade edilebilecek bu amacın taşıdığı eksiklikler en azından 200 yıldır ifade edilmektedir. Ne var ki, ancak son 40-50 yılda küresel ekonomik görünümdeki köklü değişiklikler ve bunlara bağlı olarak ortaya çıkan finansal ekonomi kuramındaki gelişmeler, odağı karı ençoklamaktan, hissedar değeri anlayışına, bir başka deyişle değer ençoklamasına kaydırmıştır. Bu dönüşüm gelişmiş Anglo-Sakson ekonomilerde başlamış ve bugün büyük ölçüde yerleşmiştir. Diğer gelişmiş ve gelişen ekonomilerde de eğilimin bu yönde olduğu gözlenmekle birlikte, özellikle gelişmekte olan ekonomiler için yeni anlayış ve ölçülerin bu aşamadaki uygunluğu halen yoğun bir şekilde tartışılmaktadır., Questions on how to measure financial performance, and the real indicators of correct and real financial performance, have always been an unsolved actual argument in financial economics theory and practice, though they have been discussed for centuries. Accounting based profit measures kept their dominance to measure financial performance for a long time. Indeed, the shortcomings of profit maximization goal have been expressed for more than 200 years. Nevertheless, barely last 40-50 years’ fundamental developments in global economic view and studies in financial economics have transmitted the focus from profit maximization to shareholder value comprehension, or value maximization, in other words. This transformation emerged in developed Anglo-Saxon economies and has been settled there today, on a large scale. Although it can be observed that the main trend in other developed and developing economies is on the same way, the convenience of the new paradigm and metrics especially in developing economies, in recent phase, is still in a dense argument.

İşletmelerin geleceklerini şekillendirebilmelerinde stratejik kararlar büyük bir öneme sahiptir. Etkili bir karar alma sürecinde maliyet ve performans ölçümlerinin önemi büyüktür. Son yıllarda ekonomi, teknoloji ve iş çevrelerinde çarpıcı değişimler olmuştur. Bu değişimler işletmelerin yönetim felsefelerinde ve maliyet yapılarında önemli değişikliklere neden olmuştur. Özellikle teknoloji alanındaki gelişmeler maliyet sistemlerinde bir revizyonu gerekli kılmıştır. Geleneksel maliyetleme sistemlerinin işletmelerin ihtiyaçlarına cevap vermemesi işletmeleri yeni ürün maliyeti hesaplama sistemleri aramaya yöneltmiştir. Bu arayışlar neticesinde Faaliyete Dayalı Maliyetleme (FDM) sistemi geliştirilmiştir. FDM sisteminin kullanılması işletmelerin alacağı stratejik kararlarda daha sağlıklı maliyet bilgilerinden yararlanmalarını sağlayacaktır, bunun sonucunda da işletmelerin hem rekabet güçleri hem kârlılıkları artacaktır. Ancak, FDM sermaye maliyetini dikkate almamaktadır. Son yıllarda bazı yazarlar FDM sisteminin bu eksikliğini gidermek için, FDM ile bir performans ölçüm sistemi olan Ekonomik Katma Değer (EKD)'in birlikte kullanılmasını önermektedir. Bu nedenle, çalışmamızın amacı, Birleştirilmiş FDM ve EKD sisteminin maliyet ve sermaye yönetiminde başarılı bir stratejik yönetim aracı olarak kullanılıp kullanılamayacağını araştırmaktır. Strategic decisions have a major importance in the shaping of the future of the businesses. The cost and performance measurements have a great importance in an effective decision-making process. There have been dramatic changes in the economic, technologic and business environments in recent years. These have caused significant changes in the management philosophies and cost structures of the businesses. Especially, developments in technology have required revisions for the cost systems of the businesses. Businesses have started to look for new product cost accounting systems on account of the fact that traditional costing systems do not meet the needs of them. As a result of this, the Activity-Based Costing (ABC) system has been developed. The use of ABC system will help businesses to make use of more reliable cost knowledge in their strategic decisions, thus increasing both their competitive power and their profit. However, ABC system doesn?t take capital cost into consideration. In recent years, in order to remove the shortage in ABC system, some authors have proposed that ABC system should be integrated with Economic Value Added (EVA), a performance measurement system. Therefore, the purpose of this study is to investigate whether to use the integrated ABC and EVA system as a successful strategic management tool in the cost and capital management. 227

İşletme performansı kavramı, stratejik yönetim içinde her zaman önemli bir yere ve role sahip olmuştur. Performans ölçümü, performansa dayalı yönetim sistemlerinin en önemli unsurudur. Firmalar, hissedar değeri (shareholder value) yaratmak için uyguladıkları yönetim kontrol amaçları doğrultusunda, kullanacakları performans ölçütlerini değiştirebilirler.Etkin piyasa hipotezinin çalıştığını varsayacak olursak, hisse senedi fiyatlarının şirketlerin mevcut performansını yansıtacağını ve bundan dolayı da hissedar değerindeki değişimin firma performansının değerlendirilmesinde önemli bir role sahip olacağını söyleyebiliriz. Bu çalışmada özellikle, hissedar değeri yaratımı doğrultusunda, geleneksel ve modern performans ölçütlerinin içerdiği bilgiler ele alınmıştır. Bilindiği üzere, ?hangi performans ölçütünün hissedar değeri oluşumunu daha iyi açıkladığı? konusunda birçok akademik çalışma bulunmasına karşın bu konu üzerinde hala net bir uzlaşı bulunmamaktadır.Bu tez çalışmasında, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB)'nda sanayi sektöründe işlem gören şirketlerin finansal performans ölçütleri ile hissedar değerleri arasındaki ilişki panel regresyon yöntemi yardımıyla araştırılmıştır. Bunun yanı sıra, değere dayalı performans ölçütlerinin kara dayalı geleneksel finansal performans ölçütlerine kıyasla hisse senedi fiyatı ve firma değeriyle daha yüksek bir ilişkiye sahip olup olmadığı konusu ele alınmış ve finansal performans ölçütlerinin kullanımında yapılan hatalara dikkat çekilmiştir.Elde edilen sonuçlar, hem değere dayalı hem de geleneksel performans ölçütlerinin hisse senedi fiyatlarıyla ve piyasa katma değeriyle ilişkili olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda, EVA'nın diğer performans ölçütlerine göre hisse senedi getirilerini ve piyasa katma değerini açıklamada daha başarılı sonuçlar vermediği gözlenmiştir. The concept of business performance has always had a crucial position and role in strategic management. Performance measurement is the key element of the performance-based management process. Companies can use different performance measurements for management control purposes to create shareholder value (SHV).Assuming the efficient market hypothesis holds, stock price reflects the company?s curent performance; therefore, the changes in the shareholder value are an important indicator on assessing the firm peformance. In this study specifically, the information content of traditional and innovative performance indicators are studied in the light of creating SHV. Although there are many studies examining which performance measure is the most compatible with SHV maximization, the evidence about this issue is still mixed.This thesis is for empirically analysing the relationship between financial performance measures and shareholder value and tests all companies that are traded in the industrial stock index of ISE by using panel regression method. Besides, the assertions that if value based performance measures are more highly associated with both stock returns and firm values than accrual earnings based on traditional performance measures are tested and the pitfalls associated with using performance measures are illustrated in the study.The results indicate that MVA and stock returns are associated with both traditional accounting measures and value based performance measures. However EVA has not been found to dominate other measures of performance with respect to its association with stock returns and MVA. 264

Bankaların Tasfiyesinde Ekonomik Katma Değerin Hesaplanması ve Türk Bankacılık Sektöründe Uygulanması? adlı çalışmada, ilk önce, ekonomik katma değer (economic value added: EVA) yaklaşımının temel kavramlarına yer verilerek, bankalarda EVA'nın hesaplanması konusuna açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Daha sonra, Türk bankacılık sektördeki gelişmelerden bahsedilerek, tasfiye olan bankalar incelenmiş ve Türk bankacılık sektöründe tasfiye olan bankaların ekonomik katma değer yaratma potansiyelleri analiz edilmiştir.Türk bankacılık sektöründe tasfiye olan halka açık dört bankanın EVA tutarları 1998 yılından itibaren hesaplanmıştır. Tasfiye olan bankalardan, üçü ekonomik katma değer yaratamamışken, bir bankanın ekonomik katma değer yaratma potansiyeli olduğu tespit edilmiştir. Ancak, ekonomik katma değer yaratmasına rağmen, bu bankanın da tasfiye edildiği görülmüştür.Bankalarda, tasfiye kararı gibi stratejik kararların verilmesinde, banka performansı belirlenirken, değer odaklı performans ölçütlerinin en önemlilerinden biri olan EVA yaklaşımının da göz önünde bulundurulmasının yararlı olabileceği sonucuna varılmıştır. The study titled ''Calculating the Economic Value Added in Liquidation of Banks and Its Application in Turkish Banking Industry'' first attempts to bring clarity on procedures and manners for calculating EVA at banks, after giving a brief explanation of the fundamental concepts of the Economic Value Added (EVA) approach. Later, the study infers banks under liquidation, after making a short mention of the developments and updates in Turkish Banking Industry and makes an analysis of the potential in them for creating economic added value, under liquidation.At this context, the EVA figures were calculated for four banks whose shares are offered to general public and who are in liquidation, in the Turkish banking industry, starting from 1998. Of the banks undergoing liquidation procedures, three were found to have created nil economic added value, with the remaining and only one, bearing the potential to create the added economic worth. Nonetheless, it was observed that this bank had also been taken to liquidation procedures, despite the fact that it creates economic added value.At the final part, the study concludes that it might be useful to give due account to the EVA approach, one of the most important value focused performance criteria, when determining the bank's performance for taking such strategic decisions as entering liquidation. 329

Ekonomik Katma Değer (EVA?), işletme ve yatırım değerleme araçlarından biridir. Fakat bu çalışmada EVA?, değerleme aracı olmak yerine, bir portföy seçim modeli olarak kullanılarak, modern portföy seçim modellerine bir alternatif oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın ana kütlesi, İMKB Ulusal 30 Endeksine dahil işletmelerle, zaman aralığı ise 2003 ? 2007 yılları arası ile sınırlandırılmıştır.Farklı modeller kullanılarak seçilen portföyler arasında, hangisinin daha başarılı olduğunu saptayabilmek için, söz konusu portföylerin; getiri, risk ve performans değerleri birbirleri ile karşılaştırılmalıdır. Bu anlayışla, çalışmada hem EVA? Modeli ve hem de Markowitz Ortalama - Varyans Modeli birer portföy seçilmiştir. Daha sonra ise, seçilen bu iki portföy arasında; beklenen getiri, varyans ve performans karşılaştırılması yapılmıştır. Söz konusu karşılaştırmaların sonucunda farklı getiri oranlarında farklı yöntemlerin başarılı olduğu saptanmıştır. Economic Value Added is a tool of enterprise and investment evaluation. But purpose of this study; EVA is used as an portfolio selection model for creating an alternative to modern portfolio selection models. Universe of this study is corporate in the ISE National 30 Index and time interval is between 2003 and 2007.Between portfolios which are created by using different models, to determine which portfolio is more successful; profit, risk and performance value must be compared. In this understanding, two different portfolios were selected by using EVA and Markowitz Mean ? Variance Models. After that these two portfolios were compared in terms of expected profit, variance and performance. 125

ÖZET Teknolojinin hemen hemen her şirket için aynı erişilebilirlikte olduğu günümüz piyasa koşullarında, işletmelerin ayakta kalabilmek, kar edebilmek ye rekabet gücüne sahip olmak için sınırlı sayıda yolu vardır. Her işletmenin aynı ürünü üretebilmek için benzer koşullara sahip olabileceği düşünüldüğünde, fark yaratabilmek için ürünü en kaliteli ancak en düşük maliyetli olarak üretebilecek olan işletmelerin hayatta kalma şansı daha yüksek olacaktır. Bunu başarmak için üretim sırasında meydana gelebilecek olan israfların engellenmesi, üretimdeki iş akışının düzgün bir şekilde sağlanması ve sürdürülmesi esas alınabilecek bir noktadır. Bu çalışmada, işletmelerin üretimlerini daha düşük maliyetle yapabilmelerine olanak sağlamak için üretimde meydana gelebilecek israfları tespit etmek, engellemek; bunun yanı sıra süreçleri akışkanlaştırmak ve katma değer yaratan faaliyetleri maksimize ederken katma değer yaratmayanları da yok etmek ya da en aza indirmek açısından yapılması gerekenler incelenmiştir. Çalışmanın esas amacı israfın engellenmesi için iş akışlarının yönetimi ve katma değer analizinin kullanılmasıdır. Bu amaçla öncelikle mevcut yayınlar incelenmiş ve kaynak taraması yapılmıştır. Daha sonra elde edilen bilgilerden yola çıkılarak bir işletme, akış yönetimi ve katma değer yaratma açılarından incelenmiştir. iv ABSTRACT In the current market conditions, companies have limited paths to survive, make profit and to have the competion potency as every company has access to technology. Any company working in the same field may use similar ways of production. In this case, the companies that produce the best quality with lower costs may have a chance to survive. To achieve this goal, the main point is to decrease the waste and manage the businesss process flows efficiently. In this study, it is examined, how the waste comes out during the production and to make the production process flows efficiently and to maximize the value added activities while eliminating the non-value added activities or at least to decrease them in order to make the companies produce with lower cost. The main objective of this study is impeding the waste, by using managing the business process flows and value added assesment techniques. For achieving this goal, current publications and written sources are examined. Then, one company had been selected and examined in terms of process flows and value added assessment techniques. 120

Bu çalışma ekonomik katma değer (EVA) konseptini özellikle performans ölçümü bakışı açısmdan açıklamaya çalışmaktadır. Çalışmanın amacını üç ayaklı olarak inceleyebiliriz. İlk olarak bu çalışma, performans ölçüm metodlanndan bahsetmekte ve bankaların performansını geleneksel yöntemle analiz etmekte; ikinci olarak sermayeyi esas alarak yatırım kararlarından ve banka değerlemeden bahsetmekte ve son bölümde EVA, tüm yönleriyle, özellikle de yönetim aracı olarak incelenmektedir. EVA, şirket performansını ölçmede geleneksel yöntemlere göre daha üstündür. Diğer taraftan EVA; şirketin, çalışanların, müşterilerin ve hissedarlarm çıkarlarını bir arada koruyan yegane ölçüm sistemidir. Dolayısıyla, son yularda önemi gitgide artan `kurumsal yönetişim` sorununun çözümüne de hizmet etmektedir. Yüksek performans gösteren, dolayısıyla EVA'sı yüksek olan şirketlerin piyasa değeri yükselmekte, hissedarların serveti artmakta ve yöneticiler de yüksek prim elde etmektedirler. Anahtar Kelimeler: Ekonomik katma değer(EVA),performans ölçüm metodları, geleneksel yöntemler, kurumsal yönetişim. iv This study seeks to clarify the concept of economic value added (EVA) especially from the viewpoint of performance measurement. The objective of the study is threefold. Firstly, the study discusses performance measure systems and analysis performance of banks with conventional methods. Secondly, it focuses capital and explains investment decisions and bank value. The third and final main chapter deals with EVA as a management tool. EVA is superior to conventional performance measurement in that they measure the performance. However, EVA is the peculiar measurement system that it protects the company management, clients and the shareholder's value. Therefore it helps the `corporate governance` issue which is being more important year by year. The companies, which show high performance so high EVA, get more market value. Also shareholder's wealth increases and the managers have got a high premium. Keywords: Economic value added (EVA), performance measurement metrics, conventional methods, corporate governance. 123