Search

Native American communities known as the first owners the American continent, have dominated the continent for a long time although their numbers have decreased considerably today. The earliest known history since the first settlements on the continent is based on the ice age. It is pointed that the first crossing from Asia to America took place via the Bering Strait, the land bridge that was allegedly formed due to the freezing of the ocean. In almost every corner of the America, there are a great many of indigenous communities which were numerous before the discovery. Native Americans create beadwork as one of their cultural characteristics. Today, geometric motifs are commonly used in ornamental designs. The northern part of the country rarely uses curvilinear motifs. Native American motifs use the star motif differently, as there are many motifs similar to Turkish motifs. One of the important common cultural features of Turks and Native Americans is their similar belief systems. In both cultures, the elements of the sky were found valuable and considered sacred. In this study; it is aimed to determine whether the star motif that appears in different areas in Turkish and Native American cultures belonging to different beliefs which don’t have a border between them, has a common expression language, for which purposes and meanings it is used. This study is limited to the star motif which is commonly found in Anatolian weaving and Native American beadwork. In 2015, field research was done on the Arizona Navajo reservation by interviewing resource people and looking at literature., Amerika kıtasının ilk sahipleri olarak bilinen Kızılderili toplulukları, günümüzde sayıları bir hayli azalmış olsa da kıtanın tarihi geçmişi incelendiğinde uzun bir zaman diliminde kıtada hâkimiyet kurmuşlardır. Kıtaya ilk yerleşimlerin itibaren bilinen en eski tarihi, buzul çağına dayandırılmaktadır. İddialara göre okyanusun donmasından dolayı oluşan kara köprüsü Bering boğazı yolu ile Asya’dan Amerika’ya ilk geçişlerin gerçekleştiği belirtilmektedir. Amerika kıtasının bir çok bölgesinde, keşiflerden önce sayıları bir hayli fazla olan yerli topluluklardan söz edilmektedir. Bu toplulukların; yaşadıkları coğrafi şartlara göre farklı kültürel özellikler oluşturdukları bilinmektedir. Kuzey Amerika Kızılderililerin oluşturdukları ortak kültür özelliklerinden birisi de boncuk işi olarak bilinmektedir. Bu kültürel özellik günümüzde de devam etmektedir. Tohum boncuklar kullanılarak giysi ve makosen gibi çeşitli türlerde günlük kullanılan eşyalar süslenmektedir. Süslemedeki tasarımlarda genelde geometrik motifler sıklıkla kullanılmaktadır. Eğrisel tarzda motifler az olsa da Amerika’nın kuzey kesiminde kullanıldığı belirtilmektedir. Bu tarz motiflerin, keşiflerden sonra Avrupa’dan gelenler tarafından istek üzerine uygulanarak çoğaldığı bilinmektedir. Kızılderili Motiflerinde, Türk motiflerine benzeyen birçok motif olduğu gibi yıldız motifinin de farklı şekillerde kullanıldığı tespit edilmiştir. Türkler ve Kuzey Amerika Kızılderililerin önemli ortak kültürel özelliklerinden biri benzer inanç sistemleridir. Motiflerin kökenleri toplumların inançlarına, mitlerine dayanmaktadır. Her iki kültürde de gökyüzü unsurları değerli bulunmuş ve kutsal kabul edilmiştir. Bu araştırmada; aralarında sınır komşusu olmayan farklı inançlara mensup Türk ve Kuzey Amerika Kızılderili kültüründe farklı alanlarda karşımıza çıkan yıldız motifinin ortak bir anlatım dilinin olup olmadığı, hangi amaç ve anlamlarda kullanıldığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma Anadolu dokumalarında sıklıkla karşımıza çıkan yıldız motifi ve Kuzey Amerika Kızılderili boncuk işi kıyafetlerde kullanılan yıldız motifi ile sınırlandırılmıştır. Konuyla ilgili olarak 2015 yılında Arizona Navajo rezervasyon alanındaki saha araştırması tespitleri, kaynak kişilerle yapılan sözlü görüşmeler ve literatür taraması bilgilerinden yararlanılmıştır.

Bu çalışmada, Kızılderilitoplulukların kültürel hayatları, yaşadıkları coğrafi bölgeler, inanışları,barınma şekilleri ve geleneksel kıyafetleri ile ilgili genel bilgiler verilmesihedeflenmiştir. Metin dilinde Kızılderili terimi ile yerli kelimesi aynı anlamdakullanılmıştır. Kızılderili toplulukların Amerika kıtasında dokuz farklıcoğrafi bölgeye yerleştikleri tespit edilmiştir. Bölgenin bitki örtüsü, iklimi,sulak alanlar ihtiva edip etmemesi, yeryüzü tipi, sahil şeridine sahip olupolmaması gibi unsurlar Kızılderililerin yaşam şeklini ve tabi olarak kıyafettasarımlarını etkilemiştir. Dini ritüeller ve toplulukların başına gelenolaylar da kıyafetlerin biçimlenmesinde önemli rol oynamıştır. Kızılderilikıyafetlerinin yandan katlı, iki parçalı ve üç parçalı olmak üzere temelde üçteknik prensibe göre hazırlandığı görülmüştür. Boncuk işleme sanatının vehayvan kemiği ve dişi kullanımının kıyafet süslemede önemli uygulamalar olduğubelirlenmiştir. Bu çalışma aynı zamanda, gelecekte yapılacak olan Anadolu kültürüile Kızılderili kültürünün benzerlikleri konulu araştırmalar için bilgibirikimi oluşturma amaçlı hazırlanmıştır.

Bu çalışmada Afyon ili Sandıklı ilçesi torba dokumaları desen, kompozisyon, renk ve malzeme itibariyle incelenmiştir. Konuyla ilgili olarak belirli tarihlerde Sandıklı ilçesine gidilerek dokuma örneklerine ulaşılmış, kaynak kişilerle görüşülerek tespit edilen bulgular çalışmanın çeşitli bölümlerinde ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Araştırma kapsamında 25 civarında torba dokuma örneğine rastlanışmış olup, örneklerden 15 tanesi teknik olarak incelenerek bu çalışmaya dahil edilmiştir.Kaynak kişilerin verdiği bilgilere göre genellikle yörede azık torbası diye tabir edilen dokuma örnekleri 30-35 yıllık olduğu bilgisine ulaşılmıştır. Dokumalarda kıl malzemeye rastlanmamış olup tespit edilen örneklerde malzeme olarak yün ve pamuk malzeme kullanımı dikkat çeker. Kare formundaki torba dokumalarında dokuma tekniği olarak cicim, zili ve sumak dokuma teknikleri kullanılmıştır. Torba dokumalarında geometrik bezeme kullanımı ve sarı, kırmızı, kahverengi krem, mavi turuncu renklerin yaygın olarak kullanıldığı gözlenmiştir.

Araştırma kapsamında Antalya Kaleiçi Döşemealtı, Serik, Manavgat ve Akseki bölgesine gidilerek farklı dönemlerde çeşitli seccade dokuma örnekleriyle karşılaşılmış olup incelenen örnekler halı seccadeler, mihraplı seccadeler ve düz dokuma seccadeler (Kilim- Cicim -Zili- Sumak dokuma teknikli seccadeler) olarak gruplandırılmıştır. Bu çalışmada 10 adet Cicim seccade dokuması desen renk motif ve kompozisyon özelliği açısından incelenmiştir.El dokumaları bir toplumun yaşam koşullarını ve kültürel özelliklerini en iyi yansıtan ürünlerin başında gelmektedir. Bu ürünlere bakıldığında o toplumun sosyal, ekonomik, sanatsal ve kültürel duruşunu, nasıl bir coğrafya da yaşadıklarını hakkında bilgiler edinilebilir.Dokumacılık faaliyeti genellikle kırsal kesimde yaşayan insanların en önemli uğraşlarındandır. Bu uğraşlardan biriside seccade (namazlağı) dokumalarıdır. El dokumaları örneklerin arasında seccade dokumalarının yeri ve önemi azımsanmayacak ölçüdedir.Günümüzde teknolojinin gelişmesi ve hızlı tüketimin artması nedeniyle el dokumacılığı giderek yok olmaya yüz ve desen, kompozisyon ve malzeme özelliklerinde bozulmalar olmuştur. Seccade dokumaları küçük ebatlı ve ortalama 50-60-70 cm eni olan 100-130 -150 cm ve üzeri boyunda olan Halı Kilim Cicim Zili Sumak dokuma teknikleriyle dokunan dokuma örnekleri arasındadır.Tespit edilen seccade dokuma örneklerinde desen ve kompozisyon özellikleri incelendiğinde karma bir dokuma kültürü tespit edilmiştir. Tespit edilen seccade dokuma örneklerinin benzerlerini farklı bölge ve yörelerde rastlamak mümkündür. Seccade dokumalarının bazı örneklerinde çözgüde kullanılan kıl ve zeminde kullanılan yün kendi doğal rengiyle kullanılmıştır.Desen ipliklerinde kullanılan iplerin genelinde kimyasal boya ile boyanmış ipler kullanıldığı tespit edilerek bu dokuma örneklerinde çok az da olsa doğal boya kullanılmıştır. Sentetik iplerdeki, renk atma özellikleri, solmalarından dolayı, doğallıktan uzak parlaklık tonları gözle görülecek şekilde sentetik ip kullanıldığı analiz gerektirmeden anlaşılmaktadır.

Turkish weaving art that is an inevitable source of modern hand crafts created the environments and conditions that helped emerge a number of techniques currently in use. Though the Turkish art that flourished rapidly due to various political, ideological and cultural reasons makes itself clear in all of its branches, the rapid development of medieval Turkish art represents an exceptional and unique case. Thanks to its highly creative approach, advanced aesthetical understanding and craftsmanship skills, works of art produced by Turkish masters constitute the best pages of the history of the world art. Splashed-incised wares among medieval Turkish weaving are apparent in the long-term tradition of production that began in the 9th century and continued until the 14th century. Despite the embellishment that is composed of plain practices such as coating, it is seen that such weaving ware is in high demand among people. Keywords: Medieval Turkish weaving art, hand crafts, flow-painted., ÖZET Günümüz el sanatlarından sanatının vazgeçilmez kaynaklarından birini teşkil eden Türk dokuma sanatı, bugün kullanılmakta olan pek çok tekniğin ortaya çıkmasını sağlayan ortam ve koşullar oluşturmuştur. Çeşitli politik, ideolojik ve kültürel sebeplerden dolayı hızlı gelişim sergileyen Türk sanatı, bünyesinde barındırdığı tüm dallara aynı tarzı iletse de, Ortaçağ Türk dokuma sanatının parlak gelişimi belki de istisnai ve özel bir durum temsil etmektedir. Son derece yaratıcı yaklaşımı, yüksek estetik anlayışı ve ileri düzeyde işçilik marifetleri sayesinde, İslam ustalarının ortaya koydukları eserler, dünya sanat tarihinin en güzel sayfalarını oluşturmaktadır. Ortaçağ İslam seramikleri arasında akıtmalı-kazımalı ürünler, 9. yüzyıldan başlayan ve 14. yüzyıla kadar devam eden uzun soluklu üretim geleneğiyle seçilir. gibi sade uygulamalardan oluşan süslemeye rağmen, günümüze bol sayıda ve tarz çeşitliğinde ulaşan bu dokumaların halk arasında büyük rağbet gördüğü anlaşılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Ortaçağ Türk dokuma sanatı, El dokumaları, Süsleme.

Araştırma konusu olarak ?Antalya ili Akseki ilçesinde tespit edilen çuvalve heybe dokumalar ? sanatta yeterlik tez konusu olarak belirlenmiştir.Araştırma kapsamında 2010-2011-2012 yılları içerisinde Akseki merkez, köylerive yaylarına gidilerek gerekli araştırma ve görüşmeler yapılmıştır.Akseki ilçesi, coğrafi konumu itibariyle dağlık bir alan olup özellikleToros dağları eteklerinde birçok irili ufaklı yaylaları bünyesindebarındırmaktadır. Bu yaylalarda, sürü otlatan geçimini hayvancılık ve bunabağlı olarak göçebelik faaliyetleriyle uğraşan birçok topluluklara rastlanmıştır.Göçebe yaşantısının vazgeçilmezlerinden olan çuval ve heybe kullanımınıngünümüzdeki durumunu bizzat yerinde inceleme imkânı olmuştur. Akseki'ninkaynaklarca desteklenen 10 un üzerinde büyük yaylası ve bu yayların etrafındaküçük Yörük grupları ve yerleşim yeleri bulunmaktadır.Günümüzde Yörük gruplarının yerleşik hayata geçmeye zorlanması,göçler yapılırken karşılaşılan sorunlar ve hızlı gelişen teknolojik gelişmeler gibisebeplerle çuval ve heybe kullanımının azalmasına sebep olmaktadır. Yaklaşıkolarak üç yıllık bir alan ve saha araştırması yapılarak tespit edilen dokumaörnekleri; desen, renk, kompozisyon, malzeme ve özellikleri itibariyle incelenipkataloglama işlemi yapılmıştır. Dokuma örneklerine ulaşılıp gerekli incelemeyapıldıktan sonra yöreden elde edilen bilgiler ile daha önceden yapılanaraştırmalar ve literatür kaynaklarıyla desteklenmiştir.Konuya ilişkin olarak tez danışmanım sayın Prof. Nuray Yılmaz'ınyönlendirmesi ile araştırmayı oluşturacak alt başlıklar oluşturulmuştur. Tezçalışmasının birinci bölümünde; Akseki'nin tarihi ve coğrafyası, Yörük yaşamı,Yörüklerin sosyal yaşamı ve tarihi hakkında bilgi, Akseki ilçesinde yaşayanYörükler ve bu Yörükler'in göç yolları, hangi yaylalarda ne kadar kaldıklarıbelirlenmiştir.İkinci bölümde ise Akseki ilçesinde tespit edilen çuval ve heybelerin?teknik, desen ve kompozisyon özellikleri? başlığı altında incelenerek; çuval veheybelerde kullanılan hammaddelerin neler olduğu, dokumaların hangitezgahlarda dokunduğu, çuval ve heybelerin teknik, desen, malzeme özellikleriile dokumaya hazırlık işlemlerinin neler olduğu araştırılmış ve tezin ilgilibölümünde ayrıntılı olarak açıklanmıştır.Akseki ve çevresinde ikiyüz civarında çuval ve heybe dokuma örneğitespit edilmiş olup bu örneklerden yüz adedi tez çalışmasının katalogbölümünde ayrıntılı olarak verilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise tezdanışmanı ile belirlenen sekiz çuval ve heybe dokuma örneğinin restitüsyonçalışması yapılmıştır.Türkçe Anahatar Kelimeler1-Dokum2-Çuval 3-Heybe 4-Yörük 5-Akseki This doctorate dissertation is concerned with ?the weavings functioningas sack saddlebag within the borders of the county of Akseki in thesouthwestern Turkish province of Antalya?. In the framework of this researchsite analysis and interviews have been conducted during the years 2010, 2011and 2012.In terms of its geographical features the region of Akseki is mountainousand it contains plateaus of various sizes especially on the outskirts of the TaurusMountains. In these plateaus there have been many communities who live onstock-breeding and related nomadic activities. Through this research it has beenpossible to analyze the weaved sacks and saddlebags which have been theindispensible components of nomadic life. In Akseki there are more than tenlarge plateaus which are supported by natural springs and around theseplateaus there are little Turkish nomadic groups which are called ?Yörüks.?Today the use of sack and saddlebag weavings are no longer seenfrequently due to several reasons such as the policies forcing nomadic Yörükgroups to settle down, problems related with nomadic transportation and fasttechnological developments. The samples of weavings which have been collectedas a result of a three-year long site analysis are analyzed and catalogued interms of patterns, colors, compositions and materials. The empirical knowledgeproduced by this research are compared with previous research and alreadyestablished scientific resources on this field.With the help of my thesis supervisor Prof. Nuray Yılmaz, it has beenpossible to formulate the main headlines of the thesis. The first section of thethesis is concerned with the history and geography of Akseki, nomadic life ofYörüks, information on Yörüks, Yörüks in the region of Akseki, the nomadictrajectories of the Yörüks, the plateaus used by Yörüks for their temporarysettings, and the durations of their stays in these plateaus.In the second section of the thesis the sacks and saddlebags identified inAkseki are investigated in detail with respect to techniques, patterns,compositional features, raw materials, the looms used for weavings and theprocess and preparation of weavings.Within the limits of this research approximately 200 sacks andsaddlebags in the form of weavings are identified. 100 of these weavings areanalyzed in detail within the catalogue section of this thesis. In last section ofthis thesis contains restitution works of 8 samples of sacks and saddlebagsselected together with the thesis supervisor.İngilizce Anahtar Kelimeler1-Wea2-Sack3-Carpet Bag4-Nomad5-Akseki 392

ÖzetAzerbaycan, geçtiğimiz yüzyılda dört ayrı değişim döneminde üç ayrı alfabe kullanmak durumunda kalarak özel bir deneyim yaşamış bir ülkedir. Bağımsızlığını yeniden kazandığı 1991 yılından itibaren ülkede, bütün alanlarda yeni bir dönem yaşanmaya başlamıştır. Bu çalışmada Bağımsızlık sonrası dönemde uygulanan eğitim sistemi, tarihsel birikim, eğitim yönetiminin genel yapısı, eğitimin dili, eğitim programları ve, eğitim kurumları bakımlarından genel olarak değerlendirilecektir. Bağımsızlık sonrası dönemde eğitim kendisine stratejik önem verilen ve üzerinde önemle durulan bir alan olmuştur. Demokratik laik özellikleri ön plana çıkan eğitimin temelini milli ve uluslararası değerler oluşturmuştur. Vatandaşlara, devlet tarafından belirlenen standartlar çerçevesinde eğitim görme hakkı verilmiştir. Bu durum milliyet, din, dil, ırk, cinsiyet, yaş, çalışma biçimi ve alanı, yaşanılan yer, politik görüşler gibi farklılıklara bakılmaksızın geçerlilik taşımıştır.General Features of Educational Service System, and Problem Areas in AzerbaijanAbstractIn the XXth century, Azerbaijan is a country having a special experience as it had to three alphabets in four different changing periods. Since 1991 when it gained its independence, it has begun to live a new period. In this study, the education system, the structure of educational administration, instruction language, educational programs, the historical background and educational institutions will be assessed as a general terms in post-independence period. In the period after independence, education has been accepted as a significant area as it seems to have a strategic importance. Principles of education whose democratic and secular priority come to the fore underlie national and international values. Citizens have right to education within the standard the government determines. This situation is valid regardless of the differences in such as nationality, religion, language, race, sex, age, job, place, political thoughts. In this period, educational policy tended to change the education system serving to support past communist system.

Eğitimin temel amacı; yetişmekte olan bireylerin topluma sağlıklı ve verimli bir şekilde uyum sağlamalarına, onların toplumun yararlı bir üyesi haline gelmelerine yardımcı olmaktır.Bu amaçların gerçekleşmesi için bireylerin ilgi ve yetenekleri eğitim yoluyla gerçekleştirilir ve davranışların Milli Eğitimin amaçları doğrultusunda değişmesi beklenir. Mesleki Eğitim, `Bireyi bir iş,çalışma alanı yada meslek için hazırlamaya yönelik eğitim süreci` 'dir.Bu süreçte istenilen düzeyde bir nitelik gelişimini sağlamak önemli bir yer tutar.Nitelikli insan yetiştirmede başarıya ulaşmış toplumlar ekonomik açıdan da kalkınmayı gerçekleştirebilecek toplumlardır. Ülkemizde mesleki yaygın eğitim faaliyetlerini sürdüren birçok kurum ve kuruluşlar arasında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyet gösteren yedi El San. Eğt. Merk. bulunmaktadır. Günümüzde birer eğitim merkezi olarak El Sanatları alanında eğitim ve Öğretim faaliyetlerini sürdüren bu okulların bir bütün olarak analiz edilmesi, mesleki uygulamalardaki durumlarının saptanması ve değerlendirilmesi, araştırmanın problemini oluşturmaktadır. Bu araştırmanın genel amacı; El Sanatları eğitim Merkezlerinin kuruluş amaçları, eğitime katkıları, eğitim faaliyetleri, eğitim esnasında karşılaşılan sorunların tespiti ve çözüm önerilerinin geliştirilmesidir. Araştırmanın evrenini; Bilecik, Kastamonu, Sivas, Muş, Düzce, Silifke, Elazığ El Sanatları eğitim Merkezlerinde eğitim öğretim faaliyetlerini sürdüren eğitici elemanlardan oluşmuştur.Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğüne El Sanatları Eğitim Merkezlerinin kuruluş amacı; Kırsal alanda istihdam ve işgücü imkanlarının değerlendirilmesi, buralarda yaşayanlara gelir yada ek gelir temin ederek ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamada yardımcı olmaktır. El Sanatları eğitim Merkezlerinde en az ilkokul mezunu 14-20 yaş grubundaki kız ve erkek kursiyerlere 8 - 16 ay boyunca parasız yatılı olarak eğitim verilmektedir.Kursiyerlerden kız öğrenciler halı, kilim ve geleneksel bez dokuma alanında, erkek öğrenciler ise ağaç oymacılığı, taş ve gümüş işlemeciliği alanlarında eğitim görmektedirler.Eğitim ve Öğretim sonunda başarılı olan kursiyerlere başarı belgesi verilmektedir. Araştırma kapsamına alınan Yedi El Sanatları Eğitim Merkezlerinde yapılan incelemelerden uygulanan eğitim programlarından, eğitim ortamlarından, eğitici personel yönünden ve üretilen ürünlerin pazarlanması konularında bazı güçlüklerin bulunduğu tespit edilmiştir.Eğitim merkezlerinde temel sorun olarak karşılaşılan bu güçlüklerin giderilebilmesi için uygulanan programların günümüz ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmesi, eğitim ortamlarının çağımız teknolojisi doğrultusunda gerekli araç gereçlerle donatılması, alanında bilgi ve beceriye sahip deneyimli uzman eğitimcilerin el sanatları eğitim merkezlerinde görev almalarının sağlanması gerekmektedir. El Sanatları Eğitim Merkezlerinde Eğitim Öğretim faaliyetleri doğrultusunda üretilen ürünlerin günümüz ihtiyaçlarına cevap veren, fonksiyonel, turistik değeri olan, kaliteli ve Türk El Sanatlarını yansıtıcı özelliklere sahip olacak şekilde üretilmesi konularında gerekli önlemlerin alınması; bu merkezlerde verilen eğitimin kalitesinin artması, nitelikli insan gücünün yetiştirilmesi açısından önemli görülmektedir. ıı ABSTRACT The basic purpose of the education is the persons who have been educated in healthy and usefully by adopting for the society, also supporting them to be a useful member of the society. For putting these purposes in reality skills and interests are put in reality of the persons by education and it is also expected that these behaviors can be changed according to the purpose of the Ministry of Education. Professional Education is `time of education of the persons for a job, working field or preparation for a job.` The developing quality on the purpose is quite important. The societies who are successful educating in high quality persons will be successful in economical development too. There are seven Handicrafts Education Centers connected to the General Directory of the Encouraging and Becoming Organized of the Ministry of Agriculture and Village on the professional common education among lots of organizations and foundations in our country. Nowadays, the schools each of which survives as Handicrafts Education Centers are required to be analyzed as a whole, to establish and consider their situations on professional working, occurred the problem of the research. The general aim of the research is the purpose of establishing of the Handicrafts Education Centers, the activities on education, additional to the education, and establishing and solutions of the problems during the education. The world of research ; The trainers who work on training and teaching at Bilecik, Kastamonu, Sivas, Muş, Düzce, Silifke, Elazığ Handicrafts Education Centers are important inThe aim of establishing of Handicrafts Education Centers General Directory of the Encouraging and Becoming Organized of the Ministry of Agriculture and Village is to realize the possibilities of employing and working capacity on countryside and helping them living in high quality on economically and socially by providing the people living there incoming or extra incoming. The students, girls or boys between froml4 to 20 years old who are taking courses are trained as boarding school students without payment from 8 to 16 months. Girl students are trained on weaving rugs, kilims and traditional clothes, the boys are trained on carving wood and stone, and silver working. The students who are really successful are given success certificate at the end of training term. Under the research of the seven handicrafts Education Centers there have been some problems on the education program, education situations, trainers, and marketing of the products. The programs which were established as a solution about the basic difficulties at the education centers have to be set up with necessary equipment according to the technology of the age, with great skills and knowledge experienced expert trainers about the handicrafts have to be appointed at the education centers. The products which have been produced at the Handicrafts Education centers according to the activities of training and teaching have to be produced for the daily needs, functional, with tourism value, good quality and necessary precautions about the producing of reflecting the Turkish handicrafts have to be taken; The quality of education at these centers are quite important for training the high quality persons. IV 140

Araştırma kapsamında Sivas Yıldızeli ilçesi merkezi ve ilçeye bağlı olan köylere gidilerek kaybolmak üzere olan yöresel kadın giysileri incelenerek kataloglamıştır. Araştırmanın amacı kaybolmak üzere olan Sivas Yıldızeli ilçesindeki yöresel kadın giysilerinin gelecek kuşaklara aktarılmasıdır. Bu bağlamda tespit edilen yöresel kadın giysileri kaynak kişilerden alınan bilgiler ışığında kayıt altına alınmıştır. Kayıt altına alınan kadın giysileri desen, işleme, nakış, renk, malzeme ve kompozisyon açısından incelenerek tezin ilgili bölümlerinde gözlem fişleriyle aktarılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde; araştırma yapılan ilçenin coğrafi konumu, tarihçesi, sosyal ve kültürel yapısı hakkında bilgi ve ilçenin bağlı olduğu Sivas ili kadın giyim- kuşamı ile ilgili genel bilgi verilmiştir. Çalışmanın gelişme bölümü olan ikinci bölümde ise Sivas Yıldızeli ilçesi merkez ve köylerinde kayıt altına alınan yöresel kadın giysi görselleri ve bilgileri verilmiştir. Araştırmanın son bölümü olan üçüncü bölümde ise; yörede incelenen kadın giysilerinden esinlenerek oluşturulan yelek tasarımları, üretim süreci ve fotoğrafları verilmiştir.

Bu tezde, Anadolu'nun son göçer topluluklarından olan Sarıkeçili yörüklerine ait çuval dokumalar ele alınmıştır. Araştırma alanı, Mersin ili Gülnar ilçesine bağlı Büyükeceli mahallesi Karadere Mevkii ve Silifke ilçesi Yeşilovacık mahallesi Ilıca Mevkilerinde kışlayan Sarıkeçili yörükleriyle sınırlandırılmıştır. Büyükeceli ve Yeşilovacık, coğrafi konumu itibariyle engebeli ve dağlık bir bölge olup, Toros dağları eteklerinde birden fazla yaylayı bünyesinde barındırmaktadır. Bu yaylalarda geçimlerini hayvancılık ve buna bağlı konar - göçer faaliyetleriyle sağlayan yörük gruplarına rastlanmıştır. 2016 - 2018 yılları arasında Konya'dan Mersin'e göçerken ve Mersin illerinde Sarıkeçili yörüklerinin göç yollarının bulunduğu yaylalarda alan çalışması yapılarak, karşılıklı görüşme ile gerekli araştırmalar yapılmış, çuvallar desen, renk, kompozisyon ve motif özellikleri bakımından incelenmiştir. Alan araştırması esnasında yörüklerin yaşam alanlarında kaynak kişiler ve karşılıklı görüşmelerle, hem bölge yörüklerinin günlük yaşantılarını ve sosyo-kültürel yapıları hem de çalışma için gerekli materyallerin incelemesi yapılarak bu çalışma hazırlanmıştır. Alan çalışmasıyla konar - göçer yaşantısının vazgeçilmez eşyalarından olan çuvallar bizzat yerinde incelenmiş ve ayrıntılı olarak gözlemlenmiştir. Günümüzde yörük gruplarının yerleşik hayata geçme eğilimleri, göçler yapılırken karşılaşılan sorunlar ve hızlı gelişen teknoloji ile birlikte el dokumacılığınında bitmesi, çuvalların kullanımının azalmasına ve sanayi ürünü çuval kullanımına neden olmaktadır. Yörük çadırlarında sanayi tipi çuval kullanımı yaygınlaştığından yörük kadınları çuval dokuma işlemini neredeyse bırakmışlardır. Bu sebeple yörüklerin ellerinde bulunan son çuval dokuma örneklerinin kayıt altına alınması büyük önem taşımaktadır. Alan araştırması yapılarak yörük kadınları tarafından dokunan çuvallar desen, renk, kompozisyon, kullanılan malzeme ve özellikleri itibariyle incelenip kataloglama işlemi yapılarak, elde edilen bulgular literatür kaynaklarıyla desteklenmiştir.

İkisi de aynı dönemde yaşamış; biri Güney Azerbaycan şairi Seyid Ebulkasım Nebati, diğeri Kuzey Azerbaycan şairi Seyid Azim Şirvani'nin gazellerinin incelenmesi, Azerbaycan Edebiyatı gibi zengin kültürel kaynağın 19. yüzyıldaki değerli örneklerinin Türkiye bilimsel muhitine kazandırılması önem taşımaktadır. Metinden yola çıkarak gazellerdeki Farsça kökenli sözcüklerin gramer yönünden tahlil edilmesi, bize o dönemdeki Güney Azerbaycan ile Kuzey Azerbaycan arasındaki dil yapısı hakkında bilgi vermektedir.Çalışmamızın ilk bölümünde Seyid Ebulkasım Nebati ile Seyid Azim Şirvani'nin hayatlarını ve yaratıcılıklarını ele aldık. Ardından eserlerini yazdık. İkinci bölümde dilbilgisinde yer alan kelime türlerini iki ana başlık altında isim soylu ve fiil soylu sözcükler olmak üzere inceledik. İsim soylu sözcükleri kendi arasında isimler, sıfatlar, zarflar, zamirler, edatlar, bağlaçlar ve ünlemler, fiil soylu sözcükleri de fiiller ve fiilimsiler olmak üzere ele aldık. Üçüncü bölümde ise Seyid Ebulkasım Nebati ile Seyid Azim Şirvani'nin gazellerinde yer alan Farsça kökenli sözcükleri ikinci bölümde yer alan kelime türlerine göre listeleyip bu kelimelerin Azerbaycan Türkçesi'ne geçerken uğradığı değişiklikleri tahlil ettik. Son bölümde ise incelemelerimizi bir sonuçta topladık. Ardından tahlil içerisinde gördüğümüz beyitlere ait gazellerden örnekler verdik. Çalışmamız kaynakça bölümüyle tamamlanmış oldu.Anahtar Kelimeler: Seyid Ebulkasım Nebati, Seyid Azim Şirvani, Farsça, Azerbaycan Türkçesi, Gazel. Both of them lived in the same period, one of the South Azerbaijani poet Sayyid Ebulkasim Nebati?s, and the other North Azerbaijani poet Sayyid Azim Sirvani?s ghazals examination, such as the rich cultural resources of Azerbaijan Literature 19 the district is important to gain valuable scientific specimens century Turkey. Text-Based ghazals Persian origin words to be analyzed in terms of grammar, to us at that time in South and North Azerbaijan, between Azerbaijan provides information about the structure of language.Sayyid Ebulkasim Nebati and Sayyid Azim Sirvani?s lives and creativity of our study, we consider the first part. Then I?ve written works. In the second part of the word grammar and verb types, the noble words of two main topics to be examined under the noble name. Name of the noble words in their names, adjectives, adverbs, pronouns, prepositions, conjunctions and interjections, verbs and verb in the noble words, we consider to be gerunds. Sayyid Ebulkasim Nebati and Sayyid Azim Sirvani in the third chapter in the second part of the Persian origin of the word according to type words by listing the changes suffered by these words passed into Azerbaijani Turkic had been analyzed. Ultimately collected in the last section is a brief section. Then we see in the couplets of analysis and give examples of the ghazals. The study was completed in the bibliography section.Key Words: Sayyid Ebulkasim Nebati, Sayyid Azim Sirvani, Persian, Azerbaijani Turkic, Ghazal. 218