Search

Objective: Bibliometrics, scientometrics and other related methodologies can be used to reveal the basicpatterns, links to different subjects and areas, and demographic elements of a particular topic within theliterature. The aim of this study is to reveal the patterns and trends in nursing research on hip fracture.Methods: This descriptive exploratory study can be classified in methodologies of bibliometrics, scientometricsand business intelligence. The Web of Science was the main data source. Related articles published between1990 and 2020 were considered. In addition to tables, text analytics, and network models used in bibliometricmapping, Latent Dirichlet Allocation (LDA) enriched by business intelligence was utilized in the analysis ofabstract data.Results: The total of 380 studies on hip fracture were identified (article=351, review=29). The number ofretrieved articles exhibit an increasing trend by year, the highest number of articles was published in 2020. Interms of distribution of the 380 studies by country, the United States (n=159), Sweden (n=52) and Australia(n=32) were the top three countries. Among the ten topics identified by LDA, nursing care, mortality, andrehabilitation were the prominent ones. Nursing, delirium, and elderly were the most frequently used keywords.Frailty and rehabilitation were the most recently introduced keywords.Conclusion: The topics of nursing care, rehabilitation and care experiences have been studied intensively.Studies on issues that may occur with increasing age and where nursing care is important can be conductedin the future using business intelligence and bibliometric.&nbsp

https://doi.org/10.26650/JTL.2022.1020313ÖzOtomobillerde kullanılan motor yağlarının; yakıt sarfiyatı, motorun parçalarında oluşan sürtünmelerin etkisiyle meydana gelecek aşınma, motorun verimliliği ve performansı gibi bir çok unsura etkisi bulunmaktadır. Bu yüzden kaliteli bir motor yağı seçilmesi otomobilin motorunun performansını artırmak, verimli kullanmak ve ömrünü uzatmak açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, hususi otomobillere yönelik otomotiv sektöründe öncü markaların Türkiye’de satışa sunmuş olduğu 5w30 motor yağl alternatifleri arasından en optimal olanı belirlemektir. Bu amaca yönelik olarak konusunda uzman olan teknik kişiler tarafından sekiz adet kriter belirlenmiştir. Kriterlerin ağırlıkları ılık iklime sahip İzmir ve karasal iklime sahip Erzurum düşünülerek iki farklı iklim şartına göre yeni ağırlıklandırma yöntemlerinden olan BWM ve FUCOM yöntemleri ile bulunmuştur. Çalışma kapsamındaki beş motor yağı alternatifi ise İzmir ve Erzurum için bulunan kriter ağırlıklarına göre MABAC ve MAIRCA yöntemleri ile sıralanmıştır. Analiz sonuçlarına göre kriter ağırlıklandırmasında; İzmir için ilk sırada “viskozite 100” kriteri çıkarken Erzurum için ise “soğuk marş simulatörü” kriteri birinci olmuştur. Gerek İzmir gerekse de Erzurum için son sırada yer alan kriter ise “Viskozite indeksi” kriteridir. İzmir ve Erzurum iklim şartlarına göre MAIRCA ve MABAC yöntemleri ile yapılan motor yağlarının değerlendirilmesinde ise İzmir ve Erzurum için motor yağı alterantiflerinin sıralaması aynı çıkmıştır. Analizler sonunda bulunan sonuçlar karşılaştırılmış ve önerilerde bulunulmuştur.Anahtar KelimelerMotor Yağı,Çok Kriterli Karar Verme,FUCOM,MAIRCA,MABAC,BWM

Dünya Bankası her iki yılda bir ülkelerin lojistik performansını altı kritere (gümrük işlemleri, altyapı, uluslararası taşımacılık, lojistik kalitesi ve yeterliliği, izlenebilirlik ve zamanlama unsurları) göre belirlemektedir. Bu çalışmanın amacı, Dünya Bankasının belirlemiş yayınlamış olduğu 2018 yılı raporunda yer alan 160 ülkenin lojistik performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmesi ve bu değerlendirmelerin yöntemlerden ne kadar etkilendiğinin ortaya konulmasıdır. 160 ülkenin lojistik performansı, yedi farklı çok kriterli karar verme yöntemi ile değerlendirilmektedir. Her bir yöntemin uygulamasıyla elde edilen sıralamaların arasındaki ilişkiler de uygun istatistiklerle sunulmaktadır. Bu çalışmada kullanılan çok kriterli karar verme yöntemlerinden MABAC ve MAIRCA yöntemleri ile ilgili Türkçe çalışma sayısı sınırlıdır. Bu çalışma bu yönden literatüre katkı sunmayı amaçlamaktadır., The World Bank determines the logistics performance of countries every two years according to six criteria (customs, infrastructure, international shipments, logistics quality and competence, tracking and tracing and, timeliness). The purpose of this study is to evaluate the logistics performances of 160 countries included in the 2018 report published by the World Bank, using multi criteria decision making methods, and to reveal how much these evaluations are affected by the methods. The logistics performance of 160 countries is evaluated using seven different multi criteria decision making methods. The relationships between the rankings obtained by the application of each method are also presented with appropriate statistics. The number of Turkish studies on MABAC and MAIRCA methods, among the multi criteria decision making methods used in this study, is limited. This study aims to contribute to the literature in this respect.

Flight schools are institutions that carry out training activities in order to ensure quality and competition in the sector and to meet the pilot needs of the sector. Therefore, the aircraft to be used in the training must be chosen correctly. The aim of this study is to determine the aircraft selection criteria of the flight schools, to find the weights of these criteria and to choose the most suitable aircraft alternatives among the preferred flight schools. In the study, MEREC and CoCoSo methods, which are the current Multi-Criteria Decision Making methods, were preferred. The MEREC method was used to find the criterion weights, and the CoCoSo method was used to rank the aircraft. In the literature search, no study was found in which MEREC and CoCoSo methods were used in aircraft selection of flight schools. In the results of the analysis, it has been determined that the three most important evaluation criteria are "standard weight", "fuel tank capacity" and "maximum take-off weight", respectively. The criterion with the lowest degree of importance was the "aviation capability of the engine manufacturer" criterion. “Piper PA-44 Seminole” with alternative 3 codes took the first place among the aircraft alternatives. It is thought that the study will be beneficial to aviation industry and flight school managers., Uçuş okulları; sektörde kalite ve rekabeti sağlamak için ve sektörün pilot ihtiyacını karşılamak amacıyla eğitim faaliyetlerini yürüten kurumlardır. Dolayısıyla eğitimlerde kullanılacak uçakların da doğru seçilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, uçuş okullarının uçak seçim kriterlerini belirleyerek, söz konusu kriterlerin ağırlıklarını bulmak ve uçuş okullarında tercih edilen uçak alternatifleri arasından en uygun olanını seçmektir. Çalışmada güncel olan Çok Kriterli Karar Verme yöntemlerinden MEREC ve CoCoSo yöntemleri tercih edilmiştir. Kriter ağırlıklarının bulunmasında MEREC yöntemi, uçakların sıralanmasında da CoCoSo yöntemi kullanılmıştır. Yapılan literatür araştırmasında MEREC ve CoCoSo yöntemlerinin uçuş okullarının uçak seçiminde kullanıldığı bir çalışmayla rastlanmamıştır. Analiz sonuçlarında, en önemli üç değerlendirme kriteri sırasıyla, “standart ağırlık”, “yakıt depo kapasitesi” ve “maksimum kalkış ağırlığı” olduğu tespit edilmiştir. Önem derecesi en düşük kriter ise, “motor üreticisi firmanın havacılık yeteneği” kriteri olmuştur. Uçak sıralamasında da alternatif 3 kodlu “Piper PA-44 Seminole” uçağı ilk sırada yer almıştır. Çalışmanın havacılık sektörü ve uçuş okulu yöneticilerine faydalı olacağı düşünülmektedir.

Engine oils used in automobiles have an impact on many factors such as fuel consumption, wear that will occur with the effect of friction in the parts of the engine, efficiency and performance of the engine. Therefore, choosing a quality engine oil is important in terms of increasing the performance of the car’s engine, using it efficiently and prolonging its life. The aim of this study is to determine the most optimal one among the 5w30 engine oil alternatives for private cars offered by leading brands in the automotive industry in Turkey. For this purpose, eight criteria have been determined by technical people who are experts in their fields. The weights of the criteria were found by considering two different climatic conditions, namely İzmir with a warm climate and Erzurum with a continental climate, using the new weighting methods BWM and FUCOM. The five engine oil alternatives were listed according to the criteria weights found for İzmir and Erzurum by MABAC and MAIRCA methods. In the light of the analysis, the “viscosity 100” criterion was the first for İzmir, the “cold starting simulator” criterion was the first for Erzurum. The last criterion for both İzmir and Erzurum is the “Viscosity index” criterion. In the evaluation of engine oils made by MAIRCA and MABAC methods according to the climate conditions of Izmir and Erzurum, the order of engine oil alternatives for Izmir and Erzurum was the same. In the last pahse the results were compared and suggestions were made., Otomobillerde kullanılan motor yağlarının; yakıt sarfiyatı, motorun parçalarında oluşan sürtünmelerin etkisiyle meydana gelecek aşınma, motorun verimliliği ve performansı gibi bir çok unsura etkisi bulunmaktadır. Bu yüzden kaliteli bir motor yağı seçilmesi otomobilin motorunun performansını artırmak, verimli kullanmak ve ömrünü uzatmak açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, hususi otomobillere yönelik otomotiv sektöründe öncü markaların Türkiye’de satışa sunmuş olduğu 5w30 motor yağl alternatifleri arasından en optimal olanı belirlemektir. Bu amaca yönelik olarak konusunda uzman olan teknik kişiler tarafından sekiz adet kriter belirlenmiştir. Kriterlerin ağırlıkları ılık iklime sahip İzmir ve karasal iklime sahip Erzurum düşünülerek iki farklı iklim şartına göre yeni ağırlıklandırma yöntemlerinden olan BWM ve FUCOM yöntemleri ile bulunmuştur. Çalışma kapsamındaki beş motor yağı alternatifi ise İzmir ve Erzurum için bulunan kriter ağırlıklarına göre MABAC ve MAIRCA yöntemleri ile sıralanmıştır. Analiz sonuçlarına göre kriter ağırlıklandırmasında; İzmir için ilk sırada “viskozite 100” kriteri çıkarken Erzurum için ise “soğuk marş simulatörü” kriteri birinci olmuştur. Gerek İzmir gerekse de Erzurum için son sırada yer alan kriter ise “Viskozite indeksi” kriteridir. İzmir ve Erzurum iklim şartlarına göre MAIRCA ve MABAC yöntemleri ile yapılan motor yağlarının değerlendirilmesinde ise İzmir ve Erzurum için motor yağı alterantiflerinin sıralaması aynı çıkmıştır. Analizler sonunda bulunan sonuçlar karşılaştırılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Gelişen teknoloji, küreselleşen piyasalar, yapısal regülasyonlar ve artan nüfus doğrultusunda artan enerji talebinin etkisi ile tüm dünyada enerji sektörü yıldan yıla büyümektedir. Enerji sektörü içinde en büyük paya da elektrik enerjisi sahiptir. Elektrik üretimi, sanayi sektörü için dolayısı ile de ülke ekonomileri için en önemli girdi niteliğindedir. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de Covid-19 pandemisi nedeniyle elektrik üretimi ve elektrik tüketimi bu süreçten etkilenmiştir. Bu çalışmanın amacı, Borsa İstanbul Elektrik Endeksinde (XELKT) işlem gören elektrik üretimi yapan halka açık şirketlerin Covid-19 pandemi ortamındaki finansal performansını değerlendirmektir. Değerlendirmede, Borsa İstanbul bünyesindeki XELKT endeksinde işlem gören yedi adet elektrik üreten enerji şirketine ait Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP)`tan alınan 2020 yılı konsolide mali tablo verileri kullanılmıştır. Çalışmanın analizlerinde çok kriterli karar verme yöntemlerinden ROC ve SMART yöntemleri bütünleşik olarak kullanılmıştır. ROC (Rank Order Centroid) yöntemi ile değerlendirme kriterlerinin ağırlıkları bulunmuş, SMART (Simple Multi-Attribute Rating Technique) yöntemi ile de elektrik enerjisi üreten yedi şirketin finansal performansı değerlendirilerek performans sıralaması yapılmıştır. 2020 yılı finansal performans sıralamasında ilk sırada AKSA Enerji Üretim A.Ş., son sırada da ZORLU Enerji Elektrik Üretim A.Ş. yer almıştır. Finansal performans değerlendirilmesi yapılan çalışmalarda çok kriterli karar verme yöntemlerinin kullanıldığı çalışmalara sıklıkla rastlanmaktadır. Ancak elektrik enerjisi üreten şirketlerin finansal performans değerlendirmesinde ROC ve SMART yöntemlerinin bütünleşik olarak kullanıldığı bir çalışmaya rastlanmamıştır. Çalışmanın bu yönüyle literatüre katkı yapacağı ve sektöre fayda sağlayacağı düşünülmektedir., The energy sector is growing all over the world with the effect of increasing energy demand due to developing technology, globalizing markets, structural regulations, and increasing population. Electrical energy has the largest share in the energy sector. Electricity production is the most important input for the industrial sector and therefore for the economies. As in the whole world, electricity production and electricity consumption in Turkey have been affected by this process due to the Covid-19 pandemic. The purpose of this study is to evaluate the financial performance of electricity generation companies traded in the Borsa Istanbul Electricity Index (XELKT) during the Covid-19 pandemic. In the evaluation, seven electricity generating energy companies traded in the XELKT index of Borsa Istanbul were selected. Consolidated financial statement data of companies for 2020 are taken from Public Disclosure Platform (PDP). ROC and SMART methods, which are multi-criteria decision-making methods, were used in the analysis of the study. The weights of the evaluation criteria were found with the ROC (Rank Order Centroid) method, and the performance ranking was made by evaluating the financial performance of seven electrical energy producing companies with the SMART (Simple Multi-Attribute Rating Technique) method. In the financial performance ranking of 2020, AKSA Energy Generation took the first place and ZORLU Energy Electricity Generation took the last place. Although multi-criteria decision-making methods are frequently used in financial performance evaluation, no study has been found in which ROC and SMART methods are used in the financial performance evaluation of electrical energy producing companies. It is thought that this study will contribute to the literature and will be beneficial to the sector.

Covid-19 salgını ile oluşan kaos ve belirsizlik dünyada ve ülkemizde bütün sektörleri etkilemiştir. Finansal piyasalar ve bankacılık sektörü de pandemiden en çok etkilenen sektörlerdendir. Fon arz ve talebinin buluştuğu bankalar, pandeminin neden olduğu belirsizlik ve risk altında kredi ve mevduat dengesini düzenlemekte güçlük yaşamakta bu da finansal performanslarına etki etmektedir. Çalışmanın amacı, Covid-19 pandemi ortamında Borsa İstanbul (BİST)`te işlem gören bankaların finansal performanslarını değerlendirmektir. Değerlendirmede, çalışma kapsamındaki BİST'te işlem gören on iki bankaya ait pay senetlerinin, Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP)`tan alınan 2020 yılı yıllık konsolide mali tablo verileri ile hesaplanan finansal performans rasyoları baz alınmıştır. Çalışmanın analizlerinde çok kriterli karar verme yöntemlerinden SECA (Kriter ve Alternatiflerin Eşzamanlı Değerlendirilmesi) yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre; “QNB Finansbank” performans sıralamasında ilk sırada, “Şekerbank” ise son sırada yer almıştır. Çalışma, pandeminin incelenen bankalar arasında finansal etkisini ortaya koyarak, devam eden pandemi koşullarında karar vericilerin etkin stratejik plânlar oluşturmalarına yardımcı olmayı hedeflemektedir., The chaos and uncertainty caused by the Covid-19 epidemic has affected all sectors in the world and in our country. Financial markets and the banking sector are also among the sectors most affected by the pandemic. Banks, where the supply and demand for funds meet, have difficulties in regulating the balance of loans and deposits under the uncertainty and risk caused by the pandemic, which affects their financial performance. The aim of this study is to evaluate the financial performance of banks traded in Borsa Istanbul (BIST) during the Covid-19 pandemic. In the evaluation, the financial performance ratios of the shares of twelve banks traded on the BIST calculated with the consolidated financial statement data of 2020 obtained from the Public Disclosure Platform (PDP), were taken as a basis. The SECA (Simultaneous Evaluation of Criteria and Alternatives) multi-criteria decision making methods analyzes performed method was used. According to the analysis results; “QNB Finansbank” ranked first in performance ranking, while “Şekerbank” ranked last one. The study aims to help decision makers create effective strategic plâns in the ongoing pandemic conditions by revealing the financial impact of the pandemic among the banks examined.

Tüm dünyayı kısa sürede etkisi altına alan COVID-19 salgını, ilk olarak Türkiye’de 2020 yılının ilk çeyreğinin son ayına denk gelmiştir. Pandemi sürecine girilmesiyle birlikte salgının önlemek amacıyla alınan tedbirlerin ardından bankacılık sektöründe kısa vadede faiz oranların azalması ve buna bağlı olarak kredi taleplerinde artışa neden olmuştur. Özellikle bu süreçte faizsiz işlem yapmak isteyen işletme sahipleri ya da bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak için katılım bankaları da destek paketlerini açıklamıştır. Buna bağlı olarak kısa vadede katılım bankalarının açıkladıkları destek paketlerinin ilerleyen süreçte de performanslarına etki edeceği ve piyasada dengelerin değişeceği yönündedir. Bu çalışmada; Türkiye’ de faaliyette bulunan altı katılım bankasının CAMELS oranları kullanılarak MAUT tekniği ile performanslarının ölçülmesi amaçlanmıştır. CAMELS kapsamında değerlendirilen oranlar hesaplanmıştır. Oran hesaplamasında, 2020 yılı ilk çeyrek ve ikinci çeyrek hesap dönemine ait, konsolide finansal tablolar ve bağımsız denetim raporları kullanılmıştır. Ardından oran yönleri belirlenerek, şeffaf karar vermeyi hedefleyen ÇKKV (Çok Kriterli Karar Verme) metotlarından MAUT yöntemiyle altı katılım bankasının, makro yaklaşım izlenerek performansları incelenmiştir. COVID-19 öncesi olarak 2020’nin ilk çeyrek dönemi ve COVID-19 sonrası 2020’nin ikinci çeyrek dönemi ayrı ayrı hesaplar yapılarak pandemi etkisi analiz edilmiştir. Sonuçta, en iyi performansı, 2020 yılı ilk çeyreğinde Türkiye Finans Katılım Bankası’nın, 2020 yılı ikinci çeyreğinde Vakıf Katılım bankasının gösterdiği tespit edilmiştir. The first cases of COVID-19 outbreak, which has come upon the world in a short period of time, coincided with the last month of the first quarter of the year 2020 in Turkey. In this process, the measurements aiming to prevent the pandemic caused a decrease in the interest rates in the banking sector for the short term, resulting in increases in credit demand. In this process, participation banks have also announced support packages to meet the needs of business owners or individuals who want to make interest-free transactions. Accordingly, these support packages declared by the participation banks in the short term will affect their performances in the ongoing process, changing the balances. In this study, it was aimed to measure the performance of six participation banks operating in Turkey through their CAMELS rates using the MAUT technique. The rates were calculated through the CAMELS, in which consolidated financial statements and independent audit reports were used for the first quarter and second quarters of 2020. Subsequently, the ratio directions were determined and the performances of six participation banks were examined by following a macro approach using the MAUT method, one of the MCDM (Multi-Criteria Decision Making) methods, that aims at transparent decision making. The first quarter of 2020 was calculated as the pre-COVID period, and the second quarter of 2020 was separately calculated as the postCOVID period, and the pandemic effect was analyzed. As a result, the best performance was determined to be of the Türkiye Finans Participation Bank in the first quarter of 2020 and the Vakıf Participation Bank in the second quarter of 2020.

Havayolu firmalarında görev yapan kabin memurları, yolcuların uçağa binişlerinden uçaktan iniş süreçlerine kadar iletişim halinde oldukları havayolu personelleridir. Dolayısıyla bir havayolu firması için kabin memuru seçimi önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı da havayolu firmalarının kabin memuru alımında dikkate alması gereken kriterlerin önem derecelerini belirlemek ve kabin memuru alternatifleri arasından en uygununu seçmektir. Kriter ağırlıklarının bulunmasında çok kriterli karar verme yöntemlerinden Bulanık SWARA, adayların sıralanmasında da Bulanık MARCOS yöntemi kullanılmıştır. Yapılan literatür araştırmasında Bulanık SWARA ve Bulanık MARCOS yöntemlerinin kabin memuru seçiminde rol oynayan kriterlerin değerlendirilmesi ve kabin memuru seçiminde kullanıldığı bir çalışmayla rastlanmamıştır. Analiz sonuçlarında, en önemli üç değerlendirme kriteri sırasıyla, “eğitim ve başarı durumu”, “yabancı dil bilgisi” ve “fiziki özellikler” olduğu tespit edilmiştir. 3 numaralı aday da en uygun kabin memuru olarak ilk sırada yer almıştır., Flight attendants working in airline companies are the airline personnel with whom the passengers are in contact from boarding the plane to the landing process. Therefore, it is important to choose a flight attendant for an airline company. The aim of this study is to determine the importance of the criteria that airline companies should take into consideration when recruiting cabin crew and to choose the most suitable one among cabin crew alternatives. Fuzzy SWARA was used to find the criterion weights, and the Fuzzy MARCOS method was used to rank the candidates. In the literature research, it has not been found a study that Fuzzy SWARA and Fuzzy MARCOS methods are used in evaluating the alternatives and the criteria that play a role in the selection of cabin crew and. In the analysis results, it was determined that the three most important evaluation criteria are "education and success status", "foreign language knowledge" and "physical characteristics", respectively. Candidate number 3 was also ranked first as the most suitable flight attendant.

It is very important that the tests and analyses required to diagnose the diseases are accurate and reliable. The quality of medical device to be selected has a great role in getting accurate and reliable results. Hospital and laboratory managers should make the right and most appropriate choice for the medical device they will supply. One of the medical devices used in hospitals and laboratories is a blood gas device. Blood gas device used to determine respiratory problems, the functionality of the lungs in oxygen-carbon dioxide exchange, possible imbalances in oxygen and carbon dioxide levels in the blood, metabolic disorders and acid-base imbalances is one of the devices used by health institutions. In this study, nine different criteria were evaluated together with the financial criterion in the selection of the blood gas device to be used in the laboratory. Considering nine different criteria that contradict each other, it will be difficult to decide on the most appropriate blood gas device. Therefore, a solution was sought for the problem with multi-criteria Decision-making methods. The aim of this study is to choose the most suitable blood gas device needed for a laboratory. For this purpose, nine evaluation criteria and two blood gas devices were evaluated using Fuzzy VIKOR and Fuzzy EDAS method. The ranking made by both methods was compared and the results were the same., Hastalıkların teşhis edilmesi ve tanı konmasında yapılması gerekli olan tahlil, test ve analizlerin doğru ve güvenilir olması oldukça önemlidir. Doğru ve güvenilir sonuçların alınabilmesinde seçilecek kaliteli tıbbi cihazın rolü büyüktür. Hastane ve laboratuvar yöneticileri tedarik edecekleri tıbbi cihaz için doğru ve en uygun seçimi yapmalıdırlar. Hastane ve laboratuvarlarda kullanılan tıbbi cihazlardan biri de kan gazı cihazıdır. Solunum sorunları, akciğerlerin oksijen-karbondioksit değişimindeki işlevselliği, kandaki oksijen ve karbondioksit miktarlarındaki olası dengesizlikler, metabolik bozukluklar ve asit-baz dengesizliklerini vb. belirleyen kan gazı cihazı, sağlık kuruluşlarının kullandığı cihazlardan biridir. Bu çalışmada, laboratuvarda kullanılacak kan gazı cihazının seçiminde, finansal kriterlerin yanında, 9 farklı kriter birlikte değerlendirilmiştir. Birbiriyle çelişen 9 farklı kriter bir arada düşünüldüğünde en uygun kan gazı cihazına karar vermek zor olacaktır. Bu nedenle probleme çok kriterli karar verme yöntemleri ile çözüm aranmıştır. Bu çalışmanın amacı, bir laboratuvar için ihtiyaç duyulan en uygun kan gazı cihazını seçmektir. Bu amaçla 9 değerlendirme kriteri ve 2 kan gazı cihazı, Bulanık VIKOR ve Bulanık EDAS yöntemi ile değerlendirilmiştir. Her iki yöntemle yapılan sıralama karşılaştırılmış, sonuçlar aynı çıkmıştır.

Taking Stock of Ottoman Studies: A Bibliometric Analysis on Web of Science (1975-2018)SUMMARY ---- Studies on various aspects of Ottoman Empire form a vast and ever-growing literature. This literature, which could roughly be called as “Ottoman studies” mostly falls under the category of history, but its scope and depth increase constantly so as to involve a variety of fields such as sociology, anthropology, folklore, political sciences etc. The present study aims at a bibliometric analysis of this literature, with particular respect to the major trends, research agendas and leading topics. The analysis intends to shed light on changes in trends as well, by means of a diachronic approach covering a time span from 1975 to this day. Thus, the study intends not only to suggest an overall picture of the Ottoman studies, but it is also expected to shed light on changes over time both in qualitative and quantitative terms.

In recent years, businesses are devoting enhanced attention to renewable energy sources due to rapid depletion of fossil fuels, increased environmental awareness of society, undesirable results of climate change like the rise of atmospheric carbon dioxide, sharp increased temperature, prolonged drought. Biomass is a relatively new renewable energy source, which is gathering attention of firms. Biomass power are generated through usage of organic materials to create energy. Crusher machines which, are used in the biomass energy generating processing, press the organic materials to reduce them into small size. This study aims to analyze three crusher machine suppliers based on five criteria (moisture of material, tons/hour specification of crusher, electrical power of crusher, input-output properties of raw material, types of crusher) with using ORESTE multi-criteria decision making method to create comprehensive framework for decision makers., Son yıllarda, işletmeler fosil yakıtların hızla tükenmesi, toplumun çevre bilincinin artması, atmosferik karbondioksitin yükselmesi, hızla artan sıcaklık, uzun süreli kuraklık gibi iklim değişikliğinin istenmeyen sonuçları nedeniyle yenilenebilir enerji kaynaklarına daha fazla önem vermektedir. Biyokütle, firmaların dikkatini çeken nispeten yeni bir yenilenebilir enerji kaynağıdır. Biyokütle enerjisi, enerji oluşturmak için organik maddelerin kullanılmasıyla üretilir. Biyokütle enerji üreten işlemede kullanılan kırıcı makineleri, organik malzemeleri küçük boyutlara indirmek için bastırır. Bu çalışma, karar vericiler için kapsamlı bir çerçeve oluşturmak için ORESTE çok kriterli karar verme yöntemini kullanarak üç kırıcı makine tedarikçisini beş kriteri (malzeme nemi, kırıcının ton / saat özellikleri, kırıcının elektrik gücü, hammaddenin giriş çıkış özellikleri, kırıcı türleri) temel alarak analiz etmeyi amaçlamaktadır.

Rekabetin yoğun olarak yaşandığı havacılık sektörü günden güne gelişen ve hızlı ilerleyen bir sektördür. Havayolu ulaşımı özellikle zaman faktörü açısından diğer ulaşım alternatiflerine göre avantaj sağlamaktadır. Bu yüzden havayolu ulaşımının yolcular açısından sıklıkla tercih edildiği görülmektedir. Uçuş faaliyetlerinin yapıldığı, yolcu, yük ve malzeme aktarımının sağlandığı havalimanları, havayolu ulaşımında önemli bir aktördür. Havalimanlarının bulundukları bölgede şehre olan mesafeleri, havalimanı bina ve çevre tasarımı, havalimanı içinde verilen hizmetler, yolcuların memnuniyet düzeyinde etkili olmaktadır. Havalimanlarında hem yolculara hem de havayolu işletmelerine verilen hizmet kalitesinin arttırılması, havalimanları arasındaki rekabet açısından önemlidir. Bu çalışmada amaç, havayolu ulaşımını tercih eden yolcuların bakış açısıyla birbirine yakın bölgelerde hizmet veren Isparta Süleyman Demirel, Denizli Çardak ve Uşak Havalimanlarını değerlendirmektir. Çalışmada çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılmıştır. Değerlendirme kriterlerinin ağırlıkları Bulanık SWARA ile bulunmuştur. Çalışma kapsamındaki 3 havalimanının sıralaması da CODAS, ARAS, Bulanık CODAS ve Bulanık ARAS yöntemleriyle yapılmış, sonuçlar karşılaştırılmıştır. Çalışmanın havayolu ulaşımını kullanan yolculara, havalimanı yöneticilerine ve havayolu sektörü çalışanlarına faydalı olacağı düşünülmektedir., Competition is intense in aviation industry. It is a sector that develops day by day and progresses rapidly. Air transportation provides an advantage over other transportation alternatives, especially in terms of time factor. Therefore, it is seen that air transportation is frequently preferred by passengers. Airports are important actors in airline transportation because of flight activities, passenger, cargo and material transfers. The distance of the airports to the city in the region where they are located, the airport building and environmental design, the services provided in the airport are effective in the satisfaction level of the passengers. Increasing the service quality provided to both passengers and airline operators at airports is important in terms of competition between airports. The aim of this study is to evaluate Isparta Süleyman Demirel, Denizli Çardak and Uşak Airports, which serve in regions close to each other from the perspective of passengers who prefer air transportation. Multi-criteria decision making methods were used in the study. The weights of the evaluation criteria were found by using Fuzzy SWARA. The ranking of the three airports within the scope of the study was made using CODAS, ARAS, Fuzzy CODAS and Fuzzy ARAS methods and the results were compared. It is thought that the study will be beneficial for passengers using airline transportation, airport managers and airline sector employees.

Selecting proper machine is very crucial and challenging decisionmaking process for managers due to the effects on both quality and lead time ofproduction. Cotton have been used in wide variety of industries as raw or semiprocessed materials through centuries. Like the other machine selectionproblems, selecting accurate gin machine is crucial when to consider the effectsof the gin machine on quality of cotton and fiber value. This paper proposes amulti-criteria decision analysis (MCDA) to evaluate criteria to selecting ginmachine. This study was conducted at a ginnery factory within Aydın region.MACBETH (Measuring Attractiveness by a Categorical Based EvaluationTechnique) which is a multi-criteria evaluation approach was used to evaluatefour criteria based on non-numerically value judgements of managers. Thisstudy aims to analyze the importance levels of criteria with MACBETH method.Keywords: Production Management, MACBETH Method, MachineSelectionhttps://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1202401

YUNANİSTAN’DA OSMANLI TARİHİ LİTERATÜRÜ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRMEÇağdaş Yunanistan tarihinin hemen tamamı Türkiye tarihiyle iç içe olduğundan burada üretilen tarih literatürünün hatırı sayılır bir kısmı Osmanlı dönemini de kapsar. Dolayısıyla Antik dönem ve kısmen Doğru Roma devri ile yakın tarih hariç tutulacak olursa Yunanistan’da üretilen tarih araştırmaları ister istemez şu veya bu şekilde Osmanlı tarihi ile ilişkilidir. Bunların bilhassa yerel tarihe ilişkin olanları coğrafya, yer adları, Osmanlı mimari ve kültürel mirası gibi konularda son derece kapsamlı ve zengin detaylar içerir. Bibliyometrik analizlerin yanı sıra nitel değerlendirmelere de yer veren bu çalışma, Yunanistan kaynaklı literatürün Osmanlı tarihçiliği açısından taşıdığı öneme dikkat çekmeyi amaçlamaktadır.Anahtar Kelimeler: Yunanistan, Osmanlı Çalışmaları, Bilimetri. OTTOMAN STUDIES IN GREECE: SOME REMARKS ON THE LITERATUREAs most of the history of modern Greece is closely related with that of Turkey, considerable part of history literature produced here refers to the Ottoman period. As a matter of fact, except for the ancient period, most of the Eastern Roman period and recent history, historical research conducted in Greece directly or indirectly involves the Ottoman history. Among these, especially those focusing on local history give very extensive and rich details on geography, toponyms, Ottoman architectural heritage etc. Apart from bibliometric analyses, this study attempts a quantitative assessment of this vast literature, focusing mostly on the locally - produced Greek-language publications. In so doing, the study aims to draw attention to the importance of this extremely detailed and mostly overshadowed literature for the wider field of Ottoman studies.Keywords: Greece, Ottoman Studies, Scientometrics

Air transportation is often preferred by people because it is faster than other transportation alternatives and saves time. As in every sector, there is a fierce competition among the airport companies in the aviation sec-tor. In this intense competitive environment, airport companies that fulfill the demands of their passengers and provide quality services will gain superiority against their competitors and increase their number of pas-sengers. In this study, the performances of airport companies carrying passengers using Isparta - Süleyman Demirel Airport were evaluated using BWM (Best Worst Method) and MAIRCA (MultiAtributive Ideal-Real Comparative Analysis) methods, which are multi-criteria decision making methods. The weights of 4 evalua-tion criteria used in the assessment were found by the BWM method, and 7 airline companies were listed by the MAIRCA method. Then, calculations were made with MABAC (Multi-Attributive Border Approximation Area Comparison), which is another Multi-Criteria Decision Making Method for testing the results. Analyzes were made with Lingo and Excel softwares. As a result of the analysis, the most important criterion was de-termined as the “total number of passengers” and the airport named “Alternative 4” ranked first., Havayolu ile ulaşım, diğer ulaşım alternatiflerine göre daha hızlı olması ve zaman tasarrufu sağlamasından do-layı insanlar tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Her sektörde olduğu gibi havacılık sektöründe de havayolu firmaları arasında kıyasıya bir rekabet yaşanmaktadır. Bu yoğun rekabet ortamında yolcularının taleplerini ye-rine getiren, kaliteli hizmetler sunan havayolu firmaları rakiplerine karşı üstünlük sağlayacak, yolcu sayılarını artıracaklardır. Bu çalışmada Isparta - Süleyman Demirel Havalimanı’nı kullanarak yolcu taşıyan havayolu fir-malarının performansları çok kriterli karar verme yöntemlerinden BWM (Best Worst Method – En İyi En Kötü Yöntemi) ve MAIRCA (MultiAtributive Ideal-Real Comparative Analysis – Çok Faktörlü İdeal- Gerçek Karşılaş-tırmalı Analizi) yöntemleri ile değerlendirilmiştir. Değerlendirmede kullanılan 4 adet kriterin ağırlığı BWM yön-temi ile bulunmuş, 7 adet havayolu firması da MAIRCA yöntemi ile sıralanmıştır. Ardından elde edilen sonuç-ların birbiri ile uyumlu olup olmadığını test etmek amacıyla bir başka ÇKKV (Çok Kriterli Karar Verme) yöntemi olan MABAC (Multi-Attributive Border Approximation Area Comparison – Çok Nitelikli Sınır Yakınlık Alanı Kı-yaslaması) ile hesaplamalar yapılmıştır. Analizler Lingo ve Excel yazılımları ile yapılmıştır. Analiz sonucunda en önemli kriter “toplam yolcu sayısı” olarak belirlenmiş, “Alternatif 4” isimli havayolu firması ilk sırada yer almış-tır

Havayolu ulaşımı, diğer ulaşım alternatiflerine göre hızlı, güvenilir ve konforlu olduğu için insanlar tarafından gün geçtikçe daha çok tercih edilmektedir. Ülkemizde havayolu ile ulaşımın yaygınlaşmasına paralel olarak havalimanı sayısında artış olmuş, mevcut havalimanlarının kapasiteleri genişletilmiştir. Havayolu ulaşımına talebin artmasıyla havalimanlarının hizmetleri ve performansları da önemli hale gelmiştir. Bu çalışmada, Türkiye’de aktif olarak faaliyet gösteren 52 adet havalimanının performansları Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Çalışmada, Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin havalimanlarına ilişkin 2019 yılına ait verileri analiz edilmiştir. Havalimanlarının performanslarının değerlendirilmesinde; havalimanına inen ve kalkan “toplam uçak sayısı”, havalimanını kullanarak seyahat eden “yolcu sayısı”, havalimanını kullanan “ticari uçak sayısı”, havalimanında işlem gören “Yük” miktarı kriterleri olmak üzere 4 adet kriter baz alınmıştır. Kriterlerin ağırlıkları Bulanık DEMATEL yöntemiyle bulunmuş, en önemli kriterin “yolcu sayısı” kriteri olduğu tespit edilmiştir. Havalimanlarının performansları ise MABAC yöntemiyle sıralanmıştır. Yapılan sıralama sonucunda İstanbul’da faaliyet gösteren havalimanlarının ilk 3 sırada yer aldığı görülmüştür. Analizler Excel paket programıyla yapılmıştır., Airline transportation is preferred more and more by people as it is fast, reliable and comfortable compared to other transportation alternatives. In parallel with the spread of air transportation in our country, the number of airports increased and the capacities of the existing airports were expanded. With the increasing demand for airline transportation, the services and performances of airports have also become important. In this study, 52 of the airport's operating performance active in Turkey were evaluated using Multi-Criteria Decision-Making methods. In the study, the data of 2019 of the General Directorate of State Airports Authority were analyzed. Four criteria have been taken into consideration for evaluating the performances of airports. These are “total number of aircraft” landing and departing to the airport, “number of passengers traveling using the airport”, “number of commercial aircraft” using the airport, “Load” amount processed at the airport. The weights of the criteria were found with the Fuzzy DEMATEL method and it was determined that the most important criterion was the “number of passengers” criterion. The performances of the airports are evaluated by MABAC method. As a result of the ranking made, it is seen that the airports operating in Istanbul are in the top 3. The analyzes were made with the Excel package program.

YUNANİSTAN’DA OSMANLI TARİHİ LİTERATÜRÜ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRMEÇağdaş Yunanistan tarihinin hemen tamamı Türkiye tarihiyle iç içe olduğundan burada üretilen tarih literatürünün hatırı sayılır bir kısmı Osmanlı dönemini de kapsar. Dolayısıyla Antik dönem ve kısmen Doğru Roma devri ile yakın tarih hariç tutulacak olursa Yunanistan’da üretilen tarih araştırmaları ister istemez şu veya bu şekilde Osmanlı tarihi ile ilişkilidir. Bunların bilhassa yerel tarihe ilişkin olanları coğrafya, yer adları, Osmanlı mimari ve kültürel mirası gibi konularda son derece kapsamlı ve zengin detaylar içerir. Bibliyometrik analizlerin yanı sıra nitel değerlendirmelere de yer veren bu çalışma, Yunanistan kaynaklı literatürün Osmanlı tarihçiliği açısından taşıdığı öneme dikkat çekmeyi amaçlamaktadır.Anahtar Kelimeler: Yunanistan, Osmanlı Çalışmaları, Bilimetri.OTTOMAN STUDIES IN GREECE: SOME REMARKS ON THE LITERATUREAs most of the history of modern Greece is closely related with that of Turkey, considerable part of history literature produced here refers to the Ottoman period. As a matter of fact, except for the ancient period, most of the Eastern Roman period and recent history, historical research conducted in Greece directly or indirectly involves the Ottoman history. Among these, especially those focusing on local history give very extensive and rich details on geography, toponyms, Ottoman architectural heritage etc. Apart from bibliometric analyses, this study attempts a quantitative assessment of this vast literature, focusing mostly on the locally - produced Greek-language publications. In so doing, the study aims to draw attention to the importance of this extremely detailed and mostly overshadowed literature for the wider field of Ottoman studies.Keywords: Greece, Ottoman Studies, Scientometrics

Borsa İstanbul’da (BİST)hisseleri bulunan ve işlem gören her sektörden çok sayıda şirket bulunmaktadır.Bu şirketler arasında spor kulüplerinin şirketleri de vardır. Sporkulüplerinin, spor müsabakalarındaki başarısının yanında şirket olarak finansalbaşarısı da çok önemlidir. Bu çalışmada BİST’de işlem gören ve Süper Lig’dedört büyükler olarak tabir edilen Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş veTrabzonspor kulüplerine ait şirketlerin finansal performansı incelenecektir.Finansal performansları değerlendirmede, çok kriterli karar verme (ÇKKV)yöntemlerinden Gri Entropi ve Rov (değer aralığı) yöntemleri bütünleşik olarakkullanılacaktır. Gri Entropi yöntemiyle değerlendirme kriteri olarak belirlenenfinansal oranların ağırlıkları bulunacaktır. Rov yöntemi ile de, Süper Lig’demücadele eden dört büyük kulübün şirketlerinin finansal performansısıralanacaktır.

Predicting financially false statements to detect frauds in companies has an increasing trend in recent studies.The manipulations in financial statements can be discovered by auditors when related financial records andindicators are analyzed in depth together with the experience of auditors in order to create knowledge todevelop a decision support system to classify firms. Auditors may annotate the firms’ statements as “correct”or “incorrect” to add their experience, and then these annotations with related indicators can be used for thelearning process to generate a model. Once the model is learned and tested for validation, it can be used fornew firms to predict their class values. In this research, we attempted to reveal this benefit in the frameworkof Turkish firms. In this regard, the study aims at classifying financially correct and false statements ofTurkish firms listed on Borsa İstanbul, using their particular financial ratios as indicators of a success or amanipulation. The dataset was selected from a particular period after the crisis (2009 to 2013). Commonlyused three classification methods in data mining were employed for the classification: decision tree, logisticregression, and artificial neural network, respectively. According to the results, although all three methodsare performed well, the latter had the best performance, and it outperforms other two classical methods. Thecommon ground of the selected methods is that they pointed out the Z-score as the first distinctive indicatorfor classifying financial statements under consideration.Keywords: Classification, Data Mining, Manipulated Financial Statements, Audit Opinion, Borsa İstanbulhttps://jad.shahroodut.ac.ir/article_664_ac5b4ef21c83c4942cea6881a126e377.pdf

There are many different factors that should be taken into account for understanding the performance of a manufacturing company. These factors should be analysed together. Evaluation factors are determined by interviews with the financial experts at the banks in addition to the literature survey. The evaluation factors that are determined are 15 financial ratios related to liquidity ratios, financial structure ratios, turnover rates and profitability ratios. Within the scope of the study, the weights of these financial ratios are found with SWARA method. Then, the companies in BIST manufacturing category are analysed with GRA method. Balance sheet and income statements data of the enterprises included in the BIST Industrial category, which are required for the analysis, are obtained with the help of the Finnet program. The purpose of the study is to evaluate the performances of enterprises in the BIST Industrial category from the viewpoint of the bank managers. The results provide useful information for the sector. Excel package program is used for analysing the data., Bir imalat işletmesinin performansını anlamak için göz önüne alınması gereken pek çok faktör bulunmaktadır. Bu faktörler bir arada analiz edilmelidir. Değerlendirme faktörleri, banka finans uzmanları ile mülakatlar yapılarak ve literatür araştırması sonucunda belirlenmiştir. Belirlenen değerlendirme faktörleri; likidite oranları, mali yapı oranları, devir hızı oranları ve kârlılık oranlarına ait 15 adet finansal orandır. Söz konusu 15 adet değerlendirme faktörünün ağırlığı SWARA yöntemi ile belirlenmiştir. Ardından, Borsa İstanbul (BIST) Sınai kategorisinde yer alan 157 adet işletme, GİA yöntemi ile analiz edilmiştir. Analizi yapabilmek için gerekli olan BIST Sınai kategorisinde yer alan işletmelerin bilanço ve gelir tablolarına ait veriler Finnet programı yardımıyla elde edilmiştir. Bu çalışmanın amacı, BIST Sınai kategorisinde yer alan işletmelerin performanslarını bankacı gözüyle değerlendirmektir. Sonuçlar sektör için faydalı bilgiler sunmaktadır. Verilerin analiz edilmesinde, Excel paket programı kullanılmıştır.

The selection of the most appropriate medical device to be used in the purchase of medical devices is one of the strategic and critical decisions that should be given by the healthcare organizations. Many different methods are used in making such decisions. Multi-criteria decision-making is one of them. In this study, the problem of the selection of a complete blood count device to be used in a laboratory is taken into consideration. The complete blood counting device is widely used in the general health status of patients. The criteria that are effective in the selection of devices are determined by the experts and the scales are determined by the SWARA method. WPM, TODIM and AHP methods were used to evaluate alternative devices and the most suitable whole blood count was determined., Tıbbi cihaz satın alımı, kullanılacak en uygun tıbbi cihazın seçimi, sağlık kurumları yöneticileri tarafından verilmesi gereken stratejik ve kritik kararlardan biridir. Bu tür kararların verilmesinde çok farklı yöntemler kullanılmaktadır. Çok kriterli karar verme bunlardan birisidir. Bu çalışmada, bir laboratuvarda kullanılacak tam kan sayım cihazı seçimi problemi ele alınmıştır. Tam kan sayım cihazı hastaların genel sağlık durumlarının tespitinde çok yaygın olarak kullanılan bir cihazdır. Cihaz seçiminde etkili olan kriterler konunun uzmanı kişilerle belirlenip puanlandıktan sonra kriter ağırlıkları SWARA yöntemiyle tespit edilmiştir. WPM, TODIM ve AHS yöntemleri ile de alternatif cihazların değerlendirilmesi yapılarak en uygun tam kan sayımı cihazı belirlenmiştir.

Hastane laboratuvarları teşhis amaçlı pek çok tahlil yapmaktadır. Bu tahlillerde farklı özellikte ekipmanlara ihtiyaç vardır. Makroelisa cihazı bu tür cihaz türlerinden birisidir. Bu cihazların seçiminde çok sayıda değerlendirme faktörünün bir arada incelenmesi gereklidir. Bu çalışmanın amacı, makroelisa ekipmanı alternatiflerinin Waspas ve Swara yöntemleri ile incelenmesidir. Sonuçlar laboratuvar çalışanları açısından faydalı bilgiler içermektedir. Verilerin analiz edilmesinde, Excel paket programı kullanılmıştır., Hospital laboratories are making many different tests for diagnosis. Different equipments are necessary for these tests. Macroelisa equipment is one of them. Many different evaluation factors should be analysed together for selecting these equipments. The purpose of this study is to evaluate the macroelisa equipment alternatives with Waspas and Swara methods. The results provide useful information for the laboratory employees. Excel package program was used for analysing the data.

Higher education institutions contribute positively in the development level of the society by producing values and services in different layers via the activities such as higher education programs and research and development pro-jects. The social beliefs in higher education institutions in leading and shaping the future of society have risen with an increasing trend, therefore, the expectations from the insti-tutions also have increased in the same direction. The ex-pectations have been considered as the sources of inspira-tion for the research on quality in higher education figuring out the developments and the use of various models and standards. In order to reveal the current characteristics of the relevant literature, this research aims at examining the research articles on "quality in higher education" with the help of scientometrics, and thus presenting the related trends are presented on a global scale. In this study, the research articles in Web of Science were considered in the analyses the titles of which include "higher education" and "quality", and related issues that were published between 1980 and 2018. With the support of techniques and tools of scientometrics, the most cited journals, the most cited au-thors and the most publishing countries were summarized in tables; the relations among the authors and among the keywords are presented in a network structure., Yükseköğretim kurumları, eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme gibi faaliyetleriyle, topluma farklı katmanlarda değer ve hizmet üreterek, toplumun gelişmişlik düzeyine olumlu katkılar sağlamaktadır. Toplumların, geleceklerine, yükseköğretim kurumlarının yön vereceğine olan inançları artarken, bu durum, kurumlardan beklenen eğitim ve hizmet kalitesi düzeyini de aynı doğrultuda artırmaktadır. Dolayı-sıyla, yükseköğretimde kalite konusu, farklı kalite model ve standartların geliştirilmesiyle, araştırma için ilham kaynağı olarak göz önüne alınmıştır. İlgili literatürün mevcut yapısı-nı ortaya koymak amacıyla, bu araştırmada, “yükseköğre-timde kalite” konusundaki araştırma makaleleri bilimetrik yöntemler ile incelenerek, ilgili alandaki eğilimler küresel ölçekte sunulmuştur. Çalışmada; Web of Science (WoS) veri tabanında bulunan, 1980-2018 tarih aralığında yayınlan-mış, başlığı yükseköğretimde kalite kavramı ile ilişkilendi-rilmiş araştırma makaleleri analiz edilmiştir. Bilimetrik yöntem ve araçların desteğiyle, kapsama alınan makalelerin en fazla referans verdikleri dergiler, en fazla referans veri-len yazarlar ve en fazla yayın üreten ülkeler, özet tablolar-la; yazarların ve anahtar kelimelerin kendi arasındaki ilişkiler ise kümeler ve ağ yapısı içerisinde sunulmaktadır.

Preveze Deniz Zaferi has a very important place inTurkish maritime history. In this study, the victory won by the unique strategyof Grand Admiral Barbaros Hayrettin Pasha will be explained by the laws ofLanchester and the effect of this strategy will be analyzed in an alternativescenario., Preveze Deniz Zaferi Türk denizcilik tarihinde çok önemli bir yeresahiptir. Bu çalışmada, Büyük Amiral Barbaros Hayrettin Paşa’nın uyguladığıeşsiz strateji ile kazanılan zafer Lanchester’in savaş kanunları ileaçıklanacak ve bu strateji uygulanmasaydı nasıl bir sonuç elde edileceği dealternatif bir senaryo ile analiz edilecektir.

İŞ ZEKÂSINI VE İLGİLİ TEKNOLOJİLERİ KONU ALAN ARAŞTIRMALARA KÜRESEL ÖLÇEKTE BİLİMETRİK BAKIŞÖzetİş zekâsı; farklı kaynaklardan beslenen veri ambarlarını, veri madenciliğini ve diğer istatistiksel yöntemleri bütünleşik olarak kullanabilen; anlamlı, görselliği zengin ve amaca uygun raporlar sunan bir teknoloji olarak ifade edilebilir.Çalışmanın amacı, iş zekası konusunda yayınlananbilimsel çalışmaları, bilimetrik yöntemler aracılığıyla analitik bir yapıda sunarak, literatürün geldiği noktayı ortaya koymaktır. Bu bağlamda, yazar, dergi, kurum, ülke, atıf dağılımları, eğilim gibi tanımlayıcı istatistikler ile mevcut durum özetlenmekte; ağ analizleri, metin analitiği gibi daha ileri analiz yöntemleri de yayınlar, dergiler ve yazarlar gibi varlıklar arasındaki ilişkiler belirlenmekte ve çalışmaların içeriği konusunda özet bilgiler sunulmaktadır. Çalışma kapsamında, öncelikle konunun önemini vurgulamak adına, iş zekasının birincil düzeyde ilişkili olduğu veri ambarı ve veri madenciliği kavramları üzerinde durulmakta, bu kavramsal çerçevede, Web of Science temel veri tabanında taranan dergilerde yayınlanmış araştırma makalelerinin bilimetrik analizi ile elde edilen bulgular sunulmaktadır. Bilimetrik çalışmalar, ilgili literatürün mevcut durumunu ortaya koymaları ve gelecek çalışmalara ışık tutmaları açısından önem taşımaktadır.Anahtar Kelimeler:İş Zekası, Veri Ambarı, Literatür Madenciliği, Bilimetri.A SCIENTOMETRIC OVERVIEW OF THE RESEARCH ON BUSINESS INTELLIGENCE AND RELATED TECHNOLOGIES ON A GLOBAL SCALEBusiness intelligence is a technology that can integrate data warehouses fed from different sources of data, data mining and other statistical methods to create meaningful, visually rich, and reasonably appropriate reports. The study aims to reveal the current state of the literature on business intelligence by presenting the analytical structure of the scientific studies through the use of scientometric methods. In this context, the current status is summarized via descriptive statistics about the distributions of authors, journals, institutions, countries, citations, and also trends, furthermore advanced methods such as network analyses and text analytics are used to determine the relationships between the entities, e.g., publications, journals, authors, and to provide the information on the contents of the works in summary. Within the scope of the study, the concepts of data warehouse and data mining are reviewed where business intelligence is related at the primary level to emphasize the importance of the subject, and in this conceptual framework, the findings from the scientometrics of the research articles are presented that were published in the journals in the Web of Science basic database. Scientific studies are essential regarding presenting the current situation of the relevant literature and shedding light on future studies.Keywords: Business Intelligence, Data Warehouse, Citation Mining, Scientometrics

Business intelligence is a technology that can integrate data warehousesfed from different sources of data, data mining and other statistical methodsto create meaningful, visually rich, and reasonably appropriate reports. Thestudy aims to reveal the current state of the literature on businessintelligence by presenting the analytical structure of the scientific studiesthrough the use of scientometric methods. In this context, the current statusis summarized via descriptive statistics about the distributions of authors,journals, institutions, countries, citations, and also trends, furthermoreadvanced methods such as network analyses and text analytics are used to determinethe relationships between the entities, e.g., publications, journals, authors,and to provide the information on the contents of the works in summary. Withinthe scope of the study, the concepts of data warehouse and data mining arereviewed where business intelligence is related at the primary level toemphasize the importance of the subject, and in this conceptual framework, thefindings from the scientometrics of the research articles are presented thatwere published in the journals in the Web of Science basic database. Scientificstudies are essential regarding presenting the current situation of therelevant literature and shedding light on future studies., İş zekâsı; farklı kaynaklardan beslenen veri ambarlarını, verimadenciliğini ve diğer istatistiksel yöntemleri bütünleşik olarak kullanabilen;anlamlı, görselliği zengin ve amaca uygun raporlar sunan bir teknoloji olarakifade edilebilir. Çalışmanınamacı, iş zekası konusunda yayınlanan bilimsel çalışmaları, bilimetrikyöntemler aracılığıyla analitik bir yapıda sunarak, literatürün geldiği noktayıortaya koymaktır. Bu bağlamda, yazar, dergi, kurum, ülke, atıfdağılımları, eğilim gibi tanımlayıcı istatistikler ile mevcut durumözetlenmekte; ağ analizleri, metin analitiği gibi daha ileri analiz yöntemleride yayınlar, dergiler ve yazarlar gibi varlıklar arasındaki ilişkilerbelirlenmekte ve çalışmaların içeriği konusunda özet bilgiler sunulmaktadır.Çalışma kapsamında, öncelikle konunun önemini vurgulamak adına, iş zekasınınbirincil düzeyde ilişkili olduğu veri ambarı ve veri madenciliği kavramlarıüzerinde durulmakta, bu kavramsal çerçevede, Web of Science temel veritabanında taranan dergilerde yayınlanmış araştırma makalelerinin bilimetrikanalizi ile elde edilen bulgular sunulmaktadır. Bilimetrik çalışmalar, ilgililiteratürün mevcut durumunu ortaya koymaları ve gelecek çalışmalara ışıktutmaları açısından önem taşımaktadır.

Tedarikçi değerlendirmesi ve seçimi ile ilgili konular günümüzün gelişen iş dünyasında sıkıntılı olduğu kanıtlanmıştır. Bununla birlikte, karar verme süreçleri HF-AHP ve ARAS gibi yöntem ve tekniklerle kolaylaştırılabilir..Bu çalışmanın amacı, HF-AHP ve ARAS yöntemlerini entegre edilmesiyle beş farklı tedarikçi firmanın sunduğu beş farklı makine arasında dört farklı değerlendirme kriterinin bir arada göz önüne alınarak tercih yapılmasıdır., Issues regarding the supplier evaluation and selection have been proven troubsome in today’s floruishing business world. However, decision making processes could be facilitated by such methods and techniques as HF-AHP and ARAS. This study aims to find the best supplier alternative among the five various machines offered by five suppliers according to four evaluation criterias by integrating HF-AHP with ARAS method

En iyi karara ulaşmak için analitik bir yöntemkullanımı, işletme alanında en çok tercih edilen alternatiflerden biridir.Ölçülebilir değişkenlerin yanında, kalitatif değişkenler de bulunmakta ya dainsanlar çok sayıda seçenek arasından seçim yapmak zorunluluğu ilekarşılaşmaktadır. Başarılı bir karar için analitik bir yöntem tercih edilecekseve karar değişkenlerini kalitatif olarak tanımlamak mümkün oluyorsa, AnalitikHiyerarşi Süreci (AHS) farklı seviyelerdeki karmaşık kriter yapıları arasındaçözüm arayan, en iyi çözüm yollarından biridir. Bulanık AHS ise belirsizliğinkarar problemi etkilediği durumlarda kullanılmak üzere geliştirilmiş bir yöntemolup, AHS’nin bir uzantısı olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada, ErasmusProgramı adı ile bilinen ve Avrupa’da uygulanan öğrenci değişim programı için“kurum içinde en iyi öğrenciyi seçmek”olarak tanımlanan karar verme probleminin çözümüne sistematik bir yaklaşımgeliştirilmesi amaçlanmış ve bu sistematik çözümün geliştirilmesinde BulanıkAHS yönteminden yararlanılmıştır. Bulanık AHS, belirli bir üniversitenin birfakültesinde uygulanmış ve karar grubu olarak seçim komitesindekiakademisyenler ile değerlendirmeler yapılmıştır. İhtiyaç duyulan veriler, birsoru formu yardımıyla toplanarak Bulanık AHS yöntemiyle gerekli hesaplamalaryapılmış ve belirlenen kriterlere ilişkin analizler gerçekleştirilerek bukriterlerin ağırlıkları hesaplanmıştır. Sonuç olarak, seçim komisyonundaçalışan üyelerin seçim kararı vermesinde bir destek mekanizması oluşturacaksistematik bir çözüm elde edilmiştir., An analytical method to reach the best decision is oneof the most preferable way in business platforms. Many times, beside the measurablevariables, there exist qualitative variables, or people are supposed to preferthe best among the many choices. When an analytical way to make a successfuldecision is needed, Analytical Hierarchy Process (AHP) is one of the best waysfor deciding among the complex criteria structure in different levels. Fuzzy-AHP is the extension of AHP that is used when uncertainty affects decisionmaking process. In this study, the authors aim at developing a systematicsolution approach utilizing Fuzzy-AHP on a decision-making problem described as“selecting the best student” in an institution for a student exchange programbeing applied in Europe called Socrates/Erasmus. Fuzzy-AHP approach is appliedin a Faculty of a University, and evaluations are performed with theacademicians in the selection commission as a decision group. Fuzzy-AHPcalculations are performed on this data collected through a question-form, andrelevant analysis are completed to obtain the important values of the selectioncriteria. Finally, a systematic approach is developed as decision supportmechanism for the decision makers who are the members of selection commission.

Makine seçimi firmalar için önemli ve zor bir süreç olup, bu süreç sonunda firmalar hiç beklemedikleri problemlerle karşılaşabilirler. Firma yöneticileri, en iyi alternatifi bulmak için, fabrikanın ihtiyaçlarını belirlemeli ve gerekli kriterleri saptamalıdır. Diğer yandan, doğru makine seçimini yapabilmek için gerekli kriterler; üretim tesisine, pazar gereksinimlerine ve müşteriler tarafından belirlenen kriterlere göre değişebilmektedir. Bu çalışmanın amacı, entropi ve basit toplamlı ağırlıklandırma (SAW) yöntemlerinin birlikte kullanılması ile üç farklı tedarikçi firmanın sunduğu üç farklı makine arasında on iki farklı değerlendirme kriterinin bir arada göz önüne alınarak tercih yapılmasıdır., Machine selection is an important and difficult process for the firms, and its results may generate more problems than anticipated. In order to find the best alternative, managers should define the requirements of the factory and determine the necessary criteria. On the other hand, the decision making criteria for choosing the right equipment may vary according to the type of the manufacturing facility, market requirements, and consumer assigned criteria. This study aims to find the best machine alternative among the three machine offerings according to twelve evaluation criteria by integrating entropy method with SAW method.