Akdeniz Bölgesi'nin Adana Bölümü ve Osmaniye İli'nin kuzeybatısında yer alan Sumbas İlçesi'nin idari sınırları içerisinde 16 köy, 48 mahalle ve 17 yayla yerleşmesi yer almaktadır. Sumbas, ilçeye adını veren merkezi yerleşme yeri durumundadırTürkiye'de yasal olarak il, ilçe, bucak ve köy kabul edilen mülki idare alanlarına model olan Sumbas İlçesi'nin kuruluş gerekçelerini belirleyerek, idari alan oluşturmada esas alınan kıstasları büyük ölçüde ortaya koymak; idari coğrafya ve bölge planlaması esaslarına göre il ve ilçe merkezi olabilecek yerleşmelerin sahip olması gereken özellikleri belirlemek; Sumbas İlçesi'nin idari coğrafya bakımından etüt ve analizini yapmak; son 20 yılda il merkezi olan 14 şehir ve Sumbas ilçe merkezinde idari fonksiyona bağlı olarak meydana gelen gelişme ve değişimi net bir şekilde ortaya koymak bu çalışmanın temel amaçlarıdır.Araştırma, Sumbas İlçesi'ni model alarak geçmişten günümüze Türkiye'de mülki idare alanlarının belirlenmesine yönelik uygulamaları, bu uygulamaların ortaya koyduğu sorunları ve bu sorunların çözümüne yönelik önerileri kapsamaktadır.Araştırma, coğrafya ilminin bölgesel coğrafya, beşeri ve ekonomik coğrafya gibi popüler ana bilim dallarının idari coğrafya, kırsal ve şehirsel alan planlaması ve bölge planlaması gibi disiplinlerinin araştırma, yöntem ve tekniklerinin kullanıldığı bir doktora tezidir.Araştırma, ?bölge, mülki idare alanı, merkezi yer ve şehirleşme? kavramları ile bu kavramların çeşitli bilimsel çevrelerde ele alınış şekilleri ve kuramsal yaklaşımları üzerinde durmaktadır.Araştırma, Türkiye'nin Cumhuriyet öncesinde ve Cumhuriyet dönemdeki mülki idare yapısını belirli bir kronolojik düzen içerisinde ve ayrıntılı bir biçimde ele alarak ülkenin mülki idare yapısını geçirdiği evrelerle birlikte ortaya koymaktadır.Araştırma, 1989-2008 yılları arasında il olan ilçeler ile 1991 yılında belde, 1996 yılında ilçe olan Sumbas için alınan resmi kararlar, kanun teklifleri ve gerekçelerini ayrıntılı bir biçimde ele alarak, Türkiye'deki idari alanların belirlenmesi ile ilgili çalışmaların yasal çerçevesini ortaya koymaktadır.Araştırma, Sumbas İlçesi'nin idari coğrafya özelliklerini etüt etmekte, ilçe merkezinin merkezi özellikleri ile kasabalaşma potansiyelini ortaya koymakta ve merkezi yerler kuramı çerçevesinde yerleşmenin kırsal karakterine vurgu yapmaktadır.ANAHTAR KELİMELER: Türkiye, Sumbas, İdare, Mülki İdare Alanı, Bölge, Merkezi Yer, Merkezi Fonksiyonlar, Şehirleşme, İl, İlçe, Bucak, Belde, Köy. Sumbas county, located in the Adana district in the Mediterrannean Region is in the North-west of Osmaniye. It has 16 villages, 48 avenues and 17 transhumance settlements. Sumbas is the central settlement which gives its name to the county.The main aims of this study are; to determine the reasons of foundation of Sumbas county, which is a model for the civil administration areas like cities, counties, subdistrict and villages that are accepted legal in Turkey; to put forward in a great deal the specific criteria in creating administrative areas; according to the essences of administrative geography and regional planning, to determine the features required by the settlements that can be city or county centers; to study and analyze Sumbas county in terms of administrative geography; to specify clearly the developments and changes occured depending on the administrative function in the center of 14 city, that are city centers in the last 20 years and Sumbas county.The study comprises the applications for determining the civil administrative areas as the model of Sumbas county in Turkey from past to today and the problems springing from these applications and the advice for the solution to these problems.This study is a doctoral thesis employing the methods and techniques of the disciplines such as administrative geography, rural and urban area planning and regional planning belonging to the popular science branches of geography such as regional geography, humane and economic geography.The study emphasizes the concepts of ?the Region, civil administrative area, cenral Location and urbanization? and the theoretical approaches to them in different scientific circles.The study dealing with Turkey?s civil administrative structure in the period before the Republic and the Republican period in a certain chronological and detailed order, shows the country?s civil administration structure with the stages it has undergane.The study deals with the official decisions, law proposals and their rationale for the cities and counties between 1989-2008 and for Sumbas, which became settlement with the municipality in 1991, and county in 1996. It explains the legal frame of the studies for the specifications of administrative areas in Turkey.In the study, the administrative geographical features of Sumbas county are searched, the central features of the county center and the potential of becoming town are expressed, and the rural character of the settlement in the frame of central places theory is underlined.Key Words: Turkey, Sumbas, Administration, Property Administration Area, District, Central Place, Central Functions, Urbanization, City, County, District, Town, Village. 513