Search

Het belang van bodembiodiversiteit wordt steeds meer erkend. Gelukkig kunnen we deze diversiteit ook steeds beter meten, waardoor we eindelijk de variatie in het bodemleven beter gaan zien en begrijpen. Het gebruik van environmental DNA (eDNA) kan dit onderzoek een belangrijke impuls geven. In dit artikel leggen we uit waarom en voor welke toepassingen dit het meest waardevol kan zijn.

RIVM rapport:Leptospirose is een verzamelnaam voor verschillende ziekten die worden veroorzaakt door Leptospira-bacteriën, zoals modderkoorts of de ziekte van Weil. Deze bacteriën kunnen met de urine van de bruine rat in het oppervlaktewater terechtkomen. Mensen kunnen hier ziek van worden door bijvoorbeeld in of rond oppervlaktewater te recreëren. In Nederland komt het erg weinig voor dat mensen leptospirose krijgen door te zwemmen in oppervlaktewater. Áls het gebeurt, is het niet altijd duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is en actie moet ondernemen. Ook hebben de betrokken overheden vaak vragen over te nemen maatregelen en de wetten en regels. Daarom heeft het RIVM met betrokken partijen een handreiking gemaakt die informatie geeft over leptospirose, wetgeving en welke acties en maatregelen mogelijk zijn. Het is niet bekend van welke hoeveelheid Leptospira-bacteriën in zwemwater mensen ziek kunnen worden. De handreiking beschrijft daarom drie scenario’s om maatregelen te nemen na (mogelijke) besmettingen: als het gerucht gaat dat er iemand op een zwemlocatie is besmet, als er één persoon is besmet, en als er meerdere personen zijn besmet. Zwemwaterbeheerders kunnen uitzoeken of op een zwemlocatie risico’s door ratten te verwachten zijn. Zij kunnen hiervoor, naast het verplichte zwemwaterprofiel, een zogeheten plaagdier risico-inventarisatie laten opstellen. Zo kunnen ze te weten komen of maatregelen nodig zijn. Er zijn twee soorten maatregelen mogelijk om besmettingen op een zwemlocatie te voorkomen: ratten bestrijden en zwemmers informeren. Goede informatie voor de zwemmers kan ervoor zorgen dat er geen besmettingen optreden. Zwemmers moeten op hun gedrag worden gewezen. Ze moeten bijvoorbeeld geen afval achterlaten op een zwemlocatie, want dat trekt ratten aan. En als ze een wondje hebben, kunnen ze beter niet in het water gaan. Ze kunnen namelijk besmet raken doordat hun slijmvliezen of wondjes in de huid in contact komen met oppervlaktewater waarin Leptospira-bacterië, Leptospirosis is an umbrella term for a variety of conditions caused by Leptospira bacteria, such as fever and Weil's disease. These bacteria can end up in surface water with the urine of brown rats. People can contract the disease during recreational activities in or around surface water. In the Netherlands, very few people get leptospirosis from swimming in surface water. If this does happen, it is not always clear who is responsible and who should take action. In addition, the authorities involved are often uncertain about what the rules are and what measures to take. This is why RIVM and a number of parties involved have drawn up a guidance document with information about leptospirosis, the relevant laws and regulations and possible measures. It is not known how much Leptospira bacteria in bathing water can make people ill. For that reason, the guidance document describes three scenarios for measures following a (possible) infection: when a person is thought to have been infected at a particular bathing site, when one person has been infected and when several persons have been infected. Bathing water managers can then find out whether a particular bathing site poses a risk of infection by rats. They can commission a pest risk inventory for that site, in addition to the obligatory bathing water profile. This will tell them whether any measures are required. Infections at bathing sites can be prevented in two ways: by controlling rat populations and by informing swimmers. Good information for swimmers can help to prevent infections. Swimmers need to be made aware of their own behaviour. For example, they should not leave any litter at bathing sites, to avoid attracting rats. And even with a small wound it is better not to go into the water. Swimmers can get infected when mucous membranes or small cuts in the skin come into contact with surface water that contains Leptospira bacteria.

Het is een opmerkelijke paradox. Enerzijds levert het tekort aan voldoende schoon water steeds vaker grote problemen op in steden, anderzijds zorgt klimaatverandering ervoor dat er steeds vaker wateroverlast is. Tim van Hattum, programmaleider ‘Klimaat’ van Wageningen University & Research, vertelt aan de hand van 5 stellingen hoe we via groene oplossingen én slimme technologie water kunnen veranderen van vijand naar vriend.

Wil je recht doen aan de werkelijkheid, dan moet je op zoek naar de complexiteit ervan. Vanuit die gedachte bouwt George van Voorn aan modellen die de veerkracht van een systeem beschrijven. Bijvoorbeeld bij overbevissing in de Filipijnen.

Boeren die meer doen dan alleen voedsel produceren, hebben meer vertrouwen in hun omgeving en de toekomst. “Maar hoe meer je in het systeem vertrouwt, hoe lastiger het is om veerkrachtig te zijn”, weet Jasper de Vries. Dat maakt vertrouwen een fascinerende indicator voor veerkracht.

In de afgelopen honderdvijftig jaar overwon de veehouderij in Noord-Brabant vele crises. Coöperaties, overheid en kerk speelden daarbij een grote rol. Cruciaal voor de veerkracht bleek de verbinding tussen de agrariërs en hun omgeving.

Landelijke gebieden moeten vanwege uitdagingen als klimaatverandering en bio-economie over veel veerkracht beschikken. Hoogleraar Koen Kramer ontwikkelde met zijn team drie hulpmiddelen om deze te meten én te verbeteren.

De agrarische sector kan enorm profiteren van digitalisering, maar boeren worden geconfronteerd met te veel obstakels. Datawetenschapper Ioannis Athanasiadis pleit voor een eerlijker systeem van kosten en baten. Want waarom zouden we wel met z’n allen betalen voor dijken, maar niet voor digitalisering? Onderzoek naar datagedreven veerkracht.

Ze is een idealiste, maar geen romantica. Marit van Lieshout doet er daarom alles aan om samen met de industrie de wereld beter te maken. “Ik wil ervoor zorgen dat mensen met nieuwe ogen naar hun processen gaan kijken.”

Wat is er zo boeiend aan chemie en wat maakt werken in de chemiesector zo leuk? Chemie Magazine vraagt het aan mensen die chemie hebben gestudeerd en nu in de chemie werken. Medeoprichter van Avantium, geestelijk vader van een duurzame oplossing voor plastic flessen én dit jaar genomineerd voor de European Inventor Award: het gaat goed met organisch chemicus Gert-Jan Gruter.

Een inventarisatie van de VNCI laat zien dat de Nederlandse chemie veel plannen heeft voor biobased pilotplants en demofabrieken. Financiering en wetgeving vormen niettemin vaak een grote drempel. Pakt het nieuwe kabinet deze handschoen – onder het motto ‘put your money where your mouth is’ – op?

Tien start-ups uit de chemie gaan samenwerken met AkzoNobel om hun innovaties uit te werken tot toepassingen. De bedrijven deden hiervoor mee aan Imagine Chemistry, een wedstrijd voor open innovatie.

De Nederlandse chemie heeft veel plannen voor biobased pilotplants en demofabrieken (zie Chemie Magazine mei). Maar wat zijn de 4 meest kansrijke richtingen? En welke uitdagingen spelen daarbij? Eerste deel van een tweeluik.

2017De Nederlandse chemie heeft veel plannen voor biobased pilotplants en demofabrieken. Maar wat zijn de 4 meest kansrijke richtingen? En welke uitdagingen spelen daarbij? Het tweede deel van een tweeluik (zie Chemie Magazine juli/augustus voor het eerste deel).

RIVM rapport:Onderzocht is of het wonen in de buurt van veehouderijen effect kan hebben op de gezondheid van de omwonenden. Hieruit komen een aantal positieve en een aantal negatieve gezondheidseffecten naar voren. Een eenduidig antwoord is dan ook niet te geven. Aangetoond is dat mensen die rondom veehouderijen wonen minder astma en allergieën hebben. Dicht bij veehouderijen wonen minder mensen met COPD, een chronische ziekte aan de longen. Daar staat tegenover dat de mensen in deze omgeving die wel COPD hebben, daar vaker en/of ernstigere complicaties van hebben. Verder is er een verband gevonden tussen wonen nabij veehouderijen en een verlaagde longfunctie. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door stoffen die afkomstig zijn van de veehouderij. Niet alleen dichtbij veel veehouderijen wonen zorgt voor een lagere longfunctie. De longfunctie wordt in het hele onderzoeksgebied lager op momenten dat de concentratie van ammoniak (een stof die afkomstig is van mest) in de lucht hoog is. Deze effecten zijn vergelijkbaar met de schadelijke gezondheidseffecten van verkeer in een stad. De onderzoekers vonden dat er meer longontstekingen in het onderzoeksgebied voorkomen dan in de rest van het land; een verschil dat na de Q-koorts-epidemie van 2007-2010 wel kleiner is geworden. Er werd een verband gevonden tussen pluimveehouderijen binnen 1 kilometer afstand van de woning en een licht verhoogde kans op longontsteking. Het is onduidelijk of de extra longontstekingen in dit onderzoeksgebied worden veroorzaakt door specifieke ziekteverwekkers die van dieren afkomstig zijn (zoönose-verwekkers), of dat mensen gevoeliger voor longontsteking worden door de blootstelling aan stoffen die veehouderijbedrijven uitstoten, zoals fijnstof, endotoxines (onderdelen van micro-organismen) en ammoniak. In het onderzoek is ook gekeken of bepaalde zoönoseverwekkers vaker voorkomen in de omgeving van veehouderijen ten opzichte van de rest van het land. Bij het hepatitis E-virus, de bacterie Clostridium diffic, It was investigated whether living near livestock farms can affect the health of local residents. The study revealed a number of positive and a number of negative effects of living in the proximity of livestock farms. Therefore, it is not possible to provide a clear-cut answer. People who live around livestock farms were found to have less asthma and allergies than people who live farther away. Among those living close to livestock farms the study found there were fewer people with COPD, a chronic lung disease. On the other hand, people who did have COPD often had more frequent and/or more serious complications of the disease. In addition, a link was found between living near livestock farms and a reduced lung function. This is probably due to substances originating from livestock farms. Living nearby many livestock farms is not the only cause of a reduced lung function. Throughout the studied area it was found that a reduced lung function occurred at times when there was a high concentration of ammonia (a substance originating from manure) in the air. These effects are comparable with the harmful health effects caused by city traffic. The researchers found that there were more instances of pneumonia in the studied area than in the rest of the country, although the difference has decreased since the Q fever epidemic of 2007-2010. A link was found between poultry farms within one kilometre of a home and a slightly higher risk of pneumonia. It is unclear whether the extra instances of pneumonia in the studied area are caused by specific pathogens that originate from animals (zoonotic agents), or by people becoming more susceptible to pneumonia through exposure to substances emitted by livestock farms, such as particulate matter, endotoxins (elements of microorganisms) and ammonia. The study further examined whether certain zoonotic agents occur more frequently in the vicinity of livestock farms than in the rest of the country. This was not the case as regards the hepa

The aim of the sequencing project is to see the similarities in genomes of veterinary and Human strains to find the source of infection of Q-fever in the Netherlands, The aim of the sequencing project is to see the similarities in genomes of veterinary and Human strains to find the source of infection of Q-fever in the Netherlands

The goal of the present study is to sequence and annotate 3262 Coxiella burnetii strain which was majorly involved in the outbreak of Q-fever in The Netherlands. Comparison of annotated 3262 Coxiella burnetii genomes with other genomes present in the databases might aid additional information on characterization of this high virulent dutch goat strain., The goal of the present study is to sequence and annotate 3262 Coxiella burnetii strain which was majorly involved in the outbreak of Q-fever in The Netherlands. Comparison of annotated 3262 Coxiella burnetii genomes with other genomes present in the databases might aid additional information on characterization of this high virulent dutch goat strain.

Met een koffer vol plantenextracten wil het Kenniscentrum Plantenstoffen chemiebedrijven verleiden om nieuwe moleculen in de natuur te vinden. Givaudan is al aan het grasduinen, veel andere bedrijven tonen serieuze interesse.

Van oudsher vormen chemieclusters de ruggengraat van de Nederlandse chemische industrie. Om dat te blijven doen, innoveren zij continu, vaak ook geholpen door de overheid. Wat staat er de komende jaren te gebeuren?

Wat is er zo boeiend aan chemie en wat maakt werken in de chemiesector zo leuk? Chemie Magazine vraagt het aan mensen die chemie hebben gestudeerd en nu in de chemie werken. Omdat ze een gaatje in haar oog brandde bij het afstuderen, koos Harriëtte Bos voor het bedrijfsleven. De liefde bracht haar onbedoeld in de bio-hoek van de Universiteit Wageningen. Daar ontwikkelde zij zich tot de moeder van de biobased economy in Nederland.

Volgens AkzoNobel, Albemarle en BASF biedt de Topsector Chemiebeurs chemiebedrijven véél mogelijkheden, variërend van de talenten van de toekomst leren kennen tot het imago van de sector vergroten. “Deze studenten komen niet alleen wat extra’s doen voor hun studie, maar ook wat extra’s brengen voor ons.”

Wat shampoo maken is voor kinderen, is bierbrouwen voor mannen (en vrouwen): een heel toegankelijke manier van chemie bedrijven. Chemicus Olaf Post maakt al vijftien jaar bier in zijn schuur. Chemie Magazine ging op spoedcursus. “In hop zit humulon. Tijdens het koken gaat deze zesring open naar een vijfring, isohumulon.”

Van een lijn op de grond tot felgekleurde veiligheidskleren: ook de chemie kan profiteren van inzichten uit de psychologie om mensen onbewust aan te zetten tot gewenst gedrag. Welkom in de wereld die nudging heet.

Even leek het erop dat chemisch technoloog Bart Lucassen de sector voorgoed had verlaten. Via een omweg houdt de redacteuronderzoeker van de Consumentenbond zich toch weer regelmatig met chemie bezig. “Collega’s worden sneller afgeschrikt door stofnamen en molecuulformules. Ik niet.”

Onderzoek van het RIVM laat zien dat er met een nieuwe test veel minder proefdieren nodig zijn. De zogeheten ééngeneratiestudie levert bovendien meer informatie op dan haar voorganger.

Op 24 november 2014 was het feest, want toen werd de Green Deal Take Back Chemicals ondertekend door overheid en initiatiefnemers. Wat betekent deze groene afspraak voor de chemie in Nederland? Steven Lemain, Royal HaskoningDHVprojectleider van het plan om fundamenteel anders met chemicaliën om te gaan, legt het uit aan de hand van zeven vragen en antwoorden.

Arné Dijksman gaf zijn beloftevolle baan bij Shell op voor het onderwijs. Hij geeft al bijna tien jaar les op een van de meest prestigieuze middelbare scholen van Nederland. Vanuit een lokaal dat bol staat van vooroorlogse nostalgie, inclusief mahoniehouten lessenaars en zwartgeblakerde bunsenbranders. "De leerlingen zijn elke dag anders, zelfs een lesuur is nooit hetzelfde.”"

Simon Rozendaal, Nederlands meest dwarse wetenschapsjournalist, schrijft in zijn nieuwe boek ‘Alles wordt beter! Nou ja, bijna alles’ dat het steeds beter gaat met de wereld, met dank aan chemie. “Natuurlijk heeft de chemische industrie een hoop ellende geproduceerd, maar nu is het een enorme bron van welvaart en prachtige producten.”

De chemie maakt op vrijwel alle vlakken serieus werk van de problemen waar de wereld mee geconfronteerd wordt. ‘Chemie biedt oplossingen’ is dan ook een vaak gehoorde kreet vanuit de VNCI en de Topsector Chemie. Maar welke concrete oplossingen biedt de chemie voor de ‘maatschappelijke uitdagingen’ nu en in de toekomst?

Welke subsidieregelingen zijn er allemaal voor chemiebedrijven? Wie kan waarvan profiteren? Aan welke eisen moet je voldoen? Chemie Magazine brengt het subsidielandschap in kaart.

Wie je ook spreekt en wat je ook leest: schaliegas, Bric-landen en de economische crisis komen altijd voorbij als zwaarden van Damocles voor de Europese chemische industrie. Maar hoe groot zijn die bedreigingen eigenlijk? Chemie Magazine zocht de nuances bij de verhalen, en stuitte op lege gasvelden, stagnerende groeitijgers en een sterke Nederlandse chemie vol toekomstperspectief.

Bijna twintigduizend mbo’ers, ruim vierduizend hbo’ers en vijfduizend academici. Zó groot is het tekort aan chemisch en procestechnisch personeel dat de industrie in 2020 verwacht. Dat blijkt uit het onderzoek van Duo Market Research en de VNCI dat tijdens de jaarvergadering werd gepresenteerd. Chemie Magazine dook in de cijfers, en laat zien waar de grootste gaten vallen onderweg van eerstejaarsstudent naar werknemer.

Veel ontdekkingen in de chemie klinken op papier als het ei van Columbus, maar in de praktijk blijkt het nog knáp lastig om deze geniale innovaties massaal aan de man te brengen. Hoe komt dat precies? Waar loopt het mis tussen de eureka-ontdekkingen en de praktijk van alledag? En wat kunnen partijen doen om die mismatch te voorkomen?

RIVM rapport:Q fever, caused by the bacterium C. burnetii, is a zoonosis with a worldwide distribution that affects both humans and animals. From 2007 to 2010, large community outbreaks of Q fever were observed in the Netherlands. In 2008 and 2009 source finding investigations were initiated by several Municipal Health Services, primarily on commercial dairy goat farms, to pinpoint potential sources for Q fever. In that same year, the Food and Consumer Product Safety Authority initiated a project to investigate if petting zoos were a potential source for human Q fever as well. Petting zoos showed insufficient C. burnetii DNA content for molecular typing (qPCR Cq values higher than 33) and were not considered an important source for human Q fever. However, 31 samples from eight out of 57 commercial dairy farms, involved in source finding investigations in 2009, showed a relatively high C. burnetii DNA content based on qPCR data for single copy target com1 (Cq values lower than 33). These samples were selected for molecular typing using a Multi-Locus Variable number of tandem repeat Analysis (MLVA). In this study we show that samples highly positive for C. burnetii DNA can be successfully typed using a multiplex MLVA assay. Three different MLVA types were found, based on six MLVA markers. On seven out of eight locations a single MLVA type was found. On one location a mixture of two types was observed within a number of samples. Our findings show that multiple MLVA types are present in the Netherlands, which is promising for future source finding investigations to identify potential sources. However, only a few different MLVA types have been determined in human and animal samples so far, which makes identifying transmission routes and sources of C. burnetii in the Netherlands still challenging.

RIVM rapport:Coxiella burnetii is a bacterium that causes Q fever, a zoonosis that affects large numbers of both humans and animals. From 2007 to 2010, large outbreaks of Q fever were observed in a rural area in the Netherlands. In 2009, field studies were started to investigate if C. burnetii DNA can be detected in aerosols on and in the near vicinity of Q fever affected farms. In 2010, these studies were continued in two areas studied in 2009, in the provinces of Noord-Brabant and Zuid-Limburg, to investigate if C. burnetii DNA was still present in aerosols in these areas. In both areas, the C. burnetii DNA content in aerosols obtained in 2010 seemed to have declined in comparison to data of the same locations visited in 2009. These data are in agreement with the observed reduction in the number of reported Q fever cases in 2010 in comparison to 2009. Possible explanations for this decline could be the start of a mandatory vaccination campaign for small ruminants in 2009 and the culling of pregnant animals on Q fever affected farms that started at the end of 2009. This data will be used in future investigations, in which we will combine molecular detection and typing methods for C. burnetii in aerosols with mathematical modelling to get more insight in the transmission of C. burnetii via aerosols and track (individual) sources for C. burnetii infection.