1. Harran ovası koşullarında değişik mısır genotiplerinin çinko gübrelemesine reaksiyonları ve çinko yetersizliğine dayanıklı genotiplerin seçimi
- Author
-
Özer, M. Sami, Çakmak, İsmail, and Diğer
- Subjects
Zinc ,Ziraat ,Fertilization ,Agriculture ,Harran Plain ,Maize - Abstract
oz DOKTORA TEZİ HARRAN OVASI KOŞULLARINDA DEĞİŞİK MISIR GENOTIPLERININ ÇİNKO GÜBRELEMESİNE REAKSİYONLARI VE ÇİNKO YETERSİZLİĞİNE DAYANIKLI GENOTİPLERİN SEÇİMİ M.SAMİ ÖZER ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPRAK ANA BİLİM DALI Danışman : Prof.Dr. İsmail ÇAKMAK Yıl: 1999, Sayfa: 142 Jüri : Prof.Dr. İsmail ÇAKMAK Prof.Dr. Rıfat DERİCİ Doç.Dr. Aydın GÜNEŞ Bu araştırma, Harran Ovası sulu koşullarında farklı çinko uygulamasının değişik mısır genotiplerinin dane verimlerine, dane ve yeşil aksamda başta Zn olmak üzere Fe, Mıı ve (Aı konsantrasyonlarına etkilerini belirlemek ve Zn eksikliğine dayanıklı genotipleri saptamak amacıyla yapılmış olup, 1994-1996 yılları arasında yürütülmüştür. Tesadüf bloklarında bölünmüş parseller, deneme deseninde 3 tekrarlamalı olarak yürütülen çalışmada; kontrol, topraktan çinko ve toprak + yapraktan çinko olmak üzere 3 ana konu ve 10 hybrid mısır genotipi de alt konular olarak ele alınmıştır. Yapılan varyans analizi sonucunda, çinko uygulamalarının mısır dane verimini istatistiki anlamda arttırmadığı görülürken, genotipler arasında ise, % 5 ve % 1 olasılıkla farklılıklar olduğu tespit edilmiş, çinko x genotip interaksiyonu ise önemsiz bulunmuştur. 3 yıllık araştırma sonunda; LG 55 (1344 kg/da), MF.714 (1336 kg/da), PX.74 (1284 kg/da) ve P.3377 (1267 kg/da) mısır çeşitleri en yüksek verim veren çeşitler olmuşlardır. Çinko uygulamaları, mısır yeşil aksamında ve danelerinde çinko konsantrasyonunu arttırmıştır. Topraktan + yapraktan çinko uygulaması, kontrole göre çinko konsantrasyonunu en fazla artıran konu olmuştur. Genotiplerin içerdikleri çinko konsaııtrasyonlarındaki farklılıkların ise; sadece bitkilerin genotipik özelliklerinin bir sonucu olarak ortaya çıktığı görülmüştür. Başka bir deyişle çinko uygulamaları mısır genotipleri arasında farklı etkiler oluşturmamıştır. Harran Ovası sulu koşullarında yapılan bu araştırma, çinko eksikliğinin ovada bitkisel üretimi sınırlayan önemli bir beslenme sorunu olmadığını ortaya koymaktadır. Ayrıca LG.55, MF.714, PX.74 ve P.3377 hybrid mısır çeşitlerinin, denenen çeşitler arasında Harran Ovası için en uygun çeşitler olduğu saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Çinko noksanlığı, çinko gübrelemesi, mısır, çeşit, Harran Ovası. ABSTRACT PhD THESIS REACTIONS OF DIFFERENT MAIZE GENOTYPES TO ZINC FERTILIZATION AND SELECTION OF TOLERANT MAIZE GENOTYPES TO ZINC DEFICIENCY UNDER IRRIGATED CONDITIONS OF HARRAN PLAIN M. SAMİ ÖZER DEPARTMENT OF SOIL SCIENCE INSTITUTE OF NATURAL AND APLLIED SCIENCE UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor : Prof.Dr. Ismail ÇAKMAK Year: 1999, Page: 142 Jury : Prof.Dr. Ismail ÇAKMAK Prof.Dr. Rıfat DERİCİ Doç.Dr. Aydın GÜNEŞ The research was carried out to find the effect of varied zinc (Zn) applications on grain yield and concentrationof Zn and Fe, Mn and Cu. It was also aimed to determine the Zn deficiency tolerant genotypes in Harran Plain conditions. Experiments were conducted with three replications between 1994-1996. The experimental design was split plots in randomized blocks. The main treatments were a) Control (without Zn application), b) Soil Zn anpplication and c) Soil+foliar application. The subtreatments were 10 hybred maize genotypes. The results showed that Zn applications statistically did not effect the yields of maize genotypes; however, the differences between the genotypes were significant by % 5 and % 1 confidences. Also Zn x genotypes interaction was not important. Among the genotypes LG 55 (1344 kg/da), MF.714 (1336 kg/da), PX.74 (1284 kg/da) and P. 3377 (1267 kg/da) gave the maximum yields. Zinc applications significantly increased the Zn concentrations of grain and leaves. However maize genotypes did not differ in Zn concentration in grain or leaves under different Zn applications. These result demonstrate that Zn deficiency is not a critical nutritional problem in maize growth in Harran Plain. LG.55, MF.714, PX.74 and P.3377 can be considered as suitable maize genotypes for the irrigated Harran Plain conditions. Key Words: Zinc deficiency, zinc fertilization, maize, genotypes, Harran Plain. II 142
- Published
- 1999