Search

Bu tez, Polonyalı pediatrist Dr. Janusz Korczak’ın, çocuklar ve çocukların hakları hakkındaki düşüncelerine dair bir değerlendirmedir. Tezde, Korczak'ın deneyimleri ve onun başta çocuğun saygı hakkı düşüncesi olmak üzere çocuklarla ilgili düşünceleri, günümüz çocuk haklarına etkisi bakımından ele alınmaktadır. Korczak, yirminci yüzyılın başında, çocuk haklarıyla ilgili çok az çalışmanın olduğu bir dönemde, Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin temel ilkeleri olan yaşama hakkını, gelişme hakkını, çocuğun üstün yararı ilkesini ve katılım hakkını ilk kez düşünenlerden biri olmuştur. Bu tezde, onun çocuklarla ve çocukların haklarıyla ilgili çalışmaları, çocuk haklarına katkısı bağlamında tartışılmaktadır., This thesis is an evaluation of Polish paediatrician Dr. Janusz Korczak's ideas about children and children's rights. The thesis discusses Korczak's experiences and his ideas about children, in particular the idea of the child's right to respect, in terms of their impact on children's rights today. Korczak was one of the first to consider the fundamental principles of the Convention on the Rights of the Child: the right to life, the right to development, the best interests of the child, and the right to participate, at the beginning of the twentieth century, at a time when there was little work on the rights of the child. In this thesis, his work on children and children's rights is discussed in the context of his contribution to children's rights.

Bu çalışmada eğitim hakkı açısından ezberci eğitim ele alınmaktadır. Tür olarak sadece insana ait olanaklar, insanın değerini oluşturur. İnsan hakları, bu olanakları gerçekleştirme istemlerinden doğar. İnsanın biyopsişik varlık bütününde bulunan olanakların açığa çıkarılarak gerçekleştirilmesi ve geliştirilmesi, onun eğiten ve eğitilen bir varlık olma olanağıyla ilgilidir. Eğitimde insana nasıl bakıldığı önemlidir. Eğitim sistemlerinin temeline konan insan görüşü, eğitim içeriklerini, yöntemlerini ve uygulamalarını belirler. Ezberci eğitimde kişilere birtakım değer yargılarından, önyargılardan, koşullanmalardan, ideolojik veya politik etkenlerden yola çıkılarak ezbere değerlendirme yapması öğretilir. Böyle bir eğitim anlayışıyla yetişen kişiler, doğru değerlendirme yapamaz ve ezbere değerlendirmelerle değer harcanmalarına neden olabilir. Ezberci eğitim, eğitim hakkını koruyamaz. Üç bölümden oluşan bu çalışmanın birinci bölümünde felsefî antropolojinin bilgileri ışığında, insanın özellikleri ve onun eğitilebilir bir varlık olması üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde eğitim, bir insan hakkı olarak ele alınmış ve eğitime belli başlı yaklaşımlar etkilerinin görüldüğü dört ülke üzerinden anlatılmıştır. Üçüncü bölümdeyse ezberci eğitimin nasıl bir eğitim olduğu, nedenleri ve bazı sonuçları Türk eğitim sisteminden örneklerle açıklanmıştır., In this study, rote-based education is discussed in terms of the right to education. Only the potentialities of the human being as a species constitute the value of the human being. Human rights arise from the will to actualize these potentialities. Revealing, actualizing and developing these potentialities in the human being as a biopsychic being, is related to its being an educating and educated being. In education, the way of looking at the human being has a special significance. This way of looking underlying educational systems determines the content, as well as the methods and practices of these systems. In rote-based education individuals are taught to make evaluations based on prevailing value judgements, prejudices, conditionings, and ideological or political factors. Individuals educated with such a conception of education are not able to make right evaluations and thus may cause waste of value due to rote-based evaluations. Rote-based education cannot protect the right to education. The first part of this study, which consists of three parts, deals with the characteristics of the human being ̶ including its being an educating and educated being ̶ in the light of the knowledge of philosophical anthropology. In the second part, education is examined as a human right and certain approaches to education are explained on the base of the systems of four countries where their effects are seen. In the third part, the specificity of rote-based education, its causes and some of its consequences are dealt with on the base of examples from the Turkish educational system.

Tezin konusu, Yeni Sosyal Hareketler Bağlamında Türkiye’de Su Hakkıdır. Tezde suyun insan hayatına etkileri, insan hakları nosyonu çerçevesinde su hakkı konusundaki hukuksal süreçler ve uluslararası sözleşmelerin bu meseledeki kapsayıcılığı ele alınmıştır. Su hakkı kavramı, küresel su politikaları kapsamında neoliberal yaklaşım ve insan hakları yaklaşımı çerçevesinde karşılaştırmalı olarak açıklanmıştır. Bu iki yaklaşıma etki eden tüm faktörlerin değerlendirilmesi çerçevesinde su kaynaklarına müdahaleler ve çevresel etkileri ele alınmıştır. Bu çalışmada, su kaynakları üzerinde uygulanan özelleştirme politikaları ile hidroelektrik santrali (HES) ve madencilik faaliyetlerinin ekosisteme verebileceği olası zararlar üzerinde durulmuştur. Ekosistemin, su kaynaklarının ve canlı yaşamının zarar görmesinin çevresel ve toplumsal sorunlara yol açabileceği belirtilmiştir. Bu bağlamda suyun metalaşma süreci insan hakları ihlali kapsamında değerlendirilmiştir., The subject of the thesis is the Right to Water in Turkey in the Context of New Social Movements. The effects of water on human life have been expressed as the legal processes of the notion of human rights and the inclusiveness of international agreements. The concept of the right to water, the neoliberal approach and the human rights approach are explained comparatively within the scope of global water policies. In the framework of the evaluation of all the factors affecting these two approaches, interventions to water resources and their environmental effects are discussed. This study emphasises the privatization policies applied to water resources, the potential damages of Hydroelectric Power Plants (HEPP) and mining activities to the ecosystem. It has been stated that the damage to the ecosystem, water resources and living life can lead to environmental and social problems. In this context, the commodification process of water has been evaluated within the scope of human rights violations.

İnsan hakları her tek insanın sadece insan olduğu için sahip olduğu, insanın değer ve onuruna yaraşır şekilde muamele etmesini ve görmesini talep eden etik ilkelerdir. Bu tanımdan hareketle kadınların hiçbir ayırımcı muameleye maruz kalmadan başta çalışma hakkı gibi temel insan haklarından erkeklerle eşit oranda faydalanması gerektiği görülmektedir. Kadınlar çalışma yaşamına II. Dünya Savaşı sonrasında erkek işgücünün savaşta yer alması sebebiyle katılmış ve birtakım meslek gruplarında istihdam edilmeye başlamıştır. Günümüzde kadınlar sahip oldukları birçok rolü koruyarak istihdamda rol almaya çalışmaktadırlar. Kadınların işgücüne katılımları, toplumsal kalkınmanın önemli bir ögesidir. Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranları erkeklere kıyasla oldukça düşüktür. Dünyada genel olarak kadın istihdamı dikkate alındığında Türkiye’nin oldukça geride kaldığı görülmektedir. Çalışmada, çalışma hakkının diğer birçok hakta söz konusu olduğu gibi “hak” ve “insan” kavramlarının üzerine inşa edildiği vurgulanacaktır. Bu kapsamda çalışma hakkı, insan hakları ve kadınların insan hakları bağlamında değerlendirilecektir. Bu tez çalışmasının amacı kadınların iş bulma ve işte yükselmede karşılaştığı sorunlar ve istihdama katılamamaları sorununu Türkiye özelinde incelemek; kadının istihdamda daha fazla rol alabilmesi için öneriler sunmaktır., Human rights are ethical principles that every person has just because they are human being and demand that people must be treated and must treat in a way that is worthy of their dignity. Based on this definition, it seems that women should benefit from basic human rights, such as the right to work, on an equal basis with men, without being subjected to any discriminatory treatment. Women entered working life after the World War II, due to male workforce participated in the war and began to be employed in some occupational groups. Today, women are trying to take a role in employment by preserving the many roles they have. Women's participation in the workforce is an important element of social development. The labor force participation rate of women in Turkey is quite low compared to men. Considering women's employment in the world in general, it is seen that this rate is very low in Turkey. In this thesis, it will be emphasized that the right to work, like many other rights, is built on the concepts of "right" and "human". In this context, the right to work will be evaluated in the context of human rights and women's human rights. The aim of this thesis is to examine the problems faced by women in finding and promoting employment and their inability to participate in employment in Turkey; to offer suggestions for women to take a more role in employment.

Yoksulluk, dünya üzerinde çok fazla insanın etkilendiği en büyük sorunlardan biridir. Ekonomik krizler, salgınlar, iklim değişikliği, doğal afetler gibi kriz durumlarında yoksulluğun şiddeti ve yoksulluğu yaşayan insan sayısı artmaktadır. Bu tezin temel sorunu yoksulluktur. Yoksulluk, bir durum olarak saptanmaya çalışılacak ve yoksulluk durumunun değerlendirmesi, İoanna Kuçuradi’nin etik üzerine çalışmalarında belirlediği durum değerlendirmesi bağlamında yapılacaktır. Yoksulluk durumu, insan hakları yaklaşımıyla ele alınacaktır. Yoksulluk, temel insan hakları ihlallerine sebep olan, sonuçları yaşama hakkı ihlaline kadar gidebilen bir durumdur. Bu çalışma, yoksulluk durumunu, felsefi etik değer bilgisiyle değerlendirmesi açısından, yoksulluk sorununu ele alan literatürdeki diğer çalışmalardan ayrılmaktadır. Bu çalışmanın, yoksulluk durumunun insan haklarıyla ilgisini kurması ve küresel ekonomik sistemin sebep olduğu bu durumun değişmesi için nelerin yapılabileceğini tartışması bakımından, yoksulluk sorunun çözümünde fikir vermesi amaçlanmaktadır., Poverty is one of the most important problems in the world which affects so many people. Crises like economic crisis, epidemics, climate change, natural disasters deepen the poverty and rise the number of people live on poverty. The main problem of this thesis is poverty. Poverty will be stated as a situation and evaluation of this situation of poverty will be done in the context of evaluation of a situation according to Ioanna Kuçuradi’s ethics. The situation of poverty will be addressed with human rights approach. Poverty is a situation which causes basic human rights violations which might even cause the violation of the right to live. This study differs from other studies in the literature which addresses the problem of poverty by discussing the situation of poverty with knowledge of value in philosophy of ethics. This study aims to provide insight into the solution of the poverty problem in terms of relating the situation of poverty with human rights and discussing what can be done to change this situation caused by the global economic system.

Kadınların toplumsal yaşamın her alanına eşit şekilde katılımı, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanabilmesi ve insan haklarına dayalı bir toplum düzeni oluşturulabilmesinin ön koşuludur. Özellikle siyasal alanda kadınların erkeklerle eşit oranda temsil edilmesini sağlamak ve buna bağlı olarak temelde bir insan hakkı olan devlet yönetimine katılma hakkının kadın ve erkeğe eşit olarak sağlanması bu konuda atılması gereken önemli adımlardan biridir. Kişilerin siyasal hakları da bir insan olanağının gerçekleşmesine yönelik talepler olduğundan bir grubun, özellikle de kadınların bu olanaklarından doğrudan ya da dolaylı olarak mahrum bırakılmamaları, insan hakları düşüncesinin bir gereği olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tezin amacı, geçmişten günümüze kadar olan süreçte TBMM'de kadınların siyasi temsil adaletsizliği sorunlarını ortaya koyarak, etik ve felsefi antropoloji temelli insan hakları bağlamında bir değerlendirme yapmaktır. Bu bağlamda, tezin esas amacı tespit edilen problemlerin giderilmesi, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve insan haklarına dayalı bir toplum düzeninin oluşturulması açısından, kota uygulamalarının etkisini tartışmaktır., Women’s equal participation in all areas of social life is a prerequisite to ensure gender equality and establish a social order based on human rights. In particular, it is important to ensure that women are represented equally with men in the political arena and to provide both men and women the right to participate in the state administration, which is basically, a human right. Because the political rights of individuals are also demands for the realization of a human potential, the fact that a group, especially women, is not directly or indirectly deprived of realizing this potential, is a requirement from a human rights perspective. The aim of this thesis is to address the injustice women suffer in terms of political representation within the Turkish Grand National Assembly and to assess the situation from the perspective of human rights based upon ethics and philosophical anthropology. The thesis particularly aims to discuss the efficacy of political quotas for ameliorating the political predicament of women, ensuring gender equality and establishing a social order based on human rights.

Teknolojik gelişmelerin de etkisiyle, yıkım gücü ve insanların olduğu kadar diğer canlıların yaşamları üzerindeki—çatışma bittikten sonra da devam eden—olumsuz etkileri açık olan savaşların çok boyutlu insan hakları ihlallerine yol açtığı tartışmasızdır. Bu hak ihlallerinin geri döndürülmesi çok zor olan sonuçlarından en fazla etkilenen grubun savaş mağduru çocuklardan oluştuğunu ileri sürmek pek de yanlış olmayacaktır. İnsan ve çocuk haklarının önemi ve korunmasının gereğini ortaya koyan çok sayıdaki uluslararası belge, bildirge ve anlaşmanın varlığı bunlara taraf olan devletlerin dahi insan haklarını koruma ve ihlalleri önleme yönünde başarılı olmalarını sağlayamamaktadır. Etik temelli felsefi antropolojinin yaklaşımı göz önüne alındığında, insan haklarının merkezinde insan olanaklarının değeri üzerine temellenen insanın değerinin yer aldığı görülür. İnsanın değeri, değerleri ve hakların bilgisel temellendirmesi, hakların korunmasının gerekliliğinin ve insanlık için öneminin anlaşılmasının ilk şartıdır. Aynı derecede önemli bir şart ise bu farkındalığın sonucu olarak hakların korunmasının istenmesidir. Bunu yapacak olanlar ise bilgide temellenmiş istemesi olan kişilerdir. Bu çalışmanın amacı, savaş nedeni ile insana yakışır bir yaşam sürme imkanları engellenen/ellerinden alınan, diğer bir deyişle, en temel hakları ihlal edilen çocukların örneği üzerinden insan hakları konusunu ele almak, hak ihlallerini engellemede uluslararası belgelerin ve anlaşmaların tek başlarına yetersiz kaldıklarının altını çizmek ve felsefi antropoloji temelli yaklaşımın önemini ve dönüştürücü etkisini göstermektir., It is indubitable that wars give rise to multi-dimensional human rights violations, especially due to their destructive power, ever increased with new technological developments and to the negative ongoing effects on all living beings even when the war ends. It will not be wrong to claim that the most affected group from such consequences as the (mostly) irreversible violations of rights caused by wars are children. The many international documents, declarations and conventions on the importance of rights and the requirement to protect human and children's rights fail to ensure successful protection of human rights and the prevention of violations, even in countries that have ratified those documents. From the point of view of the ethically-based philosophical anthropology, at the center of human rights lies the value of the human being, itself grounded on the value of human potentialities. The first condition for grasping the need to protect human rights as well as its urgency for humanity is the epistemological grounding of the value of the human being and of its values. An equally important requirement is to sincerely will the protection of rights as a result of this awareness. The aim of this study is to address the issue of human rights through the example of children whose most fundamental rights are being violated because of the wars, to emphasize that internation documents and agreements alone, are not sufficient to prevent human rights violations, and to show the importance and the transformative effect of the philosophical anthropology-based approach.

Ayrımcılık bir insan hakları ihlalidir. Yaşlı ayrımcılığı ise insanların yaşları nedeniyle uğradıkları bir ayrımcılık türüdür. Giderek yaşlanan dünyada ve ülkemizde, yaşlı nüfusun toplumsal açıdan gerek sosyoekonomik bir yük, gerekse bakım sorunu olarak değerlendirilmesi, tek tek kişi eylemlerinde veya üretilen sosyal politikalarda yaş temel alınarak sergilenen olumsuz tutum ve eylemlere dönüşmesi yaşlı ayrımcılığına yol açmaktadır. Diğer yandan her türlü kamu hizmetinde insan hakları taleplerinin gerçekleştirilmesi gerekliliği söz konusudur. Bu taleplerin karşılanmadığı ya da yerine getirilmediği durumlarda insanlar insansal olanaklarına erişmek bakımından engellenmiş olacaklardır. Bu araştırmada ise yaşlılık dönemine ilişkin geliştirilmiş sosyal hizmet politikalarından birisi olan kurum bakımı hizmet modellerinden huzurevinde çalışan personellerin yaşlılara karşı tutumları, ayrımcı muamele kapsamında insan hakları açısından incelenmiştir. Yapılan araştırma verilerinin sonuçlarına göre evde yaşlı kişi ile birlikte yaşama ve cinsiyet faktörünün ayrımcı muamelede bulunma durumunu etkilediği saptanmıştır. Bu ayrımcı muameleler, en çok yaşlının yaşamını sınırlama hususunda karşımıza çıkmaktadır., Discrimination is a human rights violation. Ageism a sort of discrimination that people sustain because of their ages. The world and our country are getting old gradually. Elderly population is evaluated in terms of social as socioeconomic burden and care problem. Exposing aged - based negative attitudes cause ageism from one by one person acts and produced social politics. On the other hand it is in question achieving the necessity of human rights requests in every civil services. People might be deprived of reaching humanely opportunities when the demands aren't satisfied or carried out. In this research staffs' attitude which is one of the developed social work politics that developed about senescence term of institution care service models in nursing home is researched as discriminative treatment. According to the research data’s results it has been determined that living with an elderly person at home and gender factor affect being in discriminatory treatment. These discriminatory treatments are mostly encountered to limit of the elderly person’s life.

İnsan hakları, her tek insanın sadece insan olduğu için sahip olduğu insansal olanakları gerçekleştirirken hiçbir engelle karşılaşmamasına ilişkin istemler ya da her tek insanın, insanın değerine ya da onuruna layık şekilde muamele etmesini ve muamele görmesini talep eden etik ilkeler olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımdan hareket edildiğinde, kadınların insan haklarının da her kadın-insanın, sadece insan olduğu için sahip olduğu olanakları gerçekleştirirken hiçbir engelle karşılaşmamasına ilişkin istemler olduğu; her kadın-insanın onurunun ya da değerinin gerektirdiği şekilde muamele etmesi ve muamele görmesini talep eden etik ilkeler olduğu görünürlük kazanmakta, bu bağlamda kadınların insan haklarının insan hakları bütününden ayrı tutulmaması gerektiği anlaşılmaktadır. Ancak insan haklarının neyin istemleri olduğuna ilişkin bilginin yaygınlık kazanmamış olması, yerleşik olmaması ve tam anlamıyla kavranıp benimsenmemesi ayırımcılık, özcülük, toplumsal cinsiyet eşitsizliği gibi olgulara sebebiyet vermekte ve insan hakları ihlallerini kadınlar özelinde çok daha görünür kılmaktadır. Diğer taraftan, bu olguların toplumsal sistemde belirleyici olan iki güç olarak medya ve siyaset aracılığıyla çok çeşitli şekillerde, gizil ya da açık olarak yeniden üretildikleri bir sorunsal olarak göze çarpmaktadır. Sözü edilen sorunsaldan hareketle yürütülen bu çalışma, insan haklarının kadınlar için de gerçeklik kazanması bağlamında, kadınların insan haklarını medya ve siyaset bağlamında ele almaktadır., Human rights can be defined as demands asking that no human being be prevented from realizing his/her human potentialities they have just by virtue of being human. In that sense, human rights are ethical principles demanding that each and every individual human treat and be treated in terms of human value or dignity. Based on this definition, it follows that women’s human rights are also such demands concerning women. In other words, women’s human rights should not be considered to be separate from human rights. However, due to the lack of knowledge as to what human rights are, what sort of demands they are or why they should be adopted, discrimination, essentialism and gender inequality is widespread around the world, leading to various sorts of human rights violations , especially in the case of women. On the other hand, there is no doubt that media and politics, as two determinant forces in the social system, have a determining role in shaping—either directly or indirectly—perceptions on women, making it clear that their influence asks for careful examination. With this in mind, his thesis intends to discuss the role of media and politics in reproducing discrimination of women and in terms of women’s human rights.

This thesis examines, how on the ground of the evaluation view in Ioanna Kuçuradi's book, İnsan ve Değerleri, written in 1971, cause the violation of a fundamental right such as the right to a fair trial, in the example of Rosenbergs Trial. The claim of this thesis is to show how and why the right to a fair trial which is included in many international conventions, is violated even today, by making use of Ioanna Kuçuradi's published books, especially her book: Ethics, Bu tez İoanna Kuçuradi’in 1971 yılında kaleme aldığı İnsan ve Değerleri adlı kitabında yer alan değerlendirme görüşü temelinde, insanların adil yargılanma hakkı gibi temel bir hakkının ihlal edilmesine nasıl sebebiyet verdiğini Rosenbergler Davası örneğinde incelemektedir. Bu tez, İoanna Kuçuradi’nin başta Etik kitabı olmak üzere yayınlanmış kitaplarından faydalanarak birçok ulusalararası sözleşmede yer alan adil yargılanma hakkının günümüzde dahi nasıl ve neden ihlal edildiğini göstermektir.

İnsanı insan yapan şeyin ne olduğu hakkında en yaygın kanı, insanın akıl sahibi bir varlık oluşudur. İnsan hakları kavramının ne anlama geldiği hakkında çok farklı düşünceler olmakla birlikte, insan hakları üzerinde en çok birleşilen nokta, insan haklarının insanın sırf insan olduğundan dolayı sahip olduğu haklar olmasıdır. Akıl sahibi olmayı insan için ayırt edici bir özellik olarak görmek, aynı zamanda felsefenin insan kavrayışına uygun düşmektedir. Felsefî düşüncenin bir başarısı olan insan hakları fikri de temelini bu kavrayışta, yani akıl sahibi olan insanda bulur. Bu çalışmada, insan haklarının temellendirilmesi ve korunmasında aklın kendi başına yeterli olup olmadığı sorusu ele alınmaktadır. Bunun için, insan hakları fikrinin gelişiminde önemli rol oynayan iki filozof olan Locke ve Kant’ın insan doğasıyla ilgisinde akıl, değer ve özgürlük görüşleri karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Bu çalışmanın amacı, iki filozofun akıl görüşlerinin insan hakları fikrini kavramlaştırmada, temellendirmede ve insan haklarını korumada yeterli olup olmadığını anlamaktır. Bu amaçla, çalışmanın birinci bölümünde her iki filozofun akıl görüşleri ele alınmakta ve akıl görüşlerinin farklılıkları ortaya konmaktadır. Bundan sonra, filozofların değer görüşleri Kuçuradi’nin değer görüşü ve Özcan’ın kişi ve birey arasında yaptığı ayrımdan yararlanarak incelenmekte ve böylece Locke ve Kant’ın akıl görüşlerindeki farkların değer anlayışlarına etkisi açığa çıkarılmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde, Locke ve Kant’ın insan haklarının temeline yerleştirdikleri insan görüşlerinin insan hakları anlayışlarını nasıl şekillendirdiği konu edinilmekte, bunun için de filozofların, insan haklarının temeline yerleştirdikleri insan görüşleri aydınlatılmaktadır. Böylece, bu filozofların, insan haklarının ne olduğuna, niçin var olduğuna ve insan haklarını korumada aklın rolüne ilişkin düşünceleri ortaya konmaktadır. Sonuç olarak, insan haklarının sırf akla dayanarak temellendirilemeyeceği ve sınırları tam ve doğru çizilmiş bir insan hakları kavramına bu şekilde ulaşılamayacağı gibi, bu filozofların akıl görüşlerine dayanarak insan haklarının korunamayacağı düşünülmektedir. Buna karşılık, insan haklarının temellendirilmesi ve korunmasına ilişkin Locke ve Kant’ta saptadığımız problemleri Kuçuradi’nin insan hakları anlayışına ve bu anlayışın temelinde yer alan etik ve insan görüşüne dayanarak çözülebileceği düşünülmekte ve bu düşünce nedenleriyle birlikte ortaya konmaktadır., The most common belief associated with what makes humans human is that they are beings of reason. Although there are very different thoughts about what the concept of human rights means, the most agreed point on human rights is that human rights are rights that human beings have just because they are humans. At the same time, it is appropriate for the philosophical understanding of the human being to see reason as a distinctive feature of this being. The idea of human rights, which is an achievement of philosophical thought, also finds its foundation at this understanding, that is, the human being as a rational being. This study aims to examine whether reason is sufficient on its own for the foundation and protection of human rights. To achieve this aim, two prominent philosophers’, Locke and Kant’s, views of reason, value and freedom are compared in their connection with human nature. For this aim the study tries to determine whether the views of these philosophers on reason are sufficient for the foundation and conceptualization of human rights notion and the protection of human rights. The first part of this study focuses on both philosophers’ views on reason and shows the differences between them. Furthermore, Locke and Kant’s views on value are studied in connection with Kuçuradi’s view on values and Özcan’s distinction between person and individual. Thus, the impact of the difference between Locke’s and Kant’s views of reason on their value conception are revealed. The second part of this study examines how Locke’s and Kant’s views on the human being shape their human rights approaches and for this reason their views on the human being are clarified. In this connection, their thoughts regarding the meaning of human rights, the reason for their existence, and the role of reason in the protection of human rights are also presented. As a result, it is thought that human rights cannot be founded on reason and that reason is not sufficient for shaping an adequate human rights concept. Besides, it is concluded that it would not be possible to protect human rights by depending on these philosophers’ views on reason. Moreover, it is understood that the philosophers’ views on reason do not help much to the protection of human rights. Yet, the problems, which we discovered, concerning Locke’s and Kant’s views on the foundation and protection of human rights, can be solved. They can be solved by Kuçuradi’s view of human rights and her views on ethics and the human being, which constitute the basis of this view. We attempted to justify this claim.

Mülteci sorunu bütün insanlığı ilgilendiren, giderek büyüyen, insani, ekonomik, siyasi bir sorundur ve temel insan hakları ihlallerine sebep olmaktadır. Bu sorun, özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, yaşadıkları yerden ayrılmak zorunda kalan, ülkesini terk eden insan sayısının artmasıyla birlikte daha da önemli hale gelmiştir. Son yıllarda yaşanan suriyeli mülteci krizi, ülkemizi ilgilendirdiği gibi aynı zamanda bir “insanlık krizi”dir. Çalışmanın amacı, bugün dünyadaki en büyük insan hakları ihlallerini kapsayan mülteci sorununun, insan-yurttaş ayrımından kaynaklandığı düşüncesinden hareketle, yurttaş olmanın insan olmanın önüne konulduğu durumlarda, en temel insan haklarının dahi ulaşılamaz olduğunu göstermektir. Bu çalışmada İoanna Kuçuradi’nin insan onuruna dayanan insan haklarının aynı zamanda etik davranış ilkeleri olduğu anlayışından hareketle, insan haklarının insan olan herkese sağlanması gerektiği, bununla birlikte Hannah Arendt’in mültecilik deneyimi ve düşünürün “insan haklarının paradoksu” olarak tanımladığı durum üzerinde durularak, yurtsuzluk deneyiminin yarattığı “yeryüzünün posası” olarak tanımlanan insanların, yani mültecilerin haklara sahip olma hakkı ele alınacaktır., The refugee problem is a growing humanitarian, economic and political problem concerning all humanity and it causes fundamental human rights violations. Especially after the Second World War, this problem has become even more important, with the increase in the number of people who had to leave their countries. The Syrian Refugee crisis experienced in recent years, concerns not only our country but also is a “humanitarian crisis”. The aim of this study is to show that in cases where being a citizen is given priority to being a human, even the most basic human rights are beyond reach. In this study, starting from Ioanna Kuçuradi’s view which is human rights, that are based on human dignity, are also ethical principles, we shall claim that human rights should be provided to all human beings without exception. In addition, Hannah Arendt's experience on refugees and the situation defined by the thinker as “the paradox of human rights" will be emphasized and the equality of rights of the refugees, who are defined as “the dregs of the earth”, will be underlined.

Betimsel desenle tasarlanan bu araştırmada literatür taraması yapılarak eğitimle düzeltilebilir insan davranışları ve insan hakları hakkında kuramsal ve pratik yaklaşımlar belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen literatür, insanın doğasıyla ilgili klasik dönem felsefecilerinin bakış açıları, insanın eğitimi, insanın değeri ve insan hakları ana başlıkları altında irdelenmiştir. Çalışmada insanın doğası gereği değerli olduğu ve doğumla birlikte haklara sahip olduğu ortaya konulmuştur. Klasik dönem felsefecilerinin hem insanın doğası hem de eğitimiyle ilgili görüşlerinin karşılaştırmalı ele alındığı çalışmada eğitimle insanın değişebileceğine yönelik görüşlere ulaşılmıştır. Literatür incelendiğinde insanın doğumla birlikte sahip olduğu hakların “insan hakları” olarak isimlendirildiği tespit edilmiştir. Bu haklar insanın en tabi ve sadece insan olmasından kaynaklı haklarıdır. Toplumun insan haklarını koruma ve kollama hakkında bilinçsizliğinin insan hakları ihlaline sebep olduğu görüşleri tespit edilmiştir. UNICEF ve BM insan hakları ihlalini önlemek için toplumları bilinçlendirme eğitimi tavsiye etmektedirler. Bu konuda her ne kadar düzenli bir çalışma yürütülse de, insan hakları eğitim programlarının, öğretim materyallerinin, eğitim ortamlarının ve öğretmen davranışlarının etkililiğini artırmaya yönelik çalışmalara ihtiyaç duyulduğu anlaşılmıştır. Bu çalışma, araştırmacılara literatür desteği sunacağı ve son yıllarda sıklıkla tartışılan insan haklarının korunması sorularına cevap aranmaya çalışılacağı için faydalı ve güncel değere sahiptir., In this research designed with a descriptive pattern, a literature review was conducted to determine theoretical and practical approaches about human behavior and human rights that can be corrected by education. The obtained literature is examined under the main topics of the philosophers of classical era regarding human nature, human education, human value and human rights. In the study, it was revealed that human is valuable by nature and has rights with birth. In the study in which the philosophers of the classical era are examined comparatively about both the nature and education of human, opinions about the change of the human were reached through education. When the literature is analyzed, it has been determined that the rights that human has with birth are named as “human rights”. These rights are the most natural and only human rights. It has been determined that the unconsciousness of the society about protecting and protecting human rights causes violations of human rights. UNICEF and the UN recommend training to raise public awareness to prevent human rights violations. Although a regular study was carried out on this subject, it was understood that studies were needed to increase the effectiveness of human rights education programs, teaching materials, educational environments and teacher behaviors. This study has a useful and up-to-date value as it will provide researchers with literature support and seek answers to the questions of protection of human rights, which have been discussed frequently in recent years.

Kendiliğinden doğan düzen (spontaneous order), çağımızda serbest piyasa savunucuları tarafından düşüncelerinin temeline yerleştirilen, kendiliğinden gelişen ve büyüyen düzen anlamını taşımaktadır. Bu düzenden hareketle ortaya çıkan bireysel özgürlük (personal liberty), serbest piyasa (free market) ve sınırlı devlet (limited state) düşünceleri, Friedrich August von Hayek tarafından sistemleştirilmiş bir sosyal teori olarak karşımıza çıkmaktadır. Kendiliğinden doğan düzen düşüncesinin oluşturduğu sosyo-ekonomik düzenle talep edilen siyasal düzenin, yani sınırlandırılmış devlet düşüncesinin, İoanna Kuçuradi’nin insan hakları görüşündeki, hakları doğrudan ve dolaylı olarak koruyan devlet düşüncesiyle çatışmaktadır. Kendiliğinden doğan düzen düşüncesinde, serbest piyasanın koruyucusu olarak ele alan sınırlı devlet görüşü, bireylerin yalnızca çıkarlarının koruyucusu olarak düşünülmesi sebebiyle sosyal adaletsizliğe sebep olmaktadır. Kuçuradi’nin insan hakları düşüncesinden hareketle ortaya koyduğu devlet düşüncesinin, Hayek’in düşüncesinde oluşturulmuş düzene, yani bir anlamda müdahaleci devlet düzenine karşılık gelmesi, bu iki düşüncenin yaşadığı çatışmanın boyutu hakkında fikir vermektedir. Bu çalışmada, Hayek tarafından sosyal, iktisadi ve siyasal teori haline getirilen “kendiliğinden doğan düzen” düşüncesi incelenecektir. Hayek’in tarif ettiği düzen şekli, insanın doğal yanına hitap ederken, tür olarak ayırt edici özellikleri düşüncesini dışarıda bırakmaktadır. Kuçuradi’ye göre, tür olarak insanın değerinin korunmasının ön koşulları, insan haklarından geçmektedir ve dolayısıyla Hayek, Kuçuradi’yle çatışmaktadır. Çalışmada Hayek’in teorisi ve Kuçuradi ile çatışması tartışılacaktır., The meaning of the Spontaneous Order which is a keystone of the thoughts of the supporters of free market is the order which is developing and growing spontaneously. Thoughts like personal liberty, free market and limited state which arise from this order, is a social theory which is systematized be Friedrich August Hayek. The political order which is required by the economic order of the Spontaneous Order, in other Word the limited state, contravenes with the idea of the state which protects, directly or indirectly the human rights at the Ioanna Kuçuradi’s opinion about the human rights. The idea of the limited state which is the protector of the free market according to Spontaneous Order opinion, leads to the social injustice because it is a protector only for the interests of individuals. The opinion about the state which arises from the human rights opinion of Ioanna Kuçuradi is the intrusive state according to Hayek’s order. This point shows the dimensions of conflict between the two opinions. In this study, it will be examined the idea of “Spontaneous Order” that turned into a social, economic and political theory by Hayek. Hayek’s description appeals to the natural side of human and sets aside the idea of human’s differential feature as a species. According to Kuçuradi, prior condition of protection of human dignity as a species is attached to human rights. Therefore Hayek conflicts with Kuçuradi. This conflict and Hayek’s theory will be discussed in this study.

Bu tezin amacı, insanın değerinin bilgisinin mülteci haklarının korunmasında nasıl bir öneme sahip olduğunu Suriyeli mültecilerin yaşadıkları ayrımcı-dışlayıcı deneyimler ve hak ihlallerini tespit eden alan araştırması ile ortaya koymaktır. Bu araştırmanın ortaya çıkmasına neden olan problem, insan hakları ihlal edildiği için göç etmek zorunda olan mültecilerin korunmasında insan haklarının temel alınmamasıdır. Misafir söyleminin Suriyeli mültecilerin kalıcılığı karşısında ötekileştirmeye yol açmasına sunduğu zeminin, Suriyeli mültecilerin gündelik yaşamda ve kamusal alanda temel hizmetlere erişimlerinde hak ihlallerine maruz kalmasına neden olabileceği problem edinilen bu tezde misafir söyleminin gündelik hayata nasıl yansıdığı araştırılmıştır. Bu tezde mültecilerin yaşadıkları insan hakları ihlalleri, Kuçuradi’nin insan hakları görüşü temel alınarak, insanın değeri ve onurunu korumayı amaçlayan insan olanaklarının gerçekleşebileceği koşulların korunmasının gerektirdikleri ortaya konarak ele alınmıştır. Tez kapsamında, Suriyeli mültecilerin insan hakları sorunlarının yansımalarını görmek için Sultanbeyli’de alan araştırması yapılmıştır. Yapılan derinlemesine görüşmelerde, Türkiye’de siyasilerin misafir söylemini sorumluluk almaktan kaçınmak için gündeme getirdikleri ve kalıcılık ile birlikte misafir söyleminin anlamını yitirdiği bulguları elde edilmiştir. Bulgular arasında misafir söyleminin yerel halkın Suriyeli mültecileri tanımlama şeklini de belirlediği görülmüştür. Araştırmada misafir söyleminin oluşturduğu zeminden dolayı sosyo-ekonomik, kültürel ve mekânsal problemlerin kaynağı olarak Suriyeli mültecilerin görülmesinin toplumsal yaşamda bir “Suriyeli” yargısının oluşmasına sebebiyet verdiği görülmüştür. Etnik bir ayrımcılığa da işaret eden bu yargının misafirperverliğin perde arkasında inşa edilen etnik-kültürel bir hiyerarşinin oluşmasına neden olduğu tespit edilmiştir. Bu hiyerarşinin izleri gündelik yaşamda oluşturulan stereotipler, dışlayıcı söylem ve tahammülsüzlük örnekleri gibi farklı şekillerde görülmektedir. Elde edilen bulgulardan biri de Suriyeli mültecilerin temel haklara erişimlerinde “Suriyeli” yargısı ile karşılaşmalarıdır. İş piyasasında Suriyeli mültecilerin yerel halkı işlerinden etmekle suçlanmaları, ucuz işgücü olarak görülmeleri ve kayıtdışı çalışmaları; barınma imkanlarına erişimde yerel halkın Suriyeli mültecilere kiralık ev vermek istememeleri, yüksek ev kiraları talep etmeleri; eğitim hizmetlerine erişimde, dil sorunu, “Suriyeli” yargısı nedeniyle kimliği inkar veya gizleme ve önyargılar elde edilen bulgular arasındadır. Araştırmada sağlık hakkı görece en ulaşılabilir hak olarak ortaya çıkmış olsa da bu alanda da “Suriyeli” yargısı ile karşılaşılmaktadır., This thesis aims to reveal the importance of the knowledge of human value in the protection of refugee rights through a field study that identifies the discriminatoryexclusionary experiences and rights violations experienced by Syrian refugees. The problem that has led to the emergence of this research is that the protection of refugees who have to migrate due to the violation of their human rights is not based on human rights. The problem that the ground provided by guest discourse to marginalize Syrian refugees against their permanence may cause Syrian refugees to be exposed to rights violations in daily life and in accessing basic services in the public sphere. In this thesis, the human rights violations experienced by the refugees are discussed based on the human rights view of Kuçuradi, and the necessities of protecting the conditions in which human resources can be realized which aim to protect the value and dignity of the human being. Within the scope of the thesis, a field study was conducted in Sultanbeyli to see the reflections of the human rights problems of Syrian refugees. Use in-depth interviews carried out by Turkey Syrian refugees as a political trump card, the visitors came on the agenda to avoid taking responsibility for finding that the statements were obtained and lost their meaning with persistence. Among the findings, it has been observed that the guest discourse also determines the way local people define Syrian refugees. In the research, it has been observed that seeing Syrian refugees as the source of socio-economic, cultural, and spatial problems due to the ground formed by the guest discourse causes the formation of a "Syrian" judgment in social life. It has been determined that this judgment, which also points to ethnic discrimination, has led to the formation of an ethnocultural hierarchy built behind the scenes of hospitality. The traces of this hierarchy are seen in different ways such as stereotypes formed in daily life, exclusionary discourse, and examples of intolerance. One of the findings is that Syrian refugees encounter the judgment of "Syrian" in their access to fundamental rights. Syrian refugees being accused of dismissing local people in the labor market, being seen as cheap labor and working informally; the local people not wanting to rent houses to Syrian refugees in accessing accommodation opportunities, demanding high house rents, language problems, denial or concealment of identity due to the "Syrian" judgment and prejudices in access to educational services are among the findings. Although the right to healthcare has emerged as the most accessible right in attachment, there is also a "Syrian" judgment in this area.

Irkçılık ayırımcılık türlerinden biridir. İnsan haklarını korumanın önündeki en büyük engellerden biri olan ırkçılık, insanın değerini ya da insan onurunu hiçe saydığı için bir problemdir. Bu tezin amacı; ırkçılığı konu edinen edebi eserlerin insanın değeri ya da onuru kavramlarına dikkat çekerek insan haklarına olan katkısını göstermektir. Araştırmanın önemi; geçmişte yaşanmış, bugün yaşanan ya da gelecekte yaşanabilecek ırkçılığa ilişkin problemleri ortaya koyup insan hakları bağlamında etik temelli çözümler sunması ve bu konuda bir bilinç oluşmasına katkı sağlamasıdır. Bu tezin iddiası ise Türkü Söylüyor Otlar ile Bülbülü Öldürmek romanlarının; insan haklarının tanınması, korunması ve geliştirilmesi sürecinde oluşturduğu bilinç ile insan haklarına yaptıkları katkının önemli olduğudur., Racism is one of the discrimination types. Racism which is one of the greatest obstacles of protecting the human rights, is a problem as it disregards human value and human dignity. The aim of this thesis is to show the contribution of literary works which take racism as a subject to the human rights taking attention to the concepts of human value or dignity. The importance of this thesis is to offer ethically based solutions in the context of human rights and to contribute to the consciousness about this uncovering the problems related with racism of the past, today and the future. The claim of this thesis is that the contribution of the novels; The Grass Is Singing and To Kill A Mockingbird to the human rights with the consciousness they have made in the process of recognition, preservation and the development of the human rights is important.

İnsan hakları fikri insanın “değer”ine dayanır. İnsanın değeri, insan türünün diğer varlıklar arasındaki özel yerini ifade eder. Olanaklar varlığı olan insanın, bu potansiyellerini ortaya çıkarabilmesi için temel haklarının korunması gerekir. Bu hakların başında ise yaşama hakkı gelir. Çünkü yaşama hakkı, bir insanın diğer haklarından yararlanabilmesi için korunması gereken ilk haktır. Kişiler için vazgeçilmez ve temel olan bu hakkın, kimse tarafından ihlal edilmemesi gerekir. Ölüm cezası ise, bu hakkın apaçık ihlalidir. Ölüm cezası, birçok devlet tarafından yasama hakkının ihlali olarak görülerek yasalardan ve/veya uygulamadan kaldırılmıştır. Bazı devletler ise bu cezayı vermeye/uygulamaya devam etmektedir. Bunun sebebi, oradaki yasaların insan haklarına değil de dinsel veya kültürel normlara dayanmasıdır. İnsan haklarıyla bağdaşmayan ölüm cezasının sakıncalarının iyi kavranabilmesi için, iyi düzenlenmiş bir eğitim programı gereklidir. Bu eğitimde, edebi eserlerden örneklere yer vermek insan hakları bilincinin oluşmasında yardımcı olabilir. Bir İdam Mahkûmunun Son Günü, İdamlıklar, Yedi Asılmışların Hikayesi adlı eserler buna verilebilecek örneklerdendir., The idea of human rights is based on the value of the human being. The value of human being expresses the special place of the human species among other species –a place which this being occupies due to his special potentialities. In order that these potentialities can be actualized the basic rights of the human being must be protected. The most basic of these rights is the right to life. This is why the right to life of every human being should be protected, so that he or she can benefit from the other rights. This is why no one should be deprived from this inalienable right. But the death penalty is an obvious violation of this basic right. The death penalty considered as a violation of the right to life has been removed from law or practice in many States. Yet some States continue to apply this punishment, because their law are based either on religious or cultural norms, not on human rights. A well-organized education program is necessary in order to comprehend the drawbacks of the death penalty that is incompatible with human rights. Using examples from literary works in this education program can help build human rights awareness. The works titled Bir İdam Mahkumunun Son Günü, İdamlıklar, Yedi Asılmışların Hikayesi are examples of works that can be used for this purpose.

Bu araştırma, grup haklarını tartışmak ve spesifik bir grup olan sığınmacı gençler için temel (kişi) haklarını nasıl koruyabileceğine bakmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, literatürde kalkınma, dayanışma, kollektif haklar ya da halkların hakları isimleri ile anılan ve kişinin değil, grupların haklarından söz eden tanımlar yerine, İoanna Kuçuradi’nin “belirli bir çağın ve belirli bir ülkenin gerçeklik koşullarında, temel (kişi) haklarının gerektirdikleri” olarak tanımladığı “grup hakları” tanımı kabul edilmiştir (Kuçuradi, 2016a, s. 143). Temel (kişi) haklarına erişip erişemediklerine bakılmak üzere farklı ülkelerden, farklı dinlerden, farklı kültürlerden, farklı nedenlerle göç etmek zorunda kalan sığınmacı gençler “grup” olarak seçilmiştir. Kültür, din, dil, mezhep ya da bulunduğu sosyal statü farketmeksizin, tek benzerlikleri göç etmek olan bu gençlerin, ülkemize gelene değin ulaşabildiği, ulaşamadığı haklar, yaşadıkları hak ihlalleri ve olumlu deneyimleri, nitel araştırma tekniği ile, yarı yapılandırılmış görüşme formları uygulanarak öğrenilmeye çalışılmıştır. Manuel olarak yapılan kodlama ve içerik analizleri bulgulara dönüştürülerek aktarılmıştır. Araştırmada, kavramsal çerçevenin sunulmasının ardından, hakların sınıflandırılması ve grup hakları ele alınmış, “yöntem ve bulgular” kısmı da gençlerin göç yolculuğunu temel alarak kronolojik olarak sınıflandırılmıştır. Özellikle 1951 Cenevre Sözleşmesi ve diğer göç mevzuatı çerçevesinde göç öncesi, göç sırası ve göç sonrasına ilişkin gençlerin anlattıklarına grup hakları temel alınarak bakılmıştır. Yapılan görüşmelerde, sığınmacı olarak ülkemizde bulunan ve zaman içerisinde statüleri değişebilecek olan genç grubun, bazı grup haklarına ihtiyaç duyduğu ve özellikle sığınmacı ve göçmenleri koruyan yasa ve sözleşmelerin insanın değerini koruduğu belirlenmiştir. Araştırma bulgularından biri de, bir grubun içinde yer alan gençlerin hak bilincine sahip olarak kendi haklarına sahip çıkmasının önemidir. Başka bir bulgu da, mülteci gruplarla çalışan kamu ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin insan haklarına ilişkin temel bilgilere ve insanın onurunun ve değerinin nasıl korunabileceği bilgisine sahip olmaları gerektiğidir. Bu bilginin sığınmacı kişilerin hayatını olumlu yönde ne kadar değiştirebileceğini göstermesi, araştırmanın bulgularından biridir. Bu çalışmada, insanın onuru ve değeri bilgisini aktaran insan hakları eğitiminin, özellikle kamu çalışanları için yaygınlaştırılmasının önemi bir kez daha ortaya çıkmıştır., This research is in an attempt to discuss what the specifically group rights is and to determine how these rights could protect basic human rights for a specific group in a specific place and time. The term “group rights” is used, throughout this research as per İoanna Kuçuradi’s definition human rights within the realm of a specific group and specific place. The term is not to be interpreted in a broader context such as developmental and/or solidarity rights or as in collective and/or human rights).Kuçuradi, 2016a, p.143) Research group is the asylum seekers who were compelled to immigrate from various countries. They are a diverse group belonging to various systems of belief and different cultures and this research is trying to determine if they were able to have access to basic human and personal rights. This group’s common ground is having to migrate from their birth countries. This research attempts to assess the research group’s access to their rights, possible experience of invasion of their basic human rights and their positive experiences regardless of their cultural, religious, linguistic, sectoral or social status differences in their countries of origin. This is done by applying qualitative research technique using semi-structured interview forms. Findings were compiled through manual coding and content analysis method. Following the presentation of the conceptual framework, the classification of rights and group rights were addressed. The method and findings section was classified chronologically based on the immigration journey of the group. Pre-immigration, migration and post-immigration phases have been studied on the basis of group rights within the framework of 1951 Geneva Convention and other relevant conventions and national migration legislations. As a result of the interviews, it is concluded that the young immigrants residing in Turkey, whose status are subject to change anytime are in need of group rights. Laws and conventions that protect asylum-seekers and immigrants still retain their value for these people in order to enable them to act and be protected by law. One of the findings of the research is the importance of people’s awareness of their rights in order to be able to protect themselves as a group. The representatives of public and non-governmental organizations working with immigrants should be sufficiently informed on human rights, and firmly believe in the importance of protecting human value and dignity The importance and need of widespread education of government officials on human rights has become evident also through this research.