Search

Presentatie over het onderzoek dat wordt uitgevoerd naar de impact van het Honours Programma van de Gymnasia (HPG) op begeleiders. Hierin is de opzet van het onderzoek besproken, zijn eerste resultaten gedeeld en is feedback gevraagd aan toehoorders.

Zelfregulatie is een belangrijke ‘21st century skill’: het omvat vaardigheden zoals een doel stellen, plannen, monitoren, evalueren en reflecteren, die van belang zijn voor succes in diversie domeinen, zoals sport en leefstijl, maar ook in onderwijs en werk.​Zelfregulatie is één van de centrale 21e -eeuwse vaardigheden in het curriculum van de toekomst. (SLO, 2014) Het ontwikkelen van zelfregulatie vraagt echter om een andere lesinhoud en didactiek. De lesinhoud moet meer mogelijkheden bieden tot het maken van keuzes door de leerlingen. De didactiek moet meer ondersteunend zijn voor het aanleren van zelfregulatieve vaardigheden. De sportcontext is erg geschikt om zelfregulatie te ontwikkelen, omdat leerlingen hierin op korte termijn meetbare en concrete doelen kunnen stellen waar ze naartoe kunnen werken

Three schoolboards of primary education in a new town in the Netherlands were confronted with disappointing student results over a longer period of time. They joined forces and asked the local government and an associative professor at a university of applied sciences (the author of this article) for help. These five parties came to the understanding that in order to enhance student results they needed to empower schools. They wished to focus on the continuous professional development of both teachers and school leaders. They were seeking a coherent or aligned way to activate this. How could they work on developing the correct efforts on each organizational level (the classroom, the school and the organization as a whole)? By what means could they enhance capacity development on all levels and allow these levels to interact and contribute to mutual development? The answers to these questions resulted in a model, which was named The Learning Turbine. In this article the author presents The Learning Turbine and some of the lessons learned whilst working with The Learning Turbine in nine schools.

Three schoolboards of primary education in a new town in the Netherlands were confronted with disappointing student results over a longer period of time. They joined forces and asked the local government and an associative professor at a university of applied sciences (the author of this article) for help. These five parties came to the understanding that in order to enhance student results they needed to empower schools. They wished to focus on the continuous professional development of both teachers and school leaders. They were seeking a coherent or aligned way to activate this. How could they work on developing the correct efforts on each organizational level (the classroom, the school and the organization as a whole)? By what means could they enhance capacity development on all levels and allow these levels to interact and contribute to mutual development? The answers to these questions resulted in a model, which was named The Learning Turbine. In this article the author presents The Learning Turbine and some of the lessons learned whilst working with The Learning Turbine in nine schools.

Zelfregulatie is als één van de 21e-eeuwse vaardigheden opgenomen in het curriculum van de toekomst. Het ontwikkelen van zelfregulatie bij leerlingen vraagt een andere invulling van lesinhoud en didactische vaardigheden van docenten, waarin zij zich veelal niet bekwaam voelen. Onderliggend onderzoek gaat hierop in en heeft als hoofdvraag: “Hoe kunnen (LO) docenten effectief ondersteund worden bij het ontwikkelen van vaardigheden waarmee zij zelfregulatie bij hun leerlingen kunnen stimuleren?” Op basis van het model voor onderwijskundig ontwerponderzoek hebben Analyse en Exploratie van deze onderzoeksvraag plaatsgevonden en is een theoretisch kader ‘Visie op docentvaardigheden voor zelfregulatie’ ontwikkeld, dat uitmondt in een set van ontwerpprincipes en randvoorwaarden voor ondersteuning. Op basis hiervan wordt een eerste prototype ondersteuningsaanbod ontworpen, bestaande uit scholing, begeleiding, een herziene docenthandleiding en modelling video’s. Deze wordt vervolgens in twee cycli (herontwerpen, herconstrueren, implementeren, evalueren) uitgewerkt en geëvalueerd op gebruiksvriendelijkheid en effectiviteit ten aanzien van docentvaardigheden voor zelfregulatie. Hierbij vindt voortdurend uitwisseling plaats tussen kennisstroom (literatuur, expertgroep bestaande uit hoogleraar Onderwijskunde, SLO, lector Praktijkgericht Sportwetenschap) en praktijkstroom (docenten werkend met de methodiek en ondersteuningsaanbod). De ontwikkelde producten worden onder andere verspreid via een online platform en presentaties op congressen van NRO, SLO en KVLO. In deze interactieve sessie wordt stilgestaan bij de volgende vragen:1)hoe kun je waardevol omgaan met de ideeën die uit de praktijkgroep en expertgroep komen? Wanneer gaan we kaderen en hoe doen we dat dan? 2)En daaraan gekoppeld: hoe zorgen we ervoor dat de uitkomsten die het ontwerpgericht onderzoek oplevert ook goed generaliseerbaar zijn? Bv. Een docenthandleiding kun je eenvoudig verspreiden, maar wat te doen als het richting intervisie gaat? Wat leveren we dan op?

Pre-conference workshop

In deze afscheidsrede worden verschillende onderwijsthema’s en onderzoeken besproken die in een lectoraatsperiode van 2004 tot 2018 de revue zijn gepasseerd. De kern van het onderzoeksprogramma was, met accentverschillen in de loop der jaren, opgebouwd rond een aantal thema’s, die in dit boek aan de orde komen: − Maatschappelijke, culturele en persoonlijke vorming (Bildung & burgerschap); − Pedagogisch klimaat en omgaan met verschillen; − Samen pedagogisch handelen (ouders, brede school, IKC); − Activerend, onderzoekend en ontwerpend leren. Daarnaast is er aandacht voor onderzoek in en samen met het werkveld, opleiden in de school en beroepsvorming.

In deze afscheidsrede worden verschillende onderwijsthema’s en onderzoeken besproken die in een lectoraatsperiode van 2004 tot 2018 de revue zijn gepasseerd. De kern van het onderzoeksprogramma was, met accentverschillen in de loop der jaren, opgebouwd rond een aantal thema’s, die in dit boek aan de orde komen: − Maatschappelijke, culturele en persoonlijke vorming (Bildung & burgerschap); − Pedagogisch klimaat en omgaan met verschillen; − Samen pedagogisch handelen (ouders, brede school, IKC); − Activerend, onderzoekend en ontwerpend leren. Daarnaast is er aandacht voor onderzoek in en samen met het werkveld, opleiden in de school en beroepsvorming.

Onlangs staakten de docenten in het primair onderwijs voor meer salaris en minder werkdruk. Oak docenten in het hoger onderwijs klagen publiekelijk over de toegenomen werkdruk, die ten koste gaat van de kwaliteit van het onderwijs. Uit representatieve cijfers blijkt dat een op de vijf docenten burnoutklachten ervaart. Als de kwaliteit van het onderwijs keldert, staat de kennispositie van Nederland onder druk. Oaarom is het belangrijk om te weten wat werkt in de aanpak van werkdruk en werkstress in het onderwijs. Roos Schelvis, research scientist bij TNO, schreef er een proefschrift over waarop zij in november 2017 aan het VUmc promoveerde.

Onlangs staakten de docenten in het primair onderwijs voor meer salaris en minder werkdruk. Oak docenten in het hoger onderwijs klagen publiekelijk over de toegenomen werkdruk, die ten koste gaat van de kwaliteit van het onderwijs. Uit representatieve cijfers blijkt dat een op de vijf docenten burnoutklachten ervaart. Als de kwaliteit van het onderwijs keldert, staat de kennispositie van Nederland onder druk. Oaarom is het belangrijk om te weten wat werkt in de aanpak van werkdruk en werkstress in het onderwijs. Roos Schelvis, research scientist bij TNO, schreef er een proefschrift over waarop zij in november 2017 aan het VUmc promoveerde.

Afgelopen april werd de hbo-docent van het jaar 2017 gekozen. De auteurs vragen zich af wat een goede hbo-docent typeert en aan welke kenmerken en talenten de ideale docent moet voldoen. Ze hebben daarom onderzoek gedaan op Fontys Hogeschool naar de talenten van de hbo-docent. In dit artikel bespreken ze de resultaten.

Afgelopen april werd de hbo-docent van het jaar 2017 gekozen. De auteurs vragen zich af wat een goede hbo-docent typeert en aan welke kenmerken en talenten de ideale docent moet voldoen. Ze hebben daarom onderzoek gedaan op Fontys Hogeschool naar de talenten van de hbo-docent. In dit artikel bespreken ze de resultaten.

Goed onderwijs is de drijfveer van onze kennismaatschappij. Goed onderwijs kan excellent onderwijs worden als het niveau van doceren verbetert. Het niveau van doceren zal gemakkelijker verbeteren als een schoolorganisatie goed functioneert. Het verbeteren van het doceerniveau wordt echter bemoeilijkt door de mate van stress waar docenten mee kampen. In geïndustrialiseerde landen is de onderwijssector (één van de) koploper(s) in de mate waarin werkstress ervaren wordt. Europese schattingen van het stressniveau van docenten zijn twee keer zo hoog als de stressniveaus in andere beroepen. Werkstress leidt veelal tot verscheidene mentale en fysieke gezondheidsproblemen, maar ook tot negatieve organisatieuitkomsten (bijv. uitval uit werk) en verhoogde maatschappelijke kosten. Deze gevolgen zijn vooral alarmerend in het licht van een krimpende beroepsbevolking. Onderzoekers hebben gesteld dat sommige van deze gevolgen mogelijk voorkomen kunnen worden als adequate maatregelen worden getroffen. Echter, het wetenschappelijke bewijs voor de meest effectieve manieren om werkstress bij docenten te verminderen is niet sluitend. Om beter te begrijpen hoe we werkstress kunnen verminderen, is meer kennis over individuele en organisatorische determinanten van werkstress nodig voor specifieke beroepsgroepen waaronder medewerkers in het onderwijs. Ook zijn er nog methodologische problemen op te lossen, zoals het vaststellen van causaliteit bij de implementatie van interventies voor werknemersgezondheid. De doelstelling van dit proefschrift was het verkennen van manieren om werkstress bij docenten te verminderen en zo uiteindelijk bij te dragen aan excellent onderwijs. Drie kernvragen waren leidend in deze verkenning: (1) Hoe kunnen we werkstress bij docenten verminderen vanuit individueel perspectief? (2) Hoe kunnen we werkstress bij docenten verminderen vanuit organisatieperspectief? (3) Hoe kunnen we het meest relevante bewijs verzamelen in interventieonderzoek in de werkcontext?

Goed onderwijs is de drijfveer van onze kennismaatschappij. Goed onderwijs kan excellent onderwijs worden als het niveau van doceren verbetert. Het niveau van doceren zal gemakkelijker verbeteren als een schoolorganisatie goed functioneert. Het verbeteren van het doceerniveau wordt echter bemoeilijkt door de mate van stress waar docenten mee kampen. In geïndustrialiseerde landen is de onderwijssector (één van de) koploper(s) in de mate waarin werkstress ervaren wordt. Europese schattingen van het stressniveau van docenten zijn twee keer zo hoog als de stressniveaus in andere beroepen. Werkstress leidt veelal tot verscheidene mentale en fysieke gezondheidsproblemen, maar ook tot negatieve organisatieuitkomsten (bijv. uitval uit werk) en verhoogde maatschappelijke kosten. Deze gevolgen zijn vooral alarmerend in het licht van een krimpende beroepsbevolking. Onderzoekers hebben gesteld dat sommige van deze gevolgen mogelijk voorkomen kunnen worden als adequate maatregelen worden getroffen. Echter, het wetenschappelijke bewijs voor de meest effectieve manieren om werkstress bij docenten te verminderen is niet sluitend. Om beter te begrijpen hoe we werkstress kunnen verminderen, is meer kennis over individuele en organisatorische determinanten van werkstress nodig voor specifieke beroepsgroepen waaronder medewerkers in het onderwijs. Ook zijn er nog methodologische problemen op te lossen, zoals het vaststellen van causaliteit bij de implementatie van interventies voor werknemersgezondheid. De doelstelling van dit proefschrift was het verkennen van manieren om werkstress bij docenten te verminderen en zo uiteindelijk bij te dragen aan excellent onderwijs. Drie kernvragen waren leidend in deze verkenning: (1) Hoe kunnen we werkstress bij docenten verminderen vanuit individueel perspectief? (2) Hoe kunnen we werkstress bij docenten verminderen vanuit organisatieperspectief? (3) Hoe kunnen we het meest relevante bewijs verzamelen in interventieonderzoek in de werkcontext?

Impliciet leren in het bewegingsonderwijsBij de workshop wordt stilgestaan bij het toepassen van impliciet leren in het bewegingsonderwijs. Hoe kan een docent bewegingsonderwijs deze leerstrategie toepassen, zonder daarbij in zijn “oude traditionele” patroon terug te vallen. A.d.h.v. van enkele leskaarten wordt dit onderwerp verder toegelicht en worden jullie uitgedaagd hier over mee te denken. Vorm van de workshopIn een korte presentatie wordt er stilgestaan bij de wijze waarop impliciet leren in het bewegingsonderwijs op verschillende wijze toegepast kan worden, welke dilemma’s hier een rol spelen en wat onderzoek hierin zou kunnen betekenen. Daarna wordt de deelnemer uitgedaagd om mee te denken over praktische invullingen en is er de mogelijkheid om dit zelf te ervaren.

Spreker op dit onderwijscongres over de rol van de docent De snelle veranderingen in de maatschappij hebben grote impact op het onderwijs en de toekomst van het leren. De komende generaties lopen aan tegen de grenzen van ons systeemdenken. •Hoe leren we ze daar uit te breken? •Hoe zorgen we ervoor dat het onderwijs van nu aansluit bij de maatschappij van de toekomst? •En hoe zorgen bedrijven voor werknemers die blijvend leren? Stevige discussies, nieuwe inzichten, diepgang en volop inspiratie. En antwoord op dé prangende onderwijsvraagstukken van nu: •Hoe ontwikkel je creatief en innovatief talent? •Welke rol moet technologie zoals VR en gamification gaan spelen in het onderwijs? •Een leven lang leren: wie pakt het op? •Wanneer werkt onderwijsinnovatie wel, en wanneer niet? Spreker op dit onderwijscongres over de rol van de docent Babs is research fellow bij lectoraat Strategic Development in Creative Business en docent en onderwijsontwikkelaar bij de hogeschool Inholland. Met haar onderzoeksproject ‘De docent als held’ doet zij onderzoek naar de veranderende rol van docenten. Volgens Babs is het belangrijk dat organisaties ook strategische invulling geven aan deze veranderende rollen, maar hoe?

Mbo-leraren hebben te maken met een complexe doelgroep. Regelmatig staan ze voor het blok en weten ze: nu moet ik wat doen. Hoe gaan ze om met die pedagogische momenten? Wouter Pols ging met ze in gesprek om dat te achterhalen.

Voor je ligt een boekje over het project Twinning. Het beschrijft kort wat twinnen inhoudt en laat vooral zien wat de uitwisseling tussen wijkverpleegkundigen in de praktijk en HBO-V docenten in het onderwijs oplevert en in beweging brengt.

Voor je ligt een boekje over het project Twinning. Het beschrijft kort wat twinnen inhoudt en laat vooral zien wat de uitwisseling tussen wijkverpleegkundigen in de praktijk en HBO-V docenten in het onderwijs oplevert en in beweging brengt.

Interventieonderzoek als onderdeel van docentenprofessionalering: een goodpractice. Presentatie tijdens VELON, 'Congres voor Lerarenopleiders 2016 ‘Professionaliseren IN en DOOR onderzoek’, 4 februari 2016, Brussel. Context: Leergang voor honoursdocenten A Teacher’s road to Excellence (ATRE) Goodpractice: Interventieonderzoek door honoursdocenten Een illustratie: onderzoek naar (bounded) freedom en de perceptie van de honoursstudent Resultaten en implicaties voor de toekomst

Hoe autonomie-ondersteunend werkt een docent binnen honours onderwijs?Presentatie VELON conferentie voor lerarenopleiders 2016, 4 en 5 februari 2016. Docenten werken graag met intrinsiek gemotiveerde studenten. Vanuit de literatuur weten we dat studenten, die intrinsiek gemotiveerd zijn, een sterke behoefte hebben aan een docent die hen ondersteunt in hun autonomie, gecombineerd met het bieden van structuur en verbondenheid. Deze studie richt zich op excellentieprogramma’s. Studenten in deze leeromgeving zijn veelal intrinsiek gemotiveerd. Om een autonomie-ondersteunende doceerstijl in te kunnen zetten, is het van belang dat de docent zelf gemotiveerd is en vrijheid ervaart. Deze studie richt zich op de samenhang tussen hoe een docent bepaalde aspecten in zijn werkomgeving ervaart en welke invloed dat heeft op zijn doceerstrategie – en dan in het bijzonder de strategie die autonomie ondersteunt.

Interventieonderzoek als onderdeel van docentenprofessionalering: een goodpractice. Presentatie tijdens VELON, 'Congres voor Lerarenopleiders 2016 ‘Professionaliseren IN en DOOR onderzoek’, 4 februari 2016, Brussel. Context: Leergang voor honoursdocenten A Teacher’s road to Excellence (ATRE) Goodpractice: Interventieonderzoek door honoursdocenten Een illustratie: onderzoek naar (bounded) freedom en de perceptie van de honoursstudent Resultaten en implicaties voor de toekomst

Niet alleen het hoger onderwijs dient in te spelen op de veranderende, steeds complexer wordende onderwijsomgeving, daarbinnen dient ook de docent zich te ontwikkelen om in de toekomst een heldenrol als docent te kunnen vervullen. Welke docenten worden de helden van de toekomst?

Ruim 80% van de werknemers in het vo is tevreden tot zeer tevreden met hun baan en 74% is, alles bij elkaar genomen, tevreden tot zeer tevreden met hun arbeidsomstandigheden. Dat blijkt uit de analyse van de NEA - Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden – voor het voortgezet onderwijs. De NEA - Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden - is een van de grootste periodieke onderzoeken naar de arbeidssituatie van werknemers in Nederland. De reguliere NEA doet verslag van de bevindingen over alle sectoren en de hele onderwijssector. Voion laat tweejaarlijks de resultaten door TNO uitsplitsen voor het voorgezet onderwijs. De NEA informeert naar (tevredenheid over) de kwaliteit van de arbeid. Kenmerken van de kwaliteit van de arbeid zijn: arbeidsinhoud, -omstandigheden, -verhoudingen en arbeidsvoorwaarden. In het rapport NEA 2015 uitgesplitst naar het voortgezet onderwijs zijn deze kenmerken nader geanalyseerd.

Niet alleen het hoger onderwijs dient in te spelen op de veranderende, steeds complexer wordende onderwijsomgeving, daarbinnen dient ook de docent zich te ontwikkelen om in de toekomst een heldenrol als docent te kunnen vervullen. Welke docenten worden de helden van de toekomst?

Ruim 80% van de werknemers in het vo is tevreden tot zeer tevreden met hun baan en 74% is, alles bij elkaar genomen, tevreden tot zeer tevreden met hun arbeidsomstandigheden. Dat blijkt uit de analyse van de NEA - Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden – voor het voortgezet onderwijs. De NEA - Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden - is een van de grootste periodieke onderzoeken naar de arbeidssituatie van werknemers in Nederland. De reguliere NEA doet verslag van de bevindingen over alle sectoren en de hele onderwijssector. Voion laat tweejaarlijks de resultaten door TNO uitsplitsen voor het voorgezet onderwijs. De NEA informeert naar (tevredenheid over) de kwaliteit van de arbeid. Kenmerken van de kwaliteit van de arbeid zijn: arbeidsinhoud, -omstandigheden, -verhoudingen en arbeidsvoorwaarden. In het rapport NEA 2015 uitgesplitst naar het voortgezet onderwijs zijn deze kenmerken nader geanalyseerd.

Workshopoverzicht: Teach de teacher 2

De inspirerende docent.Presentatie op de Dag van de leraar, conferentie van de Ambelt, Zwolle, 8 oktober 2014.In deze presentatie staat de inspirerende docent centraal. Wat is er nodig om zelf intrinsiek gemotiveerd te zijn in de rol als docent en wat kan je als docent doen om leerlingen intrinsiek te motiveren. Na een uiteenzetting over de verschillende typen leerlingen die kunnen worden onderscheiden, hebben de deelnemers eerst zelf voorbeelden bedacht om elk type leerling te motiveren. Hierna is de input van de deelnemers van de workshop vergeleken met wat er bekend is vanuit de theorie over deze typen leerlingen.

Honours als de Toren van Babel. Presentatie bij Honours Lab, Hanzehogeschool Groningen, 30 januari 2014.

Hieronder vindt u de conclusies voor het vo: 1.Meerdere jaren achtereen wordt voor arbeidsomstandigheden en zwaarte van het werk (werkdruk en agressie) het volgende patroon gevonden: het onderwijs ‘scoort’ in vergelijking met ‘alle sectoren’ iets ongunstiger, het vo op haar beurt ‘scoort’ in vergelijking met het onderwijs iets ongunstiger en docenten in het vo scoren ongunstiger dan andere functies in het vo. Dat geldt niet voor de tevredenheid met het werk; het onderwijs scoort op de verschillende aspecten van tevredenheid met het werk (inhoud van het werk, sfeer op het werk etc.) iets gunstiger dan ‘alle sectoren’. 2.Werkdruk in het vo lijkt vooral toe te schrijven aan de hogere mate van emotionele belasting in het werk van docenten. Toch achten procentueel meer docenten (betere) maatregelen tegen werkdruk/werkstress nodig dan maatregelen gericht op vermindering van de emotionele belasting in het werk. 3.Burn-out onder docenten in het vo ligt in vergelijking met niet onderwijzend personeel en de overige sectoren fors hoger. 4.Tevredenheid met het werk wordt niet alleen bepaald door belastende factoren in het werk. Interessant werk en sfeer op het werk lijken bij te dragen aan de algehele tevredenheid met het werk. Docenten en niet onderwijzend personeel scoren hierop gunstiger dan ‘alle sectoren’. 5.Docenten en OOP in het voortgezet onderwijs zijn de meest bevlogen werknemers in Nederland. 6.Minder uren of minder dagen in de week werken is volgens de 45-plusser de belangrijkste factor voor het langer willen en kunnen doorwerken.

Workshop gegeven op het symposium Participatie door Educatie op 11 november 2014

Uitsplitsing voortgezet onderwijs TNO heeft op verzoek van Voion de resultaten van de NEA 2013 uitgesplitst voor het voortgezet onderwijs. Daarbij zijn de volgende zaken met elkaar vergeleken: Het gehele onderwijs is vergeleken met alle sectoren; Het voortgezet onderwijs is vergeleken met het overige onderwijs; Docenten in het vo zijn vergeleken met al het niet onderwijzend personeel in het vo. Conclusies Hieronder vindt u de conclusies voor het vo: 1.Meerdere jaren achtereen wordt voor arbeidsomstandigheden en zwaarte van het werk (werkdruk en agressie) het volgende patroon gevonden: het onderwijs ‘scoort’ in vergelijking met ‘alle sectoren’ iets ongunstiger, het vo op haar beurt ‘scoort’ in vergelijking met het onderwijs iets ongunstiger en docenten in het vo scoren ongunstiger dan andere functies in het vo. Dat geldt niet voor de tevredenheid met het werk; het onderwijs scoort op de verschillende aspecten van tevredenheid met het werk (inhoud van het werk, sfeer op het werk etc.) iets gunstiger dan ‘alle sectoren’. 2.Werkdruk in het vo lijkt vooral toe te schrijven aan de hogere mate van emotionele belasting in het werk van docenten. Toch achten procentueel meer docenten (betere) maatregelen tegen werkdruk/werkstress nodig dan maatregelen gericht op vermindering van de emotionele belasting in het werk. 3.Burn-out onder docenten in het vo ligt in vergelijking met niet onderwijzend personeel en de overige sectoren fors hoger. 4.Tevredenheid met het werk wordt niet alleen bepaald door belastende factoren in het werk. Interessant werk en sfeer op het werk lijken bij te dragen aan de algehele tevredenheid met het werk. Docenten en niet onderwijzend personeel scoren hierop gunstiger dan ‘alle sectoren’. 5.Docenten en OOP in het voortgezet onderwijs zijn de meest bevlogen werknemers in Nederland. 6.Minder uren of minder dagen in de week werken is volgens de 45-plusser de belangrijkste factor voor het langer willen en kunnen doorwerken.

Hieronder vindt u de conclusies voor het vo: 1.Meerdere jaren achtereen wordt voor arbeidsomstandigheden en zwaarte van het werk (werkdruk en agressie) het volgende patroon gevonden: het onderwijs ‘scoort’ in vergelijking met ‘alle sectoren’ iets ongunstiger, het vo op haar beurt ‘scoort’ in vergelijking met het onderwijs iets ongunstiger en docenten in het vo scoren ongunstiger dan andere functies in het vo. Dat geldt niet voor de tevredenheid met het werk; het onderwijs scoort op de verschillende aspecten van tevredenheid met het werk (inhoud van het werk, sfeer op het werk etc.) iets gunstiger dan ‘alle sectoren’. 2.Werkdruk in het vo lijkt vooral toe te schrijven aan de hogere mate van emotionele belasting in het werk van docenten. Toch achten procentueel meer docenten (betere) maatregelen tegen werkdruk/werkstress nodig dan maatregelen gericht op vermindering van de emotionele belasting in het werk. 3.Burn-out onder docenten in het vo ligt in vergelijking met niet onderwijzend personeel en de overige sectoren fors hoger. 4.Tevredenheid met het werk wordt niet alleen bepaald door belastende factoren in het werk. Interessant werk en sfeer op het werk lijken bij te dragen aan de algehele tevredenheid met het werk. Docenten en niet onderwijzend personeel scoren hierop gunstiger dan ‘alle sectoren’. 5.Docenten en OOP in het voortgezet onderwijs zijn de meest bevlogen werknemers in Nederland. 6.Minder uren of minder dagen in de week werken is volgens de 45-plusser de belangrijkste factor voor het langer willen en kunnen doorwerken.

Uitsplitsing voortgezet onderwijs TNO heeft op verzoek van Voion de resultaten van de NEA 2013 uitgesplitst voor het voortgezet onderwijs. Daarbij zijn de volgende zaken met elkaar vergeleken: Het gehele onderwijs is vergeleken met alle sectoren; Het voortgezet onderwijs is vergeleken met het overige onderwijs; Docenten in het vo zijn vergeleken met al het niet onderwijzend personeel in het vo. Conclusies Hieronder vindt u de conclusies voor het vo: 1.Meerdere jaren achtereen wordt voor arbeidsomstandigheden en zwaarte van het werk (werkdruk en agressie) het volgende patroon gevonden: het onderwijs ‘scoort’ in vergelijking met ‘alle sectoren’ iets ongunstiger, het vo op haar beurt ‘scoort’ in vergelijking met het onderwijs iets ongunstiger en docenten in het vo scoren ongunstiger dan andere functies in het vo. Dat geldt niet voor de tevredenheid met het werk; het onderwijs scoort op de verschillende aspecten van tevredenheid met het werk (inhoud van het werk, sfeer op het werk etc.) iets gunstiger dan ‘alle sectoren’. 2.Werkdruk in het vo lijkt vooral toe te schrijven aan de hogere mate van emotionele belasting in het werk van docenten. Toch achten procentueel meer docenten (betere) maatregelen tegen werkdruk/werkstress nodig dan maatregelen gericht op vermindering van de emotionele belasting in het werk. 3.Burn-out onder docenten in het vo ligt in vergelijking met niet onderwijzend personeel en de overige sectoren fors hoger. 4.Tevredenheid met het werk wordt niet alleen bepaald door belastende factoren in het werk. Interessant werk en sfeer op het werk lijken bij te dragen aan de algehele tevredenheid met het werk. Docenten en niet onderwijzend personeel scoren hierop gunstiger dan ‘alle sectoren’. 5.Docenten en OOP in het voortgezet onderwijs zijn de meest bevlogen werknemers in Nederland. 6.Minder uren of minder dagen in de week werken is volgens de 45-plusser de belangrijkste factor voor het langer willen en kunnen doorwerken.

Stimulating professional development and teaching strategies of honors teachers.

In deze workshop maken docenten van de HG kennis met de aanpak onderzoeksvaardigheden van de PA, volgens drie principes van vernieuwing: a) onderzoeksvaardigheden worden niet op academisch maar op praktijk niveau verricht b) HBO- studenten hebben een andere leerstijl en daarmee vragen daarmee om een andere didactiek dan universitaire studenten c) in éen opleiding zijn soms verschillende wetenschappelijke disciplines vertegenwoordigd, die verschillende methoden en instrumenten van onderzoek gebruiken, bv empirisch, narratief etc.

Professionele excellentie bij docenten gaat verder dan excellent lesgeven aan leerlingen alleen. Het betreft ook het functioneren als professional in het team en de organisatie. Dit artikel is een gedeeltelijke weergave van een onderzoek naar de professionele excellentie van docenten lichamelijke opvoeding (LO) in het voortgezet onderwijs. Het is tot stand gekomen in samenwerking met Marca V.C. Wolfensberger, lector Excellentie in het Hoger Onderwijs en Samenleving en de kenniskring excellentie van de Hanzehogeschool Groningen

In het onderhavige onderzoek hebben we een vragenlijst ontwikkeld, de LICTO-schaal voor ICT-gebruik van docenten, die de aard en omvang van het ICT-gebruik van docenten bij het organiseren en uitvoeren van hun onderwijs in kaart brengt. De vragenlijst biedt betrouwbare en valide scores voor ICT-gebruik in zijn totaliteit (LICTO-scores), maar kan ook uitgesplitst worden naar subvragenlijsten voor ICT-gebruik bij de didactische uitvoering/het lesgeven (LICTO-Diduit) en de didactische organisatie, d.w.z. alle andere werkzaamheden van docenten gericht op het kunnen geven van hun lessen (LICTO-Didorg/R-Didorg). Tevens is een uitsplitsing mogelijk naar subvragenlijsten over ICT-gebruik van digitale informatie (LICTO-IGIN/R-IGIN), eenvoudige software (LICTO-IGES/R-IGES) en geavanceerde software (LICTO-IGAS). Daarnaast biedt de vragenlijst per vraag informatie over welke specifieke ICT-functionaliteit docenten in de onderzoeksgroep gebruiken en in welke mate zij dat doen. Uitsplitsing van de scores naar subgroepen behoort tot de mogelijkheden alsmede vergelijking van individuele scores met de gemiddelde scores van de (sub)groepen waartoe het individu behoort. In beide onderzoeksgroepen hebben we met de vragenlijst verschillen in ICTgebruik aan het licht gebracht tussen subgroepen op basis van sekse, opleidingsafdeling, vakgebied, leeftijd, onderwijservaring en eigen opleiding. Daarmee biedt de LICTO-schaal veel perspectieven om gebruikt te worden in verder onderzoek naar de relatie tussen ICT en onderwijs. De huidige LICTO-schaal is alleen afgenomen op docenten aan twee verwante instellingen voor HBO. De onderzoeksgroepen bevatten bovendien niet het hele scala aan vakdisciplines dat in het HBO voorkomt, hoewel de disciplines techniek/ICT, educatie en zorg & welzijn daarvan wel een redelijke afspiegeling vormen. Toch verdient het aanbeveling de werking van de LICTO-schaal nader te onderzoeken in docentenpopulaties uit andere onderwijssectoren en/of met een grotere diversiteit aan vakdisciplines. De LICTO-schaal heeft de mogelijkheid naast de 36 gesloten standaardvragen ook 1 tot 4 optionele gesloten vragen op te nemen, alsmede enkele half open vragen. Deze zijn bedoeld om de actualiteit van de gebruikte ICT te kunnen monitoren, zodat de schaal in volgende versies up-to-date kan worden gehouden. Op basis van analyses van scores kan steeds worden nagegaan of bepaalde ICT zijn actualiteit verliest, algemeen gangbaar en dus niet meer discriminerend wordt, of van de ene naar de andere component verschuift (bijv. van geavanceerd naar eenvoudig). Op voorwaarde dat de LICTO-schaal en de subschalen betrouwbaar en valide blijven, kunnen in volgende versies vragen die het niet goed meer doen, vervangen worden door vragen die beter beantwoorden aan het doel van de schaal. Men moet zich alleen realiseren dat dit de vergelijkbaarheid van historische onderzoeksresultaten moeilijker zal maken. Voordeel is dat de LICTO-schaal daarmee een duurzaam onderzoeksinstrument kan blijven dat ook in de toekomst zijn waarde kan behouden.

Uit onderzoek blijkt de kwaliteit van de leraar voor de klas de meest belangrijke factor is op het leerresultaat van leerlingen.Leraarschap is een professie en net als andere professionals moeten leraren hun vak bijhouden en constant hun eigen handelen evalueren en verbeteren. Soms gaat dat vanzelf, bijvoorbeeld bij beginnende leraren. Om te overleven, zijn zij gedwongen heel snel te leren en zich verder te ontwikkelen. Maar meer ervaren leraren hebben inmiddels allerlei routines opgebouwd en missen vaak wat Koffeman (2011) noemt de 'noodzaak tot leren'. Het proefschrift beschrijft mogelijkheden om de professionalisering van leraren te stimuleren door middel van reflectiegesprekken met collega's en het gebruik van videofeedback. Het proefschrift betreft een ontwerponderzoek met als doel: op onderzoek gebaseerde oplossingen te ontwikkelen voor complexe problemen uit de onderwijspraktijk en tevens bij te dragen aan wetenschappelijke theorievorming, door het bestuderen van de onderliggende ontwerpprincipes. Samen met een school voor voortgezet onderwijs is een concreet programma ontworpen dat meer informele vormen van leren op de werkplek tussen leraren stimuleert. Door het ontwerpproces en de uitkomsten stap voor stap te beschrijven, levert dit onderzoek niet alleen een kant-en-klaar professionaliseringsprogramma dat andere scholen kunnen gaan gebruiken, maar levert het vooral ook bouwstenen op in de vorm van ontwerpprincipes en kennis over hoe en onder welke voorwaarden deze in de school kunnen werken. Met deze bouwstenen worden ook andere scholen in staat gesteld om het programma aan te passen aan de context van de eigen school.

Uit onderzoek blijkt de kwaliteit van de leraar voor de klas de meest belangrijke factor is op het leerresultaat van leerlingen.Leraarschap is een professie en net als andere professionals moeten leraren hun vak bijhouden en constant hun eigen handelen evalueren en verbeteren. Soms gaat dat vanzelf, bijvoorbeeld bij beginnende leraren. Om te overleven, zijn zij gedwongen heel snel te leren en zich verder te ontwikkelen. Maar meer ervaren leraren hebben inmiddels allerlei routines opgebouwd en missen vaak wat Koffeman (2011) noemt de 'noodzaak tot leren'. Het proefschrift beschrijft mogelijkheden om de professionalisering van leraren te stimuleren door middel van reflectiegesprekken met collega's en het gebruik van videofeedback. Het proefschrift betreft een ontwerponderzoek met als doel: op onderzoek gebaseerde oplossingen te ontwikkelen voor complexe problemen uit de onderwijspraktijk en tevens bij te dragen aan wetenschappelijke theorievorming, door het bestuderen van de onderliggende ontwerpprincipes. Samen met een school voor voortgezet onderwijs is een concreet programma ontworpen dat meer informele vormen van leren op de werkplek tussen leraren stimuleert. Door het ontwerpproces en de uitkomsten stap voor stap te beschrijven, levert dit onderzoek niet alleen een kant-en-klaar professionaliseringsprogramma dat andere scholen kunnen gaan gebruiken, maar levert het vooral ook bouwstenen op in de vorm van ontwerpprincipes en kennis over hoe en onder welke voorwaarden deze in de school kunnen werken. Met deze bouwstenen worden ook andere scholen in staat gesteld om het programma aan te passen aan de context van de eigen school.

In het onderhavige onderzoek hebben we een vragenlijst ontwikkeld, de LICTO-schaal voor ICT-gebruik van docenten, die de aard en omvang van het ICT-gebruik van docenten bij het organiseren en uitvoeren van hun onderwijs in kaart brengt. De vragenlijst biedt betrouwbare en valide scores voor ICT-gebruik in zijn totaliteit (LICTO-scores), maar kan ook uitgesplitst worden naar subvragenlijsten voor ICT-gebruik bij de didactische uitvoering/het lesgeven (LICTO-Diduit) en de didactische organisatie, d.w.z. alle andere werkzaamheden van docenten gericht op het kunnen geven van hun lessen (LICTO-Didorg/R-Didorg). Tevens is een uitsplitsing mogelijk naar subvragenlijsten over ICT-gebruik van digitale informatie (LICTO-IGIN/R-IGIN), eenvoudige software (LICTO-IGES/R-IGES) en geavanceerde software (LICTO-IGAS). Daarnaast biedt de vragenlijst per vraag informatie over welke specifieke ICT-functionaliteit docenten in de onderzoeksgroep gebruiken en in welke mate zij dat doen. Uitsplitsing van de scores naar subgroepen behoort tot de mogelijkheden alsmede vergelijking van individuele scores met de gemiddelde scores van de (sub)groepen waartoe het individu behoort. In beide onderzoeksgroepen hebben we met de vragenlijst verschillen in ICTgebruik aan het licht gebracht tussen subgroepen op basis van sekse, opleidingsafdeling, vakgebied, leeftijd, onderwijservaring en eigen opleiding. Daarmee biedt de LICTO-schaal veel perspectieven om gebruikt te worden in verder onderzoek naar de relatie tussen ICT en onderwijs. De huidige LICTO-schaal is alleen afgenomen op docenten aan twee verwante instellingen voor HBO. De onderzoeksgroepen bevatten bovendien niet het hele scala aan vakdisciplines dat in het HBO voorkomt, hoewel de disciplines techniek/ICT, educatie en zorg & welzijn daarvan wel een redelijke afspiegeling vormen. Toch verdient het aanbeveling de werking van de LICTO-schaal nader te onderzoeken in docentenpopulaties uit andere onderwijssectoren en/of met een grotere diversiteit aan vakdisciplines. De LICTO-schaal heeft de mogelijkheid naast de 36 gesloten standaardvragen ook 1 tot 4 optionele gesloten vragen op te nemen, alsmede enkele half open vragen. Deze zijn bedoeld om de actualiteit van de gebruikte ICT te kunnen monitoren, zodat de schaal in volgende versies up-to-date kan worden gehouden. Op basis van analyses van scores kan steeds worden nagegaan of bepaalde ICT zijn actualiteit verliest, algemeen gangbaar en dus niet meer discriminerend wordt, of van de ene naar de andere component verschuift (bijv. van geavanceerd naar eenvoudig). Op voorwaarde dat de LICTO-schaal en de subschalen betrouwbaar en valide blijven, kunnen in volgende versies vragen die het niet goed meer doen, vervangen worden door vragen die beter beantwoorden aan het doel van de schaal. Men moet zich alleen realiseren dat dit de vergelijkbaarheid van historische onderzoeksresultaten moeilijker zal maken. Voordeel is dat de LICTO-schaal daarmee een duurzaam onderzoeksinstrument kan blijven dat ook in de toekomst zijn waarde kan behouden.

De scholing van leraren in het voortgezet agrarisch onderwijs werd onderzocht door de Vakgroep Agrarische Onderwijskunde van de Landbouwuniversiteit. Als een van de konklusies komt naar voren dat het veelal ontbreekt aan samenwerking tussen de verschillende instellingen die bij deze scholing zijn betrokken. Het onderzoek zal worden vervolgd

Onderzoekers hebben interessante onderzoeksvragen waar studenten of leerlingen van hbo en mbo aan kunnen werken. Goed voor uitwisseling van de nieuwste kennis. Maar hoe vinden onderzoek en onderwijs elkaar? Het project Leren met Toekomst werkt met matchingsbijeenkomsten voor de biologische sector.

Onderzoekers hebben interessante onderzoeksvragen waar studenten of leerlingen van hbo en mbo aan kunnen werken. Goed voor uitwisseling van de nieuwste kennis. Maar hoe vinden onderzoek en onderwijs elkaar? Het project Leren met Toekomst werkt met matchingsbijeenkomsten voor de biologische sector.

Onderzoekers hebben interessante onderzoeksvragen waar studenten of leerlingen van hbo en mbo aan kunnen werken. Goed voor uitwisseling van de nieuwste kennis. Maar hoe vinden onderzoek en onderwijs elkaar? Het project Leren met Toekomst werkt met matchingsbijeenkomsten voor de biologische sector.

Brede scholen zijn netwerken van onderwijs- en andere (welzijns)instellingen, die onder andere tot doel hebben de ontwikkelingskansen van alle kinderen te vergroten en de wijk bij de school te betrekken. Om te inventariseren of deze verbreding tot taakvergroting of zwaardere taakbelasting bij schoolleiders en leraren heeft geleid zijn vragenlijsten naar 252 scholen gestuurd. Een van de uitkomsten van het onderzoek is dat een brede school een achterstandsschool is. De taakomvang van de leraren komt overeen met die op niet-brede scholen. Directeuren geven op dat zij meer tijd aan verschillende taken moeten besteden dan voor de verbreding. De taakbelasting van leraren op brede scholen verschilt niet van die op niet-brede; in het algemeen is de taakbelasting van leraren wel hoger dan gemiddeld. Van de leidinggevenden die vonden dat hun taakbelasting zwaarder was geworden kon ook worden geconstateerd dat zij hun werk juist minder emotioneel uitputtend waren gaan vinden na de verbreding. B&A-groep een TNO voerde dit onderzoek uit in opdracht van het ministerie van OCW.