Search

Via het initiatief de Duurzame Zuivelketen streven zuivelondernemingen en melkveehouders gezamenlijk naar een toekomstbestendige en verantwoorde zuivelsector. De Duurzame Zuivelketen heeft doelen geformuleerd op 4 duurzaamheidsthema’s. Deze sectorrapportage doet verslag van de voortgang op deze doelen in 2014. Deze rapportage laat zien dat de Duurzame Zuivelketen sinds de nulmeting (2011) op het gebied van antibiotica, energie-efficiëntie en verantwoorde soja veel vooruitgang heeft geboekt en dat de doelen voor 2020 binnen handbereik zijn in 2014 of zelfs al gehaald. Ook bij levensduur en duurzame energie zijn er ontwikkelingen in de goede richting maar is er meer vooruitgang nodig om de doelen te kunnen halen. Op het gebied van broeikasgassen, fosfaat en ammoniak zorgt het toegenomen productievolume ervoor dat de afgesproken productieplafonds in gevaar komen. Op het thema weidegang is het vooralsnog niet gelukt om de ingezette dalende trend te keren. Voor dierenwelzijn en biodiversiteit is monitoring nog in ontwikkeling.

This study presents a quick scan of the economic feasibility of direct processing of sugar beet for ethanol production in Slovenia, using the Betaprocess technology. The outcome is that given the prices for sugar, sugar beets, ethanol and other relevant arable crops that are expected to prevail after the liberalisation of the EU’s sugar policy in 2017, direct processing of sugar beets is a profitable activity. This result is conditional on a number of requirements. In deze quick scan is de economische haalbaarheid onderzocht van directe verwerking van suikerbieten voor de productie van ethanol in Slovenië, gebruikmakend van het zogenaamde Betaprocess. Bij de na de liberalisering van het EU-suikerbeleid in 2017 verwachte prijzen voor suiker, suikerbieten, ethanol en andere relevante akkerbouwproducten blijkt de teelt van suikerbieten voor directe verwerking tot ethanol economisch rendabel te zijn, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.

Within the context of the Sustainable Dairy Chain initiative, dairy businesses and dairy farmers work together towards creating a futureproof and sound dairy sector and, consequently, support in the market and society at large. To enable this, the Sustainable Dairy Chain has formulated goals on four sustainability themes. This report describes these goals, the indicators chosen to monitor progress and the performance on these indicators in the year 2013. This report shows that progress been made for a number of themes, but also that further growth of the sector requires a decrease in emissions per kg of milk. This report also describes the revised goals that will be used from 2014 onwards and the consequences of the revisioning for the monitoring. Via de Duurzame Zuivelketen streven zuivelondernemingen en melkveehouders gezamenlijk naar een toekomstbestendige en verantwoorde zuivelsector en daarmee draagvlak in markt en maatschappij. Om hier aan te werken, heeft de Duurzame Zuivelketen doelen geformuleerd op 4 duurzaamheidsthema’s. Dit rapport beschrijft die doelen, de indicatoren die gekozen zijn om de voortgang te monitoren en de prestatie op deze indicatoren in het jaar 2013. Dit rapport laat zien dat op een aantal thema’s vooruitgang is geboekt, maar ook dat een verdere groei van de sector een afname van de uitstoot per kg melk vereist. Dit rapport geeft ook inzicht in de aanpassing van de doelen vanaf 2014 en de consequenties voor de monitoring.

Sustainable milk production systems require economically viable, environmentally sound and socially acceptable practices. This study compared the economic, environmental and societal impact of large-scale farms with other dairy farms in the Dutch Farm Accountancy Data Network (FADN). Moreover the integrated sustainable performance of large-scale dairy farms was explored. To quantify the impact of farm size on economic performance, we used net farm income (NFI), labour productivity and solvency. We quantified environmental performance using indicators on non-renewable energy use, greenhouse gas (ghg) emissions, phosphorus surplus and pesticides use. To quantify societal performance, we used indicators on milk quality, cow lifetime and grazing hours. Large-scale dairy farms had a higher labour productivity and NFI than other dairy farms, without compromising on phosphorus surplus, energy use or ghg emission. Higher profits were accompanied by a lower solvency ratio on large-scale farms. Pesticides use, however, was higher on large-scale dairy farms due to a lower share of grassland. Large-scale farms had a shorter cow lifetime and applied less grazing compared to other dairy farms. For societal performance, current FADN does not have the potential to assess animal welfare using preferred animal-based indicators.

Op verzoek van de Tweede Kamer worden de prestaties van het ministerie van Economische Zaken (EZ) jaarlijks gemeten op basis van indicatoren voor landbouw, tuinbouw en visserij die in de Rijksbegroting van 2015 tot uitdrukking moeten komen. De indicatoren zijn opgedeeld in vier domeinen, te weten: Duurzaam Produceren, Kennis en Innovatie, Voedsel en Dier en Natuur, Landschap en Platteland. In dit rapport worden de resultaten van de duurzaamheidsindicator DP01: het investeringsniveau van duurzame productiesystemen in de landbouw en visserij gepresenteerd. De totale investeringen in agrarische productiemiddelen zijn in 2012 met 12% gedaald tot 3,3 miljard euro, terwijl de totale duurzame investeringen met ruim 20% zijn gestegen tot 886 miljoen euro. Vooral in de glastuinbouw werd meer geïnvesteerd in duurzame productiemiddelen. De landbouwsector is in 2012 verantwoordelijk voor circa twee derde van de totale duurzame investeringen. Daarbinnen zijn de investeringen in duurzame stallen van groot belang. De verwachting is dat het percentage duurzame investeringen in 2013 iets lager uitkomt dan 2012. De inschatting voor 2014 ligt in een range orde van 23 tot 26%

In het kader van de PAS wordt per provincie de depositieruimte en de behoefte aan ontwikkelingsruimte in 2020 en 2030 in kaart gebracht. Om de behoefte aan ontwikkelingsruimte te kunnen bepalen, is allereerst inzicht nodig in de te verwachten ontwikkeling van de veehouderij en de bijbehorende dieraantallen in 2020. Voor zowel de ontwikkeling van de melkvee- als de varkens- en de pluimveehouderij is door respectievelijk de provincie Friesland en de provincie Overijssel een scenario voor 2020 opgesteld. Echter, in deze scenario’s is geen rekening gehouden met provinciale verschillen. Om de te verwachten depositie per provincie zo nauwkeurig mogelijk te kunnen berekenen, is het daarom van belang dat de scenario’s met betrekking tot de verwachte ontwikkeling van de veehouderij per provincie worden verfijnd. Het doel van dit onderzoek is de door de provincies Friesland en Overijssel ontwikkelde scenario’s met betrekking tot de ontwikkeling van de dieraantallen per provincie nader te onderbouwen en per provincie verder te verfijnen.

In deze studie wordt een analyse gemaakt van de veranderingen in de omvang van de toeslagen uit de Eerste Pijler van het GLB op Nederlandse landbouwbedrijven tussen 2014 en 2019, die het gevolg zijn van de overgang van het historisch naar het regionaal model. Die overgang kan op verschillende manieren worden geregeld. Daarvoor gebruiken we in deze studie zes scenario's/varianten.

De laatste jaren is er nauwelijks kwantitatief onderzoek gedaan naar de rolverdeling binnen Nederlandse agrarische bedrijven, de bijdragen van verschillende gezinsleden aan het inkomen, de achtergrond van gemaakte keuzes en de tevredenheid daarover binnen het gezin. Het internationale jaar van het agrarisch gezinsbedrijf vormt de aanleiding om deze zaken anno 2014 opnieuw onder de loep te nemen. Dat gebeurt in deze studie aan de hand van de volgende onderzoeksvragen: 1. Welke activiteiten verrichten vrouwen binnen en buiten het agrarische bedrijf? 2. In welke mate zijn vrouwen betrokken bij besluitvormingsprocessen op het agrarische bedrijf? 3. In hoeverre zijn vrouwen tevreden met de gang van zaken op het agrarische bedrijf?

In deze nota wordt een analyse gemaakt van de veranderingen in de omvang van de toeslagen uit de eerste pijler van het GLB voor Nederlandse vleeskalverbedrijven tussen 2014 en 2019, die het gevolg zijn van de overgang van het historisch naar het regionaal model. Daarvoor gebruiken we in deze studie vier beleidsvarianten: de Nederlandse variant wordt vergeleken met de voorgenomen varianten waarvan op dit moment verwacht wordt dat ze in Frankrijk (twee alternatieven) en Vlaanderen zullen worden toegepast.

Prestaties van land- en tuinbouwbedrijven worden meestal in kaart gebracht op basis van het verdiende inkomen. Het rendement op het eigen vermogen is een ander beoordelingscriterium. Dit rendement was in de periode 2007-2011 gemiddeld het hoogst bij de akkerbouwbedrijven en het laagst bij de varkensbedrijven.

In opdracht van het Regiebureau POP geeft LEI Wageningen UR met dit rapport inhoud aan het samenvattend verslag 2012 van POP2 (2007-2013). Op grond van artikel 13 (lid 1 en 2) van Verordening (EC) 1698/2005 zijn de lidstaten verplicht om tweejaarlijks een samenvattend verslag over de voortgang van de Nationale Plattelands strategie (NPS) aan de Europese Commissie voor te leggen. Voor ons land gaat het hierbij om de uitvoering van het Plattelandsontwikkelingsprogramma 20072013 (POP2). Het eerste verslag (periode 2007-2009) is in 2010 ingediend. Hierbij wordt het tweede samenvattend verslag opgeleverd. Het verslag is één van de elementen van het strategisch toezicht op het plattelandsontwikkelingsprogramma.

Naar aanleiding van het debat over de regeringsverklaring (14 november 2012) heeft het kabinet aangegeven om de effecten van het Regeerakkoord voor de primaire land- en tuinbouw door te laten rekenen. Hierop heeft het ministerie van EZ aan een samenwerkingsverband van LEI Wageningen UR en Panteia de opdracht verstrekt om de gevolgen voor de land- en tuinbouw door te rekenen en te vergelijken met die voor enkele andere mkb-sectoren. In aanvulling hierop heeft het ministerie gevraagd om ook de gevolgen van het nieuwe Meerjarig Finan-cieel Kader (2014-2020) van de Europese Unie mee te nemen. Het akkoord dat de lidstaten hierover begin februari 2013 hebben bereikt, houdt een korting in van het budget voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).

In 2009, the EU introduced a new Regulation (EC) No. 1107/2009, concerning the placing of plant protection products on the market. Amongst others, this regulation defines more stringent approval criteria for the risk assessment of active substances. This will have consequences for the future availability of active substances currently on the market, as the approval of substances not meeting the criteria may be withdrawn or renewed for a limited period. Among these active substances is pendimethalin, produced by BASF. Pendimethalin is used in weed control in arable crops and flower bulbs. To obtain insight into the consequences of a potential withdrawal of pendimethalin's approval for Dutch crop production, BASF has asked LEI to perform an impact assessment. This report presents the results of the assessment, which is restricted to farm- and sector-level economic impacts and focuses on onions and flower bulbs as case studies.

Met 17 monitoringsystemen kunnen beleidsmakers, onderzoekers en anderen alle belangrijke thema's in het EU-plattelandsbeleid langjarig en goed onderbouwd volgen. Deze systemen leveren ook een grote bijdrage aan de invulling van de context-, resultaat- en impact-indicatoren die de Europese Commissie vraagt voor haar rapportage op het gebied van beleidsplanning, -monitoring en -evaluatie. Dit rapport bevat een actueel overzicht van alle bestaande en nieuw ontwikkelde monitoringsystemen rond de thema's en indicatoren die voor plattelandsontwikkeling relevant zijn.

The dairy sector is an important contributor to food production, economic activity and land use in the European Union. Grazing has long been a traditional element of dairy farming in the EU. Current developments in the dairy sector appear to result in a decline in grazing. The World Society for the Protection of Animals (WSPA) is concerned about this decline, particularly because of consequences for animal welfare, and has commissioned this analysis. This study gives an overview of the current state-of-the-art and expected future developments with respect to grazing in six key target EU countries of WSPA. The study builds to a large extent on local expertise and focuses on economic aspects and farm management issues. In deze studie is een SWOT-analyse uitgevoerd van beweiding in Noordwest-Europa. De trend van intensivering en uitbreiding van melkveebedrijven is benoemd als belangrijkste bedreiging voor beweiding. Intensivering en uitbreiding resulteert vaak in een behoefte tot een hogere productie per koe en per hectare en een betere beheersbaarheid van de bedrijfsvoering. Daarnaast leidt het doorgaans tot een afname van de geschikte weideoppervlakte per koe. De belangrijkste kansen voor beweiding zijn 1) de lagere kosten, vooral als melkveehouders onder druk staan door lage melkprijzen en hoge productiekosten, en 2) het feit dat er steeds meer erkenning komt vanuit de zuivelindustrie en overheden dat weidegang een belangrijk criterium is voor de sociale acceptatie van melkveehouderij en het natuurlijk gedrag van melkkoeien.

De laatste jaren hebben veel melkveebedrijven in een nieuw melksysteem geïnvesteerd. De bedrijven die een melkrobot kochten, realiseren dezelfde kasstroom per 100 kg als de bedrijven die in een zij-aan-zijstal investeerden. Wel vallen ze op door hogere kosten voor onderhoud en energie. Bedrijven met een draaimelkstal zijn gemiddeld veel groter dan de andere twee groepen en hebben gemiddeld het hoogste inkomen uit bedrijf, ondanks de forse investeringen. De bedrijven met een zij-aan-zijmelkstal produceren relatief goedkoop en passen vaker dan gemiddeld weidegang toe.

De melkveehouders hebben in 2012 te maken met 12.000 euro lagere melkopbrengsten. De omzet en aanwas en enkele andere opbrengsten nemen 10.000 euro toe. De betaalde kosten stijgen met 12.000 euro wat resulteert in een inkomen per onbetaalde aje van 25.000 euro: een daling van 14.000 euro.

Dairy farm expansions in the Netherlands and the EU and their impact on economic results are the focus of this report. After expansion successful expanders realize better results for nearly all types of revenues and costs. The high investments by expansion of Dutch dairy farms during the period 2000-2007 do not seem detrimental to their competitiveness compared to neighboring EU countries. However, they increase the risk of liquidity problems during periods of low milk prices. Nederlandse melkveebedrijven groeien vrijwel voortdurend in omvang. Het doel van dit onderzoek was om meer zicht te krijgen op hoe dat groeiproces verloopt in zowel Nederland als omringende EU-landen en wat de gevolgen van investeringen in groei zijn voor het bedrijfsresultaat. Met de bedoeling inzicht te krijgen in lessen voor toekomstige groeiers en in de ontwikkeling van de concurrentiepositie van melkveebedrijven in Nederland ten opzichte van die in andere EU-landen.

De melkveebedrijven in Nederland scoren qua resultaat niet meer zo goed in de EU als tien jaar geleden. In 2006-2008 is Nederland in vergelijking met zeven andere landen op de ranglijst gezakt van plaats twee naar plaats vier wat betreft het inkomen uit bedrijf.

Effecten van toeslagvarianten voor de Nederlandse landbouw.

Bij veel nieuwe ontwikkelingen in de multifunctionele landbouw zijn vaak de grotere, gespecialiseerde, innovatieve multifunctionele ondernemers betrokken. Deze ondernemers zijn bij diverse organisaties goed in beeld en weten zich over het algemeen goed te redden. De zogenaamde midden categorie bedrijven – bedrijven die tussen de 10 en 50% van hun omzet halen uit multifunctionele activiteiten – is echter minder goed in beeld, terwijl een belangrijk deel van de ontwikkelingen wel van deze groep moet komen. Om de ontwikkelingen, toekomstplannen en verwachtingen van deze groep beter in beeld te krijgen, heeft de Taskforce Multifunctionele Landbouw PPO en het LEI gevraagd een enquête onder deze groep af te nemen en de resultaten hiervan te vergelijken met eerder onderzoek onder de voorlopers. Dit rapport bevat de resultaten van de enquête en een vergelijking met eerder onderzoek.

De varkenshouderij heeft de laatste jaren te maken met verschillende overheidsmaatregelen, waaronder de eisen uit het Besluit ammoniakemissie huisvesting veehouderij en de strengere welzijnseisen uit het Varkensbesluit. Daarnaast krijgen varkensbedrijven te maken met de gevolgen van het Actieprogramma Nitraatrichtlijn (kosten mestafzet en mestverwerking). De gevolgen van dit beleid kunnen verschillend uitpakken voor verschillende regio's in Nederland. De Directie Regionale Zaken van het ministerie van EL&I heeft als reactie op een signaal uit de sector het LEI opdracht gegeven de effecten te kwantificeren van het milieu- en welzijnsbeleid voor de varkenssector in Oost-Nederland (Overijssel en Gelderland). Met dit onderzoek wordt inzicht gegeven in de integrale gevolgen in vergelijking met Zuid-Nederland.

Melkveebedrijven die weidegang toepassen behalen geen hoger inkomen dan bedrijven die dat niet doen, zo blijkt uit een analyse met gegevens uit het BedrijvenInformatienet van het LEI. Bedrijven die recent zijn gestopt met weidegang halen wel een lager inkomen, vooral doordat ze flink hebben geïnvesteerd in stallen en installaties.

De resultaten van melkveebedrijven laten in 2011 opnieuw een verbetering zien. De melkprijs ligt boven het niveau van 2010 maar ook de kosten zijn toegenomen. Dat alles resulteert in een inkomen uit bedrijf van 38.000 euro per onbetaalde aje: een stijging van 6.000 euro.

De toekomst van het Europese suikerbeleid houdt de betrokken partijen bezig. Afschaffing van de suikerquota zou een breuk met het tot dusver gevoerde beleid inhouden. Voor het ministerie van EL&I was dit aanleiding om het LEI opdracht te geven om hierover een studie te doen. In dit rapport wordt verslag gedaan van de bevindingen van de onderzoekers. Het blijkt dat de economische gevolgen van de afschaffing van de quotering voor de Nederlandse akkerbouw divers zijn en sterk verschillen per individueel bedrijf.