Search

Bu araştırmanın temel amacı, otomotiv yan sanayi firmalarında uluslararası niteliklerde kabul görmüş ISO 9001: 2015 ve IATF 16949: 2016 Kalite Yönetim Sistemi standartlarının yeni versiyona geçiş süreçlerinin incelenerek firma performansına etkisinin ölçülmesidir. Bununla birlikte yeni versiyon standartları uygulamayan diğer otomotiv yan sanayi işletmesinin aynı performans göstergeleri ile karşılaştırılmasıdır. Bu araştırma; Otomotiv sektöründe ana üreticilere ürün tedarik eden iki yan sanayi oluşturmaktadır. Nitel araştırma deseninin kullanıldığı araştırmada, analiz ve veri toplama süreci eş zamanlı olarak doküman inceleme ve görüşme yöntemleri ile yapılmıştır. Her iki firmanın üst düzey yöneticileri ile yapılan toplam 17 adet görüşme, yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler, betimsel analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında; yeni versiyon standartlara geçiş için kullanılması gereken tüm uygulamalar belirlenerek otomotiv sektörüne özgü olarak örneklendirilmiştir. GAP Analizi, SWOT Analizi, PESTLE ve PRIMO-F metotları, Risk Analizi, İç Denetim ve Yönetim Gözden Geçirme Toplantıları hakkındaki gereklilikler tanımlanmış ve uygulanmıştır. Metotlar uygulanırken belirlenen 419 önermenin performansı değerlendirilmiş ve iyileşme oranları raporlanmıştır. Yapılan iyileştirmelerin firma performansına etkisi 24 adet performans göstergesi ile ölçülmüştür. Yeni versiyon standartlara geçiş yapmamış ve söz konusu metotları uygulamayan diğer firma ile birinci firmanın performansı da karşılaştırılarak iyileşme düzeyleri belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; Geçiş sürecinde uygulanan metotlar ile tespit edilen 409 önerme 5'li likert ölçeği ile değerlendirilmiştır. Başlangıçta 1, 2 ve 3 olarak belirlenen toplam 362 (%88.5'i) aksiyon varken, yapılan iyileştirmeler sonrasında 4 ve 5 olarak tanımlanan 406 (%99.2'si) aksiyon raporlanmıştır. Söz konusu uygulamaların firma performansının artışında pozitif yönlü etkisi olduğu saptanmıştır. Geçiş süreci incelenen firmanın performans değerlendirmesi için takip edilen 24 adet gösterge, Balanced Scorecard boyutlarına göre sınıflandırılmış ve 22 göstergede pozitif yönlü iyileşme tespit edilmiştir. Tedarikçi PPM ve Numune gönderim performansı göstergelerinde, çalışma öncesi ve sonrasında anlamlı bir değişiklik olmadığı saptanmıştır. Araştırmanın son bölümünde revizyon geçişini tamamlamamış ikinci firma ile aynı göstergeler kıyaslanmış ve geçiş süreci incelenen firmaya ait 22 performans göstergesi daha iyi performans göstermiştir. Numune Gönderim Performansı ve Sevkiyatta Aşırı Navlun Sayısı göstergelerinde, her iki firmanın sonuçlarının da olumlu yönde geliştiği tespit edilmiştir. Tüm uygulama çalışmaları sonucunda firma performansında, pozitif yönde iyileşmeler gerçekleşmiştir. Çalışmanın gelecekte başka araştırmalarda değerlendirilmek üzere farklı sektörlerde, nicel araştırma deseni yaklaşımı ile ve daha çok sayıda firmada uygulanması ve sonuçların karşılaştırılması önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: ISO 9001: 2015, IATF 16949: 2016, Revizyon Geçişi, Balanced Scorecard The main purpose of this research is to examine the new version transition processes and performance evaluation of ISO 9001: 2015 and IATF 16949: 2016 Quality Management System standards, which are internationally recognized standards in automotive supplier firms. In the continuation of the study, it is aimed to compare the performance of another enterprise that does not implement new version standards with the same indicators and Balanced Scorecard Method. The population consists of two sub-industries that supply products to main manufacturers, especially in the automotive sector. In the research, in which qualitative research design was used, the analysis and data collection process were completed simultaneously with document review and interview methods. 14 interviews with three top executives of the company, whose transition process was examined, were conducted by semi-structured interview method. 3 semi-structured interviews were also held with top executives who were compared with their performance named second firm. The data obtained were analyzed using the descriptive analysis technique. During the analysis, all implementations that should be used for transition to new version standards were determined and exemplified specifically for the automotive industry. Requirements for GAP Analysis, SWOT Analysis, PESTLE and PRIMO-F methods, Risk Analysis, Internal Audit and Management Review Meetings were determined and applied to the company. The performance of 419 propositions determined while applying the methods was evaluated and the improvement rates were reported. The effect of the improvements made on the business performance was measured with 24 performance indicators. The new version did not switch to the standards and the performance of the first supplier was compared with another one that did not apply the said methods, and the improvement rates were calculated. As a result of the analysis, while there were a total of 362 (88.5%) propositions that were initially evaluated with 5 likert scale as 1, 2 and 3 out of 409 propositions determined by the methods applied during the transition period, a total of 406 (99.2%) were defined as 4 and 5 after the improvements made. It has been determined that the said applications have a positive effect on the increase of firm performance. The 24 indicators followed for the performance evaluation of the company whose transition process was examined were classified according to the Balanced Scorecard dimensions and a positive improvement was detected in 22 indicators. It was found that there was no significant change in the Supplier PPM and Sample delivery performance indicators before and after the study. In the last part of the study, the positive improvements in business implementations with these methods have also been found to have a significant effect on performance compared to a business that has never applied these methods and has not completed the revision transition. 22 performance indicators belonging to the company whose transition period was examined showed better performance than the company that has never applied these methods. Sample Delivery Performance and Excess Freight Number in Shipment indicators, the realizations of both companies are at the same rate and in a positive situation. Keywords: ISO 9001: 2015, IATF 16949: 2016, Transition of Revision, Balanced Scorecard

Strateji uzun vadeli veya genel bir amaca ulaşmak için tasarlanmış eylem planıdır. Askeri bir terim olup kökeni Sun Tzu’ya kadar dayanmaktadır. Modern anlamda kullanımı 1980’li yıllara rastlamaktadır. İşletmeler son yıllarda artan rekabet ortamında pazarda fark yaratmak, karlılıklarını arttırmak, teknolojik gelişmeleri yakından takip edebilmek vb. adına stratejilerini kurumsal anlamda ve iş yönetim stratejileri alanında geliştirmeye önem vermektedirler. Ancak işletmelerin özellikle yapılan araştırmalarda fonksiyonel stratejilerinden olan tedarik zinciri yönetim stratejileri alanında geliştirme yapamadığı saptanmıştır. Tedarik zinciri stratejilerinin belirlenmesi özellikle maliyetlerin azaltılması, müşteri deneyiminin arttırılması, inovatif yaklaşımların benimsenmesi veya kalite anlamında onların pazarda rekabetlerini etkin kılmalarını sağlayacaktır. İşletmeler bu faktörlerden sadece birinde rekabet etmeyi seçebilecekleri gibi birkaç faktörü de benimseyebilirler. Bu çalışmada ağaç bazlı panel endüstri sektöründe çok önemli bir konumu bulunan ve tedarik zinciri yönetimini benimsemiş ancak herhangi bir stratejik kararların veya projelerin oluşturulmadığı bir işletmede tedarik zinciri strateji belirleme çalışması yapılmıştır. Özellikle üst yönetimin belirlediği rekabet ve kurumsal stratejilerin fonksiyonel anlamda alt kademelere yayılmasında çok etkin bir model olan Hoshin Kanri modeli ana model, Dengelenmiş puan kartı ise stratejilerin dört boyutta dengelenebilmesi açısından da yardımcı model olarak kullanılmıştır. Böylece söz konusu işletmenin tedarik zinciri süreçleri analiz edilerek stratejileri belirlenmiştir., A strategy is a plan of action designed to achieve a long-term or general purpose. It is a military term and its origin goes back to Sun Tzu. Its use in the modern sense coincides with the 1980s. In the increasingly competitive environment in recent years, businesses need to make a difference in the market, increase their profitability, closely follow technological developments, etc. They attach importance to developing their strategies in the corporate sense and in the field of business management strategies. However, it has been determined that enterprises cannot develop in the field of supply chain management strategies, which is one of their functional strategies, especially in the researches. Determining supply chain strategies will enable them to compete in the market, especially in terms of reducing costs, increasing customer experience, adopting innovative approaches or quality. Businesses may choose to compete in only one of these factors, or they may adopt several factors. In this study, a supply chain strategy determination study was carried out in a company that has a very important position in the wood-based panel industry sector and has adopted supply chain management, but where no strategic decisions or projects have been created. The Hoshin Kanri model, which is a very effective model in functionally spreading the competitive and corporate strategies determined by the top management to the lower levels, was used as the main model, and the Balanced scorecard was used as an auxiliary model in terms of balancing the strategies in four dimensions. Thus, the supply chain processes of the business in question were analyzed and its strategies were determined.

Havayolu işletmeleri hizmetlerine olan talebi daha iyi yönetebilmek için birtakım stratejiler kullanmaktadırlar. 1970’ lerde başlayan deregülasyon ve beraberinde artan rekabet havayolu endüstrisinde gelir yönetiminin önemini ve farkındalığını artırmıştır. Gelir yönetimi uygulamalarının esası yolcu talebinin etkin kontrolüne dayanmaktadır. Bu amaçla yapılan uygulamalardan biri ise bir uçuştaki koltuk sayısından fazla rezervasyon oluşturulması yani overbookingdir. Uçaklar yalnızca kapasitesinde koltuk sayısı ile uçabilmektedir.. Overbooking hem yolcu hem de havayolu üzerinde doğrudan ilgili bir süreçtir. Bu sürecin yönetimi aktarmalı seferden gelebilecek yolcuya, yolcu listesinde uçma önceliği olan yolculara, tek ya da aile olarak seyahat edilmesi durumuna vb. durumlara göre değişiklik göstermektedir.Çalışmanın amacı, havayolu işletmelerinde uygulanan gelir yönetimi uygulamalarının ve overbooking modelinin performans ölçme aracı olan Dengeli Performans Kartı yaklaşımı (Balance Score Card) ile değerlendirmektir. Dengeli Performans Kartı yaklaşımı ile havayolu işletmelerindeki overbooking uygulamalarını literatür taraması ile etraflıca incelemek, içerik araştırması yapmak, havayolu işletmelerinin uygulama çerçevelerini ortaya koymak, overbooking senaryoları ile önerileri geliştirmek, havayolu işletmeleri için gelecekte yapılabilecek gelir yönetimi ve performans değerlendirme çalışmalarına katkıda bulunmak amaçlanmaktadır. Bu çalışmada havayolu işletmelerinde özellikle overbooking modelinin işletmeye katkıları farklı overbook senaryoları ile araştırılmıştır. Problemleri araştırmak amacıyla yapılan bu çalışma nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır., Airlines use a number of strategies to better manage the demand for their services. The deregulation that started in the 1970s and the increasing competition with it increased the importance and awareness of revenue management in the airline industry. The basis of revenue management practices is based on effective control of passenger demand. One of the frequent applications for this purpose is overbooking, in other words, creating more reservations than the number of seats in a flight. Airplanes can only fly with the number of seats in their capacity. Overbooking is a directly related process on both the passenger and the airline. The management of this process depends on the passenger who may come from the connecting flight, the passengers with priority on the passenger list, the case of traveling alone or as a family, etc. varies according to the circumstances. The aim of the study is to evaluate the revenue management applications and the overbooking model applied in airlines with the balanced performance card approach (Balance Score Card), which is a performance measurement tool. With the balanced performance card approach, it is aimed to examine the overbooking applications in airline companies through literature review, to conduct content research, to reveal the application frameworks of airline companies, to develop overbooking scenarios and suggestions, and to contribute to future revenue management and performance evaluation studies for airline companies. In this study, the contributions of the overbooking model to the business in airline companies were investigated with different overbook scenarios. This study, which was conducted to investigate the problems, is a qualitative research.

Konut ihtiyacı insanoğlu için her dönemde vazgeçilmez olmuştur. Bu çalışmanın amacı; yerel yönetimlerde hizmet kalitesinin konut fiyat algısına etkisini, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin etkin ve yaygın olduğu hizmetlere detaylandırılarak ölçülmesi hedeflenmiştir. Ölçüm için stratejik ölçme ve değerlendirme sistemi baz alınarak geliştirilen Dengeli Ölçüm Kartı (Balanced Scorecard), performans ölçüm sistemi kullanılmıştır. İstanbul'un farklı semtlerinde ikamet eden ve sunulan hizmetten yararlanan 144 İBB yöneticisi ile yapılan anketle, Dengeli Ölçüm Kart'ının dört boyutunu oluşturan; Finans, İç Süreçler, Müşteri, Öğrenme ve Gelişme boyutlarını kapsayan ve 109 maddeden oluşan bir anket tasarımı elde edilerek kurumsal performans karnesi oluşturulması amaçlanmıştır. Elde edilen veriler frekans ve yüzde tabloları gibi istatistiksel yöntemlerle analiz edilmiş olup; İBB'nin hizmet bölgesinde hizmet kalitesinin konut fiyat algısını etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Bir metropol olan İstanbul'da konut fiyat algısında öne çıkan; hızlı ulaşım ağının yaygınlığı, oto park olanakları, güvenlik durumu, sağlık kuruluşlarına yakınlık ve yeşil alanlar olumlu yönde etkilerken; Katı atık dönüşüm istasyonu, hayvan barınağı ve futbol stadı olumsuz yönde etkilediği saptanmıştır. The need for housing has always been indispensable for human beings. The aim of this study is to investigate the effects of service quality on housing price perception in local administrations, where The Istanbul Metropolitan Municipality (IMM) widely and effectively provides the services. The Balanced Scorecard, which was developed based on the strategic measurement and evaluation system, was used for the measurement. The survey, containing 109 questions to evaluate the 4 dimensions of the Balanced Scorecard in the terms of Finance, Internal Processes, Customers and R&D concepts, was conducted with 144 IMM managers located on the different sites of Istanbul and benefiting from the service provided for creating a corporate performance scorecard. The data obtained were analyzed with statistical methods such as frequency and percentage tables, and it has been found out that the service quality in the service area of IMM affects the housing price perception. While the prevalence of the rapid transportation network, the parking facilities, security of the environment, closeness to health institutions and green areas affect the housing price perception positively, it has been determined that the presence of the solid waste recycling station, animal shelter and football stadium have a negative impact in the price perception for the metropolitan Istanbul.

Danışman: DOÇ. DR. MUSTAFA ZAHİT SERARSLAN Yer Bilgisi: İstanbul Gelişim Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İşletme Anabilim Dalı / İşletme Bilim Dalı Konu: Sivil Havacılık = Civil Aviation ; İşletme = Business Administration, Bu çalışmanın amacı Türkiye'deki havayolu işletmelerinde performans ölçme aracı olarak Balance Scorecard uygulamalarının değerlendirilmesidir. Bu değerlendirmede amaç ise, literatür taraması sonucu ortaya çıkan balance scorecard uygulaması ile Türkiye'deki havayolu işletmelerindeki uygulamayı karşılaştırmak, genel bir uygulama çerçevesi oluşturarak havayolu işletmeleri için öneriler geliştirmek ve havayolu işletmeleri için ileride yapılacak stratejik planlama ve performans değerlendirme çalışmalarına katkıda bulunmaktır. Özellikle bu çalışmada havayolu işletmelerinde finansal ve finansal olmayan boyutlarla performans ölçümünün işletmeye katkıları araştırılmıştır. Problemleri araştırmak amacıyla yapılan bu çalışma, olgu bilim deseniyle yürütülmüş nitel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunun belirlenmesinde, amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik durum örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Tipik durum örnekleme, evreni en genel şekliyle betimleyen örneklemin bulunmasıdır. Tipik örneklem olarak Türkiye'deki havayolu işletmelerinden X, Y, ve Z seçilmiştir. Ayrıca tipik durum örneklemesi içinde de kartopu veya zincir örnekleme yöntemi ile X, Y, Z havayollarında stratejik planlama sürecinin performans değerlendirmesinde en fazla bilgiye sahip olduğu düşünülen 10 katılımcıyla literatür taraması ve uzman görüşlerine göre oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formunda yer alan sorular sorulmuş ve veriler toplanmıştır. Katılımcılarla yapılan görüşme kayıtları yazı formatına aktarılmış ve betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Betimsel analizde literatür taramasında belirlenen temalara ve alt temalara göre veriler özetlenmiş ve yorumlanmıştır. Araştırma bulgularına göre yapılan değerlendirme sonunda, tipik örneklem olarak seçilen Türkiye'deki üç havayolu işletmesinden ikisinde (Z ve X) performans değerlendirmesinde Balanced Scorecard tekniğini uygulandığı sonucuna ulaşılmıştır. Literatürde balanced scorecard, finans, müşteri memnuniyeti, süreç geliştirme, eğitim ve geliştirme olmak üzere dört boyutta işletme performansını ölçmektedir. Yapılan çalışma sonucunda Z havayollarında balanced scorecard'ın sekiz stratejik odak üzerinde uygulandığı ve farklılaşma pazarlama stratejisi uygulayan Z havayolunun balanced scorecard uygulamasında müşteri memnuniyeti boyutuna performans ölçümünde yoğunlaştığını göstermesi sonucuyla önemlidir. Bu sonuca göre, maliyet odaklı havayolu işletmeleri ile farklılaşma pazarlama stratejisi uygulayan havayolları için balance scorecard'ın uygulamasının farklı olduğu sonucuna ulaşıldığı görülmektedir. Ayrıca, yoğun rekabet ortamında faaliyet gösteren havayolu işletmelerinin performans değerlendirmelerinde finansal verilerinin yanında diğer boyutlardaki verilerinin de analiz etmesinin işletmenin başarısına katkı sağlayacağı sonucuna ulaşılmıştır., The aim of this study was to evaluate the Balance Score card applications as performance measurement tool in the airline business in Turkey. The aims in this avaluation are to compare the actual balanced scorecard applications emerging as a screenin of the literatüre with tha application of balanced scorecard in the airline sector in the Turkey, to develop recommendations for airline companies by creating a general implementation framework and to contribute to future strategic planning and performance evaluation studies for airline companies. Especially in this study, the contribution of performance measurement to the business with financial and non-financial dimensions in airline companies was investigated. The study aimed to investigate these problems is a qualitative research carried out with the pattern of phenomenology. In the research, typical case sampling method which is one of purposeful sampling methods was used for determination group of the study. Typical case sampling is the sampling of the most general description of the universe., X, Y, and Z is selected.as a typical sample of the airline companies in Turkey. In addition, within the typical case sampling, by using snowball or chain sampling method, 10 participants who were considered to have the most information in the performance evaluation of the strategic planning process in X, Y, Z airlines were selected to interview. Interview recordings made with the participants were transferred to the writing format and It was analyzed by descriptive analysis method. In descriptive analysis, datas were summarized and interpreted according to themes and subthemes determined in the review of literature. At the end of the evaluation based on the research findings, it has been concluded that Balanced Scorecard technique has been applied in performance evaluation in two of the three airlines in Turkey (Z and X) that were selected as typical samples. Balanced scorecard application in literature measures business performance in four dimensions: finance, customer satisfaction, process development, training and development. In the study, it was concluded that balanced scorecard was applied to eight strategic focuses in Z airline. This finding is important with the result of the fact that z airline, which implements a differentiation marketing strategy, concentrates on customer satisfaction dimension in performance measurement in balanced scorecard application. According to this result, it can be said that the application of balance scorecard is different for cost-oriented airlines and for airlines that implement differentiation marketing strategy.In addition, it has been concluded that analyzing the financial dimension data as well as other dimension data in the performance evaluations of airline companies operating in an intense competitive environment will contribute to the success of the business.

Kurumsal şirketlerin gelecek planlarını kurgulayabilmeleri ve güncel statülerini görebilmeleri için stratejik planları doğrultusunda etkinlik seviyelerini ölçmeleri, bağlı birimlerin güncel performanslarını açık ve anlaşılabilir düzeyde görüntüleyebilmeleri ve bu birimler arası kıyaslamaları adil ve tutarlı bir zeminde gerçekleştirebilmeleri gerekmektedir. Bu çalışmada bu ihtiyaçlara ışık tutabilmek adına farklı yöntemlerin bir arada kullanımı ile kapsamlı bir çözüm modeli ortaya konmuştur. Çalışma temelde etkililik ve etkinlik durumlarını gözlemleyebilmek adına beş önemli nokta için beş ayrı yöntem içermektedir. Öncelikle şirketlerin stratejik yapıları doğrultusunda uygun performans değerlendirme aracı seçimi yapılmaktadır. Bu çalışmada işletme yapısı stratejik olarak Futbol Kuramı yaklaşımına uygun olan şirketlerde kullanılmak üzere önerilen, klasik performans yönetimi yöntemlerinden farklı olarak finansal olmayan konular için de dengeli bir yönetim imkanı sağlayan ve farklı tip hedefleri tek bir formatta raporlama imkanı sunan Kurumsal Karne (KK) uygulaması üzerinde durulacaktır. KK içerisinde birimlerin hedeflerini ve ilgili dönem gerçekleşmelerini gösteren kritik performans göstergeleri bulunmaktadır. İkinci basamak olarak, bu göstergelerin önem derecelerinin belirlenmesi adına Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) kullanılmıştır. KK ve AHP yöntemleri ile etkililik statülerinin takip edilebileceği birimler özelinde etkili bir performans değerlendirme gerçekleştirilecektir. Ancak, şirketlerin birimleri tümden kıyaslayabilmeleri için yeterli bir yöntem değildir. Bu doğrultuda etkinlik analizi kapsamında, literatürde sıklıkla başvurulan, doğrusal programlama tabanlı parametrik olmayan bir yöntem olan Veri Zarflama Analizi (VZA) kullanılmıştır. VZA için değerlendirilecek birimlerin homojen yapıda olması önemlidir. Bu nedenle, çalışmanın üçüncü basamağı için Sınıflandırma metodu kullanılmıştır. Dördüncü adımda, sınıflarda yer alan birimlere ait değerlendirme dönemi bütçe oranlarının girdi olarak kullanıldığı, KK göstergelerinin çıktı olarak ele alındığı farklı VZA yöntemleri uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda beşinci basamak olarak, birimlerin performansları doğrultusunda başarı seviyelerinin belirlenmesi amacıyla kümeleme analizi gerçekleştirilmiştir. Bu aşamada, küme sayılarının belirlenmesi için Hiyerarşik Kümeleme Analizi (AHCA) ve kümeleme için K-Ortalamalı kümeleme analizi teknikleri kullanılmıştır. Geliştirilen yöntemin anlaşılabilirliğinin sağlanması adına tüm adımları içeren ancak çok kapsamlı olmayan bir vaka ile geniş kapsamlı, detaylı analizler içeren ikinci bir vaka analizi gerçekleştirilmiştir., Enterprise companies, which make future strategic plan, need to view overall performance. In this direction, monitoring decision-making unit (DMU) performances is a critical issue. Therefore, it should be fair and consistent performance evaluation and prepared open and clear reports. To handle with these requirements, this study focusses on establishing a comprehensive method of performance evaluations (PE). As a framework of the study, in scope of effectivity and efficiency aspects, five main solutions are suggested to solve five main problems in PE. In the paper, football theorem is selected as a strategic concept. Then, right PE tool are selected in terms of strategic frame of companies firstly. In this study, we examine Balanced Scorecard (BSC) approach that considers not only financial but also non-financial topics to watch overall performance. BSC has key performance indicators (KPI) that show objectives and actualizations belonging to related DMU, and BSC also provides proper and summary reports including different perspectives. The next step is determination of KPI's weights. Analytic Hierarchy Process (AHP) is applied to determine KPI priorities. As a result of first two steps, effectivity could be followed easily for a company. Because BSC evaluates DMU'S separately, it does not provide satisfied comparison among different DMU's. Therefore, we propose Data Envelopment Analyses (DEA) that is linear program based non-parametric approach to follow efficiency. However, DEA works correctly for only homogeneous DMU's. As a third step, classification process is applied to ensure homogeneity. Then, using BSC KPI's as outputs and DMU budgets as input, DEA model is run for each class. As a last step, we separate DMUs into categories using effectivity and efficiency score obtained from previous stages. To determine category numbers, Hierarchical Clustering Analyze (AHCA) method is used and group elements are selected with applying K-Means Clustering Analyze technique. At the end, two case studies are given to show how developed model is applied within an enterprise company.

Son yıllarda artan doğal ve insan kaynaklı afetlerin sayısı özellikle savaşların artması, insaniyardım sektörünün rolünü ve afet durumunda tedarik zinciri ve lojistiğin önemini arttırmaktadır.Etkili bir insani yardım tedarik zinciri ve afet müdahalesinin şeffaflığını ve hesap verebilirliğiniarttırmak için insani yardım tedarik zinciri performansının ölçülmesi gerekmektedir. Buradanhareketle, insani yardım tedarik zincirinin performans ölçümü önemli bir konu haline gelmektedir.İlgili literatür incelendiğinde insani yardım tedarik zincirinin performans ölçümü konusundayapılmış az sayıda çalışma olduğu belirlenmiş ve savaş afeti ile ilgili yapılmış bir çalışmayarastlanmamıştır. Bu çalışmanın amacı ise, savaş afeti durumunda insani yardım tedarik zinciri içinbir performans ölçüm çerçevesinin geliştirilmesi olarak belirlenmiştir.Bu amaçla, ilk olarak literatür araştırması yapılmış ve insani yardım tedarik zincirininperformansını etkileyen göstergeler belirlenmiştir. Daha sonra, belirlenmiş göstergeler Dengeli PuanKartı yönteminin dört boyutuna göre sınıflandırılmıştır. Ardından DEMATEL yöntemi kullanılarakDengeli Puan Kartı modelinin boyutları ve performans göstergelerinin ağırlık değerleri tespitedilmiştir.Elde edilen bulgulara göre DEMATEL yöntemi ile hesaplanan ağırlıkları sonucunda, insaniyardım tedarik zincirinin performans boyutlarının sırasıyla müşteri, öğrenme ve yenilik, finansal veiç iş süreci boyutlarının olduğu belirlenmiştir. Performans göstergesi olarak ise en yüksek etkiyesahip göstergelerin hizmet kalitesi, faydalanan kişi sayısı ve insani yardım kuruluşunun imajı ve endüşük etkiye sahip olan göstergelerin ise karışım esnekliği, lojistik öğrenme düzeyi ve yardımtedariklerinin mali değeri olduğu ortaya çıkmıştır. In recent years, the increasing of natural and man-made disasters particularly the increase ofwars has increased the attention towards the humanitarian organizations and the role of supply chainand logistics for the humanitarian sector. For an effective humanitarian supply chain, humanitariansupply chain performance needs to be measured in order to increase the transparency andaccountability of disaster response. Accordingly, this growing attention featured the importance ofmeasuring humanitarian supply chain performance. Hence, regarding to the related literatureexamined, it has been determined that there are few studies on the performance measurement of thehumanitarian supply chain and no study on war disaster has been found. The aim of this study is todevelop a performance measurement framework for the humanitarian supply chain in case of wardisaster.The related literature review indicated that a few research number studied the performancemeasurement of the humanitarian supply chain specifically has found that there is no research studiedthe humanitarian supply chain performance measurement in the context of war. For this purpose,firstly, performance indicators for the humanitarian supply chain determined based on the literaturereview work. Afterward, the identified performance indicators were classified according to theBalanced Scorecard four dimensions. Then using the DEMATEL method prioritize the weights ofthe BSC dimensions and performance indicators.Findings reveal that in the context of war, the customer dimension is the most significantdimension to be take in consideration respectively followed by learning and innovation, financialand internal business dimensions. Service quality, number of beneficiaries and humanitarianorganization reputation are the most significant indicators for humanitarian supply chainperformance measurement. 99

Bu çalışmada stratejik performans yönetiminde kullanılan yöntemlerden biri olan Dengelenmiş Hedef Kartı (Balanced Scorecard) modeli incelenmiştir. İşletmenin başarısını tüm yönleri ile değerlendirmeyi amaçlayan performans değerlendirme sistemlerinin finansal boyutun yanı sıra finansal olmayan boyutları da dikkate almaları gerekmektedir. Çok boyutlu performans değerlendirme yöntemlerinden biri olan Dengelenmiş Hedef Kartı modeli; bir işletmenin performansını finansal boyut, müşteri boyutu, iç süreçler boyutu, öğrenme ve gelişme boyutu olmak üzere dört grup gösterge ile ölçüldüğünü ortaya koymaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde performans kavramı, performans yönetimi ve performans ölçme yöntemleri açıklanmıştır. İkinci bölümde Dengelenmiş Hedef Kartı modeli detaylı bir şekilde anlatılmıştır. Üçüncü bölümünde ise modelin bir seramik işletmesinde nasıl uygulanması gerektiği gösterilmiştir. Seramiksan A.Ş.'ye ait Karo Fabrikasında Dengelenmiş Hedef Kartı modelinin uygulama sonuçlarını incelediğinde; finansal boyutta, müşteri boyutunda ve şirket içi işlemler boyutunda sonuçların başarılı olduğu, öğrenme ve gelişme boyutunda da iyileştirilmesi gereken alanlar ile ilgili çalışmalar yapılarak daha etkin sonuçların alınacağı görülmektedir. This study reviews the Balanced Scorecard model which is a strategic performance management tool. It is necessary that performance evaluation systems aiming to evaluate the success of companies within all respects consider the non-financial dimensions, as well as the financial dimensions too. Balanced Scorecard model which is one of the multi-dimensional performance evaluation methods, shows that a company's performance can be measured with four indicators, namely in the dimensions of finance, dimensions of customer, intra-company dimensions, dimensions of learning and development. In chapter one of this study, the concept of performance, performance management and performance measurement methods were explained. In chapter two, Balanced Scorecard model was described in detail. In chapter three, applicability of Balanced Scorecard model in the ceramic plant was shown. When the results of Balanced Scorecard model application at the Ceramic Tile Factory which is owned by Seramiksan are examine, it is observed that the results are successful is financial, customer and intra-company dimensions. Studies on the areas that need to be improved in learning and development dimension will be carried out and more effective results will be obtained. 91

Bu tez Marmara Üniversitesi ile ortak program kapsamında hazırlanmıştır. Marmara Üniversitesi ve İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ortak Yüksek Lisans Programı. Bu araştırmanın amacı, uluslararası geçerliliği olan, yurtdışında birçok eğitim kurumunda kullanılan Balanced Scorecard (BSC) uygulamasının Türkiye’de resmi ortaokullar için geliştirilmesi ve resmi ortaokul yöneticilerine stratejik performans yönetimi konusunda kullanabilecekleri alternatif bir model sunmaktır. Araştırma, eylem araştırması modeline göre desenlenmiştir. Araştırmanın evren ve örneklemini, İstanbul ili Pendik ilçesindeki resmi bir ortaokul oluşturmaktadır. Araştırma boyunca; (1)”Resmi bir ortaokulda, BSC geliştirme sürecinde takip edilmesi gereken aşamalar nelerdir?” (2)”Resmi bir ortaokulda, BSC sistemine ne düzeyde ihtiyaç duyulmaktadır?” (3)”Resmi bir ortaokulda, BSC geliştirme sürecine kimler katılmalıdır?” (4)”Resmi bir ortaokulda, BSC’nin uygulanması/uygulanmaması gereken birimler nelerdir?” (5)”Resmi bir ortaokulun stratejik amaçları arasındaki neden-sonuç ilişkileri nasıl belirlenir?” (6)”Resmi bir ortaokulun stratejik amaçları nasıl ağırlıklandırılarak öncelik sırasına konulur?” sorularına yanıt bulmak veri toplanmıştır. Veri toplama sürecinde, BSC’ye duyulan ihtiyacı belirleme ölçeği, DEMATEL ve AHP formları, anketler, uzman görüşü formları gibi nicel veri toplama araçları ile görüşme, araştırmacı günlüğü ve doküman incelemesi gibi nitel veri toplama araçları kullanılmıştır. Araştırmada, 2 aşama ve toplam 16 basamaktan oluşan BSC geliştirme aşamaları takip edilerek, resmi bir ortaokul için kurumsal BSC geliştirilmiştir. Okulun strateji haritası oluşturularak, stratejik amaçları arasındaki neden sonuç ilişkileri gösterilmiştir. Stratejik amaçlar ağırlıklandırılarak öncelik sırasına konmuş ve böylece öz değerlendirme çalışmaları yapılmasına imkan tanınmıştır. The purpose of this research, to develop The Balanced Scorecard (BSC) application which is internationally recognized, used in many educational institutions abroad for public secondary schools in Turkey and to provide an alternative model to the secondary school administrators that can be used in strategic performance management. The research is designed according to the action research model. The universe and the sample of the study consisted of a public secondary school in Pendik, Istanbul. During the research; (1) “What are the steps to be followed in the BSC development process in a public secondary school?” (2)To what extent is there a need for a BSC system in a public secondary school? (3)''Who should participate in the BSC development process in a public secondary school?” (4)''What are the units that should be implemented / not to be implemented in a public secondary school?'' (5)''How to determine the cause-effect relationships between the strategic objectives of a public secondary school?'' (6)” How the strategic objectives of a public secondary school are weighted and prioritized?” are the questions that gathered data to find answres. In the data collection process, quantitative data collection tools such as the need assessment scale for BSC, DEMATEL and AHP forms, surveys, expert opinion forms and qualitative data collection tools such as interview, researcher diary and document review were used. In the study, BSC development stages which consisted of 2 stages and 16 steps in total, were followed and an institutional BSC was developed for a public secondary school. Causal relations between the strategic objectives of the school have been established by forming a strategy map. Strategic objectives were weighted and prioritized and thus self-evaluation studies were made possible. Stratejik Planlama -- Strateji Kavramı -- Stratejik Planlama Nedir? -- Stratejik Planlamanın Özellikleri -- Stratejik Planlamanın Yararları -- Türk Kamu Sektöründe Stratejik Planlama Çalışmaları -- . Milli Eğitim Bakanlığı’nda Stratejik Planlama Çalışmaları -- Stratejik Planlama Modelleri -- Harvard Politika Modeli -- . Portföy Modeli -- Johnson ve Scholes Modeli -- Bryson Modeli -- . Fidler Modeli -- DPT Modeli -- Stratejik Planlama Süreci -- Stratejik Plan Hazırlık Süreci -- Planın Sahiplenilmesi -- Planlama Sürecinin Organizasyonu -- İhtiyaçların Tespiti -- Zaman Planı -- Durum Analizi -- . Kurumsal Tarihçe -- Uygulanmakta Olan Planın Değerlendirilmesi -- Üst Politika Belgeleri Analizi -- Faaliyet Alanları İle Ürün ve Hizmetlerin Belirlenmesi -- Paydaş Analizi -- Kuruluş İçi Analiz -- PESTLE Analizi -- SWOT (GZFT) Analizi.

Kurumsal Kaynak Planlama (Enterprise Resource Planning-ERP) sistemleri,şirketlerdeki tüm veri, süreç ve bilgi akışının tek bir noktada entegre edildiği bilgisistemleridir. Şirketler için çok önemli olan bu bütünleşik sistemlerin maliyetleri çokyüksektir ve kurulum süreçleri çok uzundur. Dolayısıyla ERP sistemlerinin seçimi kadaronların performansının da çok iyi ölçülebilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, bir ERPsisteminin canlı kullanım sonrası performansının ölçülmesini incelenmiştir.`ERP (Kurumsal Kaynak Planlama) Performansının Ölçümünde KullanılabilecekYöntemler ve Dengeli Skor Kart Destekli Bir Yapı` isimli bu çalışma dört bölümdeele alınmıştır. Birinci bölümde, konuya ilişkin temel kavramlar incelenmiştir. Bubağlamda ERP'nin tanımı, özellikleri, yararları, modülleri, maliyetleri, kritik başarıfaktörleri, tarihsel gelişimi, uygulama evreleri, uygulama yöntemleri ve ERPsonrası sorunlar açıklanmıştır. İkinci bölümde, literatür taraması yapılmıştır.Üçüncü bölümde, bilgi sistemleri performans ölçümünde kullanılabilecek başarımodelleri hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde,performans değerlemede kullanılabilecek kantitatif ve kalitatif tekniklertanıtılmıştır. Beşinci bölümde, literatür taraması sonucunda oluşturduğumuz hibritmodel tanıtılmıştır. Altıncı bölümde, uygulama yapılmıştır. Enterprise Resource Planning (ERP) systems are the information systems in which allthe data, process and information flow of the companies are integrated on one singlepoint. The integrated systems, which are highly important for companies, areunaffordable and their installation processes take a long time. Therefore, just like theselection of ERP systems, it is also important to measure their performances effectively.In this study, the performance measurement of ERP Post-Implementation is examined.This study entitled `Methods to Use for ERP Performance Measurement and AStructure with Balanced Score Card Support` is discussed in four sections. In thefirst section, the main definitions related to the issue are examined. In this sense, thedefinition of ERP, its features, advantages, modules, related costs, critical successelements, historical development, application phases, application methods andproblems occurred after ERP are explained in this section. In the second section, aliterature review is done. In the third section, detailed information is provided onsuccess models to be used for information systems performance measurement. Thefourth section of the study describes the quantitative and qualitative techniques tobe used for performance evaluation. The fifth section, the hybrid model that wedevelop after the literature scan is defined. In the sixth section, the application isperformed. 95